Guardian: Φασισμός στην Ελλάδα: Ας μην πούμε ακόμη «Αντίο Αθήνα»

8/7/2013

Ο ανταποκριτής της βρετανικής εφημερίδας σε Αθήνα και Πόλη κάνει μία σύγκριση με βάση τη δική του εμπειρία και το διάσημο βιβλίο του Κρίστοφερ Ισεργουντ «Αντίο στο Βερολίνο», που γράφτηκε από τον Βρετανό συγγραφέα κατά την παραμονή του στην πόλη όταν ανέλαβαν την εξουσία οι ναζί.

Δεν χρειάζεται να πούμε ακόμη «αντίο» στην Αθήνα, εκτιμά ο Τζον Ουίλτσαϊρ στο ομότιτλο θέμα της Guardian. Η Ελλάδα είναι σε κρίση και οι φασίστες σε άνοδο, αλλά απέχουν πολύ από το Βερολίνο του 1930.

Η ακροδεξιά Χρυσή Αυγή έχει φτάσει στην τρίτη θέση των δημοσκοπήσεων. Το κόμμα που κατηγορείται για βίαιες και ενίοτε φονικές επιθέσεις σε μετανάστες πολλοί δεν το είχαν ακούσει ποτέ. Όπως και με τους νεοναζί, πολλοί αρχικά γελούσαν μαζί τους.

«Εργάζομαι στην Αθήνα και συχνά ακούω αυτή τη σύγκριση», συνεχίσει ο αρθρογράφος. «Ακόμη και ο Σαμαράς συνέκρινε την Ελλάδα με τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης, προσπαθώντας να προκαλέσει ενοχές στους Γερμανούς ώστε να παρέχουν περισσότερο χρόνο αποπληρωμής των δανείων στη χώρα του».

Η Χρυσή Αυγή θα ταίριαζε μια χαρά στο βιβλίο του Ισεργουντ: μπράβοι που ξυλοκοπούν, μεγάλες κόκκινες σημαίες με ελληνικές εκδοχές της σβάστικας, πορείες με πυρσούς και παραστρατιωτικές συνήθειες. «Πήγα σε μία πορεία τους στο κέντρο της Αθήνας ... για κόμμα που αρνείται σχέση με το ναζισμό, κάνουν πολύ καλή δουλειά στο να μοιάζουν με νεοναζί», σχολιάζει ο ανταποκριτής του Guardian.

Η σχέση τους με την αστυνομία επίσης είναι κοινό στοιχείο. Το 1932, ο Ισεργουντ είδε σε μία γεμάτη κόσμο οδό από όπου περνούσε πορεία των ναζί, δύο παραστρατιωτικούς της SA (των μετέπειτα SS) να μαχαιρώνουν νεαρό σε είσοδο κτιρίου. Το συμβάν έγινε μπροστά στα μάτια αστυνομικών, που αδιαφόρησαν για την επίθεση.

Κατά εξοργιστικό τρόπο η Χρυσή Αυγή φαίνεται να απολαμβάνει αντίστοιχη εύνοια από τις Αρχές, όπως τονίζει και ο Νιλς Μούιζνικς, Επίτροπος για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα αλλά και ανεξάρτητες οργανώσεις. Εξάλλου, το ίδιο έδειξαν και οι δημοσκοπήσεις και τα αποτελέσματα των τελευταίων εκλογών, όσον αφορά την εκλογική προτίμηση των ανθρώπων της ΕΛ.ΑΣ.

Οι ομοιότητες ωστόσο τελειώνουν κάπου εδώ. Στο Βερολίνο του 1930 η άκρα αριστερά ήταν επίσης στα πρόθυρα πολέμου, με όπλα, χειροβομβίδες, ακόμη και σχέδια για εγκατάσταση πολυβόλων στις ταράτσες και σχέδια «μέχρι να έρθουν οι Σοβιετικοί». Στο Βερολίνο η πόλωση ήταν μεταξύ αντιδημοκρατικών άκρων. Η Ελλάδα απέχει πολύ από αυτή την εικόνα.

Μπορεί η Χρυσή Αυγή να έχει αντιδημοκρατικές πρακτικές, αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ριζοσπαστικός, όχι εξτρεμιστικός, και με πλήρεις δημοκρατικές διαδικασίες. Μπορεί το κάποτε πανίσχυρο κεντρώο ΠΑΣΟΚ να «έχει λίγο πολύ τελειώσει» κατά τον συντάκτη, αλλά η Νέα Δημοκρατία παραμένει δημοφιλής. Αντίθετα με τη Βαϊμάρη, δεν υπάρχει πλήρης απαξίωση των παραδοσιακών κομμάτων.

Εξάλλου, μέσω της ΕΕ και του ευρώ, η μοίρα της Ελλάδας συνδέεται άρρηκτα με την υπόλοιπη Ευρώπη, ενώ η Γερμανία του 1930 ήταν πλήρως απομονωμένη. Τα στοιχήματα τότε ήταν πολύ μεγαλύτερα, παρότι και σήμερα υποφέρουν τόσο πολλοί απλοί Ελληνες.

Μία απλή βόλτα στο κέντρο της Αθήνας δείχνει ότι η χώρα είναι σε κρίση και η σύγκριση με όσα περιγράφει ο Ισεργουντ παρέχει χρήσιμες αναλογίες για την οικονομική δυσπραγία και τη σύνδεσή της με τις ακραίες πολιτικές.

Η Ελλάδα ωστόσο δεν είναι σε οριακό σημείο. Ο Ισεργουντ έφυγε από το Βερολίνο όταν οι Ναζί πήραν οριστικά την εξουσία. Εάν ήταν σήμερα στην Αθήνα, δεν θα έλεγε αντίο· τουλάχιστον για κάποιο διάστημα ακόμη, καταλήγει το άρθρο.

Πηγή