La Libre Belgique: Πόκερ... σε ελληνικό τραπέζι

26/5/2012

«Πόκερ σε ελληνικό τραπέζι». Αυτός είναι ο τίτλος ανάλυσης στην εφημερίδα «La Libre Belgique», για την κατάσταση στην Ελλάδα και την ευρωζώνη, η οποία αναφέρεται στους κινδύνους που ελλοχεύουν συνολικά για την Ευρώπη και το ευρώ σε περίπτωση εξόδου της Ελλάδας από το κοινό νόμισμα.

Σύμφωνα με τον συντάκτη της ανάλυσης, Ολιβιέ Λε Μπισί, «η μεγαλύτερη παρτίδα πόκερ της ιστορίας δεν παίζεται ούτε στο Λας Βέγκας ούτε στο Μόντε Κάρλο. Παίζεται ταυτόχρονα στις Βρυξέλλες, στην Αθήνα, στο Βερολίνο και σε όλες τις πρωτεύουσες της ευρωζώνης, καθώς και στην Ουάσινγκτον όπου εδρεύει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Η παρτίδα αυτή περιλαμβάνει πολλά τραπέζια, πληθώρα παικτών, στοιχήματα που ξεπερνούν κάθε φαντασία και φυσικά μπλόφες».

Ο αρθρογράφος, διερωτώμενος αν όντως μελετάται το σενάριο της εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη, θυμίζει πως οι ελληνικές εκλογές της 17ης Ιουνίου ενδέχεται να αναδείξουν μια κοινοβουλευτική πλειοψηφία που απορρίπτει το πρόγραμμα λιτότητας που έχει επιβληθεί από ΕΕ, ΕΚΤ και ΔΝΤ.

Επιπλέον, μετά το πέρας της άτυπης Συνόδου στις Βρυξέλλες την περασμένη Τετάρτη, οι επικεφαλής των 17 κρατών-μελών της ευρωζώνης ανακοίνωσαν πως επιθυμούν να παραμείνει η Ελλάδα στο ευρώ αλλά και να σεβαστεί τις δεσμεύσεις της. Την ίδια στιγμή κυκλοφορούσαν φήμες ότι η ομάδα εργασίας του Eurogroup, ζήτησε από τα 17 κράτη-μέλη να προετοιμάσουν ξεχωριστά σχέδια έκτακτης ανάγκης σε περίπτωση που η Ελλάδα εγκαταλείψει το ενιαίο νόμισμα.

Η Αθήνα διέψευσε, ο Γάλλος Πρόεδρος δήλωσε ότι δεν έχει πληροφορηθεί κάτι σχετικό, ο Βέλγος πρωθυπουργός δεν γνωρίζει τίποτα επίσης, σημειώνει ο συντάκτης. Επισημαίνει, ωστόσο, πως ο Βέλγος υπουργός Οικονομικών επιβεβαίωσε αυτή τη φήμη δηλώνοντας πως μια υπεύθυνη κυβέρνηση οφείλει να «προβλέψει και αυτό που ελπίζει να αποφύγει», τολμώντας μια σύγκριση ανάμεσα στην προετοιμασία αυτή και σε μια τρομοκρατική επίθεση, σχολιάζει.

Είναι όμως και η ευρωζώνη πραγματικά σε θέση να απορροφήσει το άνευ προηγουμένου οικονομικό και πολιτικό σοκ που θα προκαλούσε ο ακρωτηριασμός του ελληνικού μέλους της; Ο Ράινερ Μπρούντερλε, Γερμανός φιλελεύθερος βουλευτής και πρώην υπουργός Οικονομικών, κρίνει ότι σήμερα, σε αντίθεση με ό,τι πιστεύαμε δυο χρόνια πριν, η Ευρώπη δύναται να διαχειριστεί καλύτερα την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ.Η γερμανική ομοσπονδιακή τράπεζα χαρακτηρίζει το ενδεχόμενο «διαχειρίσιμο». Η αμερικανική Citigroup προβλέπει έξοδο το 2013, ο οίκος αξιολόγησης Fitch κάνει λόγο για «ελάχιστη μετάδοση».

Στον αντίποδα, ο επικεφαλής της Αυστριακής Τράπεζας και μέλος του συμβουλίου της ΕΚΤ, Ε. Νοβότνι, δηλώνει ανήσυχος μπροστά στο ενδεχόμενο ενός μαζικού σοκ.
Διερωτώμενος αν οι διαρροές περί προετοιμασίας για την έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη χρησιμεύουν κυρίως για την πίεση του ελληνικού εκλογικού σώματος και των κομμάτων που αντιτίθενται στη λιτότητα, ο συντάκτης απαντά παραθέτοντας τη δήλωση διπλωματικής πηγής, η οποία διαβεβαιώνει πως «δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση για κάτι τέτοιο», διευκρινίζοντας πως «οι Έλληνες πρέπει να καταλάβουν πως υπάρχουν δύο μέρη σε αυτή την ιστορία», η βοήθεια και οι δεσμεύσεις.

«Αυτοί που λένε πως η Ελλάδα θα μπορέσει να αποφύγει τις δεσμεύσεις της, ψεύδονται», καταλήγει.

Ο Αλέξης Τσίπρας, ο ηγέτης της ριζοσπαστικής Αριστεράς και φαβορί για τις επόμενες εκλογές, έχει βασίσει την προεκλογική του εκστρατεία στην απόρριψη του προγράμματος λιτότητας και δηλώνει έτοιμος να μην πληρώσει για να δει πόσο θα τολμήσουν να «το τραβήξουν» οι Ευρωπαίοι, σημειώνει ο αρθρογράφος.

Το άρθρο συνοδεύουν τέσσερα μικρά σχόλια σχετικά με την ενδεχόμενη έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ.

Το πρώτο σχόλιο, του Ολιβιέ Λε Μπισί, εξετάζει τις πολιτικές συνέπειες. Ο Λε Μπισί κάνει λόγο για ένα απροσδόκητο βίαιο χτύπημα για το ευρωπαϊκό οικοδόμημα, για μια τρομερή ομολογία αποτυχίας της Ευρώπης, η οποία θα έχει σταθεί ανίκανη να στηρίξει μια χώρα της οποίας η οικονομία δεν ξεπερνά το 2% του ΑΕΠ της ευρωζώνης.

Ανεξάρτητα από την τεράστια ευθύνη που φέρουν οι ίδιοι οι Έλληνες για την υφιστάμενη κατάσταση, σχολιάζει, ο λόγος περί μιας αλληλέγγυας Ευρώπης που προστατεύει τους πολίτες της θα χάσει την αξία του. Ποια εικόνα, ανικανότητας και εύθραυστων ισορροπιών, θα έδινε η Ευρώπη στις άλλες ευάλωτες χώρες, σε εκείνες που θέλουν να μπουν στην ΕΕ και στον υπόλοιπο κόσμο; Μια τέτοια εξέλιξη θα αποτελέσει «βούτυρο στο ψωμί» των εξτρεμιστικών σχηματισμών των οποίων τα επιχειρήματα κατά της Ένωσης θα έχουν επιβεβαιωθεί. Για τους απαισιόδοξους, η έξοδος της Ελλάδας από την ευρωζώνη θα αποτελέσει την πρώτη πράξη μιας προαναγγελθείσας κατάρρευσης και την περιθωριοποίηση της ήδη παρακμάζουσας Ευρώπης στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. Εκτός αν η Ευρώπη, πιο ανθεκτική απ' όσο μπορούμε να φανταστούμε, αρπάξει την ευκαιρία για να επαναπροσδιορίσει και να ενισχύσει το έργο της.

Το δεύτερο σχόλιο επισημαίνει τη δημιουργία ενός κακού προηγούμενου. Ο σχολιαστής αναφέρει πως η έξοδος της Ελλάδας από την ευρωζώνη δεν πρόκειται να λύσει κανένα πρόβλημα, ούτε για την ίδια ούτε για την Ευρώπη. Μπορεί όλοι αυτή τη στιγμή να εστιάζουν στα ελληνικά προβλήματα, αλλά ολόκληρο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα «μπάζει νερά». Σε οικονομικό επίπεδο, η ΕΕ είναι χωρισμένη ανάμεσα στις χώρες που αποδέχονται τη λιτότητα αλλά διαθέτουν ανάπτυξη και στις χώρες που υφίστανται τη λιτότητα χωρίς να διαθέτουν τα μέσα για επιστροφή στην ανάπτυξη. Η αποχώρηση της Ελλάδας θα βαθύνει το χάσμα ανάμεσα στον ευρωπαϊκό βορρά και στον ευρωπαϊκό νότο. Για να αποφύγουν τα αντιδημοφιλή προγράμματα λιτότητας, άλλες χώρες όπως η Πορτογαλία, ακόμα και η Ιταλία και η Ισπανία, κινδυνεύουν να ακολουθήσουν, πιεσμένοι από τους λαούς τους, το ελληνικό προηγούμενο. Η έξοδος της Ελλάδας από την ευρωζώνη θα έχει τουλάχιστον αποσταθεροποιητική επίδραση στις κυβερνήσεις των πιο αδύναμων χωρών. Η αποσταθεροποίηση αυτή θα δημιουργήσει εκ νέου στρεβλώσεις στις αγορές, τα επιτόκια δανεισμού των χωρών του νότου θα απογειωθούν και θα έχουμε μια κατάσταση α λα γκρέκα.

Το τρίτο σχόλιο παρατηρεί πως ενδεχόμενη χρεοκοπία και έξοδος της Ελλάδας από την ευρωζώνη θα προκαλέσει ένα πραγματικό κατακλυσμό. Ολόκληρος ο ευρωμηχανισμός θα μπει σε άγνωστα μονοπάτια. Η πρώτη αντίδραση των αγορών θα είναι να εγκαταλείψουν το ευρώ και να επιστρέψουν στο μοναδικό αξιόπιστο εδώ και τρεις αιώνες νόμισμα, το δολάριο. Τα χρηματιστήρια και οι αγορές ομολόγων θα καταρρεύσουν. Ακόμα και η Γερμανία δεν θα αποφύγει τα προβλήματα αφού το ενιαίο νόμισμα θα έχει χάσει την αξιοπιστία του. Οι αρχές θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μηχανισμούς που θα εμποδίζουν τη μετατροπή του ευρώ σε άλλο νόμισμα, αλλά μια τέτοια κίνηση, στο πλαίσιο μιας παγκοσμιοποιημένης αγοράς, θα έπνιγε την ευρωπαϊκή οικονομία. Ακόμα και αν βρισκόταν μια τεχνική λύση για να αποφευχθούν οι σημαντικές ζημιές, μια τέτοια εκρηκτική εξέλιξη στην ευρωζώνη θα προκαλέσει νέα κρίση εμπιστοσύνης εντός της Ευρώπης που θα χρειαστεί χρόνια για να αποκατασταθεί.

Το τέταρτο σχόλιο επισημαίνει πως η Ελλάδα αποτελεί απλώς το ορεκτικό της κατάστασης που θα ακολουθήσει δεδομένου του μεγέθους της και της προετοιμασίας που έχουν ήδη κάνει οι τράπεζες μειώνοντας την έκθεσή τους στο ελληνικό χρέος. Οι επιπτώσεις μιας εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ, θα περιοριστούν στις ήδη προετοιμασμένες τράπεζες. Η εστίαση στο ελληνικό ζήτημα αποτελεί όμως βραχυπρόθεσμη αντιμετώπιση γιατί ο πραγματικός κίνδυνος θα προέλθει από το ντόμινο που θα παρασύρει την Ισπανία η οποία θα χρειαστεί βοήθεια σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η Ισπανία θα είναι αυτή που θα καθορίσει το μέλλον του ευρώ και τη μοίρα των ευρωπαϊκών τραπεζών, καταλήγει.

Πηγή