ΤτΕ: «Φταίει το σκληρό ευρώ»

23/3/2012

«Κόκκινη κάρτα» στην τρόικα

Στην έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος επισημαίνεται ότι η διατηρήσιμη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας δεν μπορεί έπειτα από μια αναγκαία αρχική περίοδο διόρθωσης να στηρίζεται στη μείωση των ονομαστικών αποδοχών

Η Τράπεζα της Ελλάδος αμφισβητεί τη συνταγή της μονομερούς μείωσης των αποδοχών για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και αποκαλύπτει ότι το «σκληρό ευρώ» φέρει κύρια ευθύνη για την επιδείνωση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας στις διεθνείς αγορές την τελευταία ενδεκαετία.

Σύμφωνα με τους αναλυτές της τράπεζας, το «κλειδί» για σταθερή και βιώσιμη ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας βρίσκεται στην ενίσχυση της παραγωγικότητας και τις διαρθρωτικές αλλαγές.

Σε αντιδιαστολή με τη θέση της τρόικας ότι η υποτίμηση των μισθών αποτελεί μονόδρομο για την κάλυψη του «ανταγωνιστικού κενού» στην έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος για τη νομισματική πολιτική επισημαίνεται ότι η διατηρήσιμη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας δεν μπορεί έπειτα από μια αναγκαία αρχική περίοδο διόρθωσης να στηρίζεται στη μείωση των ονοματικών αποδοχών.

Κι αυτό γιατί οι περικοπές στους μισθούς σε συνδυασμό με μείωση ή τη στασιμότητα της παραγωγικότητας περιορίζουν την εγχώρια ζήτηση, επιτείνοντας την ύφεση και εξουδετερώνοντας τις θετικές επιπτώσεις στην εξωτερική ζήτηση και συνεπώς στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών.

Ειδικότερα από τα στοιχεία της έκθεσης προκύπτουν τα εξής:

- Την περίοδο 2001-2011 η απώλεια κατά 18,4% της ανταγωνιστικότητας της χώρας έναντι των 28 κυριότερων εμπορικών εταίρων της, μεταξύ των οποίων και οι χώρες της ζώνης του ευρώ οφείλεται κατά το ένα τρίτο στην αύξηση του σχετικού κόστους εργασίας (σωρευτικά 5%) και κατά δύο τρίτα στην ανατίμηση του ευρώ (12,7% την 11ετία).
- Τη διετία 2010-2011 η ανταγωνιστικότητα βελτιώθηκε κατά 10,2% εξαιτίας της μείωσης του κόστους εργασίας κατά 8% και της υποτίμησης του ευρώ κατά 2,4%.
- Στην κατακόρυφη πτώση κατά 31,9% της ανταγωνιστικότητας στο διάστημα 2001-2009 συνέβαλε κατά το ήμισυ (14,2%) η ταχύτερη αύξηση του κόστους εργασίας στην Ελλάδα σε σχέση με τις άλλες χώρες, ενώ μεγαλύτερη (15,4%) ήταν η συμμετοχή της ανατίμησης του ευρώ.
- Μόνο έναντι των εμπορικών εταίρων της Ελλάδας στη ζώνη του ευρώ όπου στον σχετικό υπολογισμό δεν υπεισέρχεται καθόλου η συναλλαγματική ισοτιμία λόγω του κοινού νομίσματος, η σωρευτική απώλεια ανταγωνιστικότητας βάσει του σχετικού κόστους εργασίας έφθασε το 22,7% την περίοδο 2001-2009, ενώ αντίθετα βελτιώθηκε κατά 3,2% το 2010 και κατά 3,6% το 2011, με αποτέλεσμα η απώλεια ανταγωνιστικότητας την περίοδο 2001-2011 να περιορισθεί στο 14,5%.

Σύμφωνα με τους αναλυτές της κεντρικής τράπεζας, αν ληφθεί υπόψη και ο «ονομαστικός εναρμονισμένος δείκτης ανταγωνιστικότητας» της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, τότε το μερίδιο ευθύνης της αύξησης των αποδοχών στην απώλεια της ανταγωνιστικότητας περιορίζεται ακόμα περισσότερο.

Με βάση αυτή τη μέτρηση:

- Την περίοδο 2001-2009 η αύξηση του σχετικού κόστους εργασίας συνέβαλε περίπου κατά τα τρία τέταρτα στη συνολική απώλεια ανταγωνιστικότητας κόστους (15,9%), ενώ η υπόλοιπη προήλθε από την ανατίμηση του ευρώ
- Το διάστημα από το 2001 μέχρι και το τρίτο τρίμηνο του 2011 η αύξηση του σχετικού κόστους εργασίας συνέβαλε το πολύ κατά το ένα πέμπτο στη συνολική απώλεια ανταγωνιστικότητας κόστους, ενώ η υπόλοιπη προήλθε από την ανατίμηση του ευρώ.

Δεν αποδίδει
Η ανάκτηση του χαμένου εδάφους της ανταγωνιστικότητας επιχειρείται μέσω της δραστικής μείωσης των αποδοχών, η οποία όμως δεν οδηγεί σε ανάλογη πτώση του κόστους εργασίας λόγω της χαμηλής παραγωγικότητας.

Είναι χαρακτηριστικό ότι, ενώ οι μέσες αποδοχές στο σύνολο της οικονομίας μειώθηκαν το 2011 κατά 3%, το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος μειώθηκε λιγότερο κατά 2%.

Αντίθετα στην Ευρωζώνη, ενώ οι μέσες αποδοχές αυξήθηκαν το 2010 κατά 1,6% το κόστος εργασίας μειώθηκε κατά 0,8%, προφανώς λόγω ενίσχυσης της παραγωγικότητας.

Για το τρέχον έτος τα μεγαλύτερα ποσοστά μείωσης των ονοματικών αποδοχών θα έχουν οι μισθωτοί στον ιδιωτικό μη τραπεζικό τομέα με 8,5% έως 10,1%.

Μεγαλύτερη είναι η εισοδηματική αιμορραγία των μισθωτών με βάση τις πραγματικές αποδοχές (περιλαμβάνονται οι απώλειες από τον πληθωρισμό). Φέτος στο σύνολο της οικονομίας οι μέσες ακαθάριστες πραγματικές αποδοχές εκτιμάται ότι θα μειωθούν κατά 9,3%-10,1% από 6,4% πέρυσι και 9,1% το 2010.

7,9% η προβλεπόμενη μείωση το 2013
Μνημονιώδεις απώλειες

Δυσοίωνες προβλέψεις για τους μισθούς περιέχει η έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος, καθώς στη διετία 2012-2013 αναμένει επιτάχυνση των μειώσεων στις αποδοχές και μάλιστα για φέτος εκτιμά ότι οι περικοπές θα είναι σχεδόν τριπλάσιες συγκριτικά με το 2011.

Από την είσοδο στο μνημόνιο μέχρι το 2013 η συνολική μείωση των μέσων ονοματικών αποδοχών εκτιμάται ότι θα φθάσει το 24%, ενώ ακόμα μεγαλύτερες είναι οι απώλειες στο πραγματικό εισόδημα των εργαζομένων. Αναλυτικότερα, οι μέσες ονοματικές προ φορολογίας αποδοχές των μισθωτών στο σύνολο της οικονομίας προβλέπεται ότι θα μειωθούν κατά 8,4%-9,2% έναντι 3% το 2011, ενώ το 2013 υπολογίζεται ότι θα υπάρξει περαιτέρω μείωση της τάξης του 7%.

Πηγή

Βλέπουμε λοιπόν ότι η ΤτΕ εκτιμά πως η εσωτερική υποτίμηση (οι μειώσεις των μισθών) δεν είναι η λύση για την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας για την ελληνική οικονομία. Βλέπουμε ότι οι μισθοί ''ευθύνονταν'' για το 50% της απώλειας της ανταγωνιστικότητας στην καλύτερη περίπτωση. Η πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για σκληρό ευρώ είναι ο κύριος υπεύθυνος της κατάστασης της οικονομίας στην χώρα μας αλλά και σ' άλλες χώρες.
Η ανάγκη για επιστροφή στο Εθνικό μας νόμισμα που θα τυπώνεται και η ισοτιμία του θα ελέγχεται από την ΤτΕ, είναι παραπάνω από επιτακτική.