Τι έκανε η Αργεντινή

17/10/2010

Claudio Katz (καθηγητής Οικονομίας στο πανεπιστήμιο του Μπουένος Αϊρες) «Αν δεν αναλάβουν οι πιστωτές σας μέρος του χρέους δεν υπάρχει λύση»

«Η Ελλάδα, παρότι υπάρχουν μεγάλες διαφορές από την περίπτωση της Αργεντινής, θα έχει ανάλογη διαδρομή», υποστηρίζει ο Κλαούντιο Κατς (Claudio Katz). Είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μπουένος Αϊρες και σύμβουλος των κυβερνήσεων της Βολιβίας και της Βενεζουέλας.Υπήρξε ένας από τους οικονομολόγους της Αργεντινής που εναντιώθηκαν στο πρόγραμμα του ΔΝΤ.

Υποστήριξε την εξέγερση του 2001 και κατόπιν συμμετείχε ενεργά στις προσπάθειες επαναλειτουργίας των κλειστών επιχειρήσεων από τους εργαζόμενους.

- Γνωρίζετε το σταθεροποιητικό πρόγραμμα που έχει επιβληθεί στην Ελλάδα. Θεωρείτε ότι μπορεί να υλοποιηθεί;

Η συνταγή που δόθηκε στην Ελλάδα είναι πιο σκληρή και από αυτή που είχε επιβληθεί στην Αργεντινή στα μέσα της δεκαετίας του '90. Εάν δεν αναλάβουν οι πιστωτές μέρος του χρέους, δηλαδή εάν δεν υπάρξει αναδιάρθρωση, η κοινωνία θα ισοπεδωθεί και το χρέος δεν θα πληρωθεί ποτέ.

- Από όλες τις πλευρές του μηχανισμού επιτήρησης, ωστόσο, δίνονται διαβεβαιώσεις ότι το χρέος θα πληρωθεί κανονικά.

Την ίδια προτροπή ακούγαμε και στην Αργεντινή. Ακούγεται προτροπή, αλλά είναι απειλή. Όταν μία χώρα έχει πολύ μεγάλο χρέος, το πρόβλημα δεν είναι αποκλειστικά δικό της. Είναι και των δανειστών. Συνεπώς πρέπει να βρεθεί τρόπος να μειωθεί το χρέος και για την Ελλάδα και για τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ιρλανδία και η Πορτογαλία. Με τα νεοφιλελεύθερα μέτρα του ΔΝΤ η Αργεντινή πάλευε περίπου πέντε χρόνια αλλά δεν απέφυγε τη στάση πληρωμών.

- Χρειάστηκαν όμως άλλα τόσα και περισσότερα χρόνια για να φθάσετε στην επαναδιαπραγμάτευση, έπειτα από εξέγερση και πολλά χρόνια πολιτικής αστάθειας.

Είχαμε άλλες δύο επιλογές. Η πρώτη ήταν αυτή που επέβαλε το ΔΝΤ, να κρατηθεί η εικονική ισοτιμία που είχε το πέσο με το δολάριο και να περιοριστούν οι μισθοί, οι συντάξεις και οι κοινωνικές παροχές. Η άλλη, να βγούμε από την ισοτιμία και να οδηγηθούμε σε διαδοχικές υποτιμήσεις. Ακολουθήσαμε μία διαφορετική διαδρομή. Ήρθαμε σε σύγκρουση με τους πιστωτές και αυτή η σύγκρουση, που ήταν πολιτική, είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση του χρέους στο μισό.

- Πώς οδηγήθηκε ο κόσμος στην παραδοχή της πτώχευσης και στην εξέγερση;

Μέχρι το 2001 λέγαμε πως θέλουμε να είμαστε συνεπείς, μας διακατείχε ένα συναίσθημα ενοχής, τα μέσα ενημέρωσης είχαν φτιάξει το στερεότυπο ότι ο λαός είναι τεμπέλης, αμέριμνος και διεφθαρμένος. Όσο περνούσε όμως ο καιρός και δεν φαινόταν διέξοδος, παρά τις θυσίες, την ανεργία στο 30% και την κοινωνική περιθωριοποίηση ακόμη και των μεσαίων στρωμάτων, ο κόσμος κατάλαβε ότι δεν είχε τίποτε να χάσει και επαναστάτησε. Στην αρχή, βέβαια, είχαμε εντελώς διαφορετική κατάσταση. Τα μεσαία στρώματα στρέφονταν κατά των ανέργων και των περιθωριοποιημένων ομάδων, αλλά όταν έχασαν και αυτοί τα πάντα με τη δέσμευση των καταθέσεων το ρεύμα αμφισβήτησης έγινε καθολικό.

- Πώς ερμηνεύετε τώρα το γεγονός ότι το ΔΝΤ συνεχίζει τις ίδιες σταθεροποιητικές συνταγές;

Μα αυτό είναι το ΔΝΤ. Βρίσκεται στην υπηρεσία των μεγάλων χρηματοπιστωτικών κέντρων και όχι των λαών. Αυτό ήταν πάντα και δεν πρόκειται να αλλάξει.

- Και στο ελληνικό πρόβλημα, δηλαδή, δεν βλέπετε άλλη λύση από την εξέγερση και την επαναδιαπραγμάτευση του χρέους;

Νομίζω ναι. Μόνο η ευθεία αμφισβήτηση αυτής της συνταγής μπορεί να δώσει διέξοδο από το πρόβλημα.

- Με μεγάλο ρίσκο όμως και για τον κόσμο και για τη χώρα.

Αναμφίβολα το ρίσκο μιας τέτοιας πορείας είναι μεγάλο. Όμως η παραμονή στον μηχανισμό επιτήρησης, η σταδιακή απώλεια της εθνικής κυριαρχίας, η ισοπέδωση της κοινωνίας, ενέχουν πολύ μεγαλύτερο ρίσκο χωρίς την παραμικρή ελπίδα.

- Για την Ελλάδα, όμως, υπάρχει ο κίνδυνος απομόνωσης από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η Ευρώπη όπως τη γνωρίζαμε μέχρι τώρα, τελειώνει. Οι τραπεζίτες θεωρούν ότι το κοινωνικό κράτος που είχε οικοδομηθεί δεν αντέχει. Συνεπώς, αυτό που επιδιώκουν είναι να προχωρήσουν στην αποδόμησή του, με τον πιο εύκολο τρόπο. Γι' αυτό και θέλουν σε κάθε χώρα διαφορετικό πρόγραμμα, διαφορετικό μνημόνιο, ώστε να μην προκληθεί πανευρωπαϊκή αντίδραση. Οι περιφερειακές χώρες, όμως, που έχουν και το μεγαλύτερο πρόβλημα, πρέπει να βρουν τρόπο συνεργασίας απέναντι σε αυτή την επίθεση των πιστωτών.

Πηγή