FT: Στο 1960 θα πέσει το βιοτικό επίπεδο στην ευρωζώνη

14/1/2014

Του Tony Barber

Η ίδια η Κομισιόν προβλέπει ότι μέσα σε δέκα χρόνια το βιοτικό επίπεδο στην ευρωζώνη θα έχει πέσει στα επίπεδα του 1960. Δραματικές οι επιπτώσεις εξαιτίας της κρίσης σε όλες τις πτυχές. Κλονίζονται οι ισορροπίες με τις ΗΠΑ.

H Ευρωπαϊκή Επιτροπή έκανε πρόσφατα μια δραματική πρόβλεψη: Αν δεν γίνουν καθολικές οικονομικές μεταρρυθμίσεις, το βιοτικό επίπεδο στην ευρωζώνη, συγκριτικά με τις ΗΠΑ, το 2023 θα είναι χαμηλότερο από όσο ήταν στα μέσα της δεκαετίας του 1960.

Η παραπάνω πρόβλεψη περιέχεται στην τριμηνιαία έκθεση της Κομισιόν για την οικονομία της ευρωζώνης και της αξίζει να εκτίθεται πλέον μόνιμα στον τοίχο όλων των προεδρικών και πρωθυπουργικών γραφείων της Ευρώπης.

Είναι μια πολύ απογοητευτική πρόβλεψη, για δύο λόγους: Πρώτον, έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τις καθησυχαστικές ιστορίες για οικονομική ανάκαμψη και σταθερότητα στις αγορές, για τις οποίες οι Ευρωπαίοι ηγέτες συγχαίρουν τους εαυτούς τους, αυτές τις πρώτες εβδομάδες του 2014.

Δεύτερον, εγείρει βαθιά ερωτήματα για τη σχετική βαρύτητα της Ευρώπης στον πλανήτη και, ειδικότερα, για τις στρατιωτικές συμμαχίες και τις οικονομικές συνεργασίες της με τις ΗΠΑ.

Πενήντα χρόνια πριν, υπήρχε μια σημαντική απόκλιση ανάμεσα στα βιοτικά στάνταρ των ΗΠΑ και της Ευρώπης, αλλά οφειλόταν σε απόλυτα κατανοητούς λόγους. Δεν είχε περάσει πολύ καιρός από την τεράστια ζημιά που προκάλεσε στην Ευρώπη ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, που παράλληλα έδωσε τεράστια ώθηση στην αμερικανική οικονομία. Αλλά στις δεκαετίες του 1960 και του 1970 η Ευρώπη άρχισε να πλησιάζει την Αμερική.

Στις δεκαετίες του 1980 και του 1990, οι συντελεστές της κατά κεφαλήν οικονομικής ανάπτυξης ήταν σχεδόν ίσοι.

Στις δεκαετίες μετά τον πόλεμο, ορισμένοι αξιωματούχοι υπέθεταν ότι η Ευρώπη τα πάει τόσο καλά που μπορεί να μη χρειάζεται να ζει για πάντα κάτω από την ομπρέλα της αμερικανικής οικονομίας και ασφάλειας. Πράγματι, όσο πιο δυναμική είναι η οικονομική της πορεία, τόσο περισσότερο θα συμβάλλει στη δική της άμυνα και στην παγκόσμια ασφάλεια. Η διατλαντική σχέση θα μπορούσε να κερδίσει σε δύναμη όσο κερδίζει σε ισορροπία.

Οι εικασίες αυτές μοιάζουν πια άκαιρες - τουλάχιστον. Το χειρότερο είναι ότι οι αμερικανοευρωπαϊκές σχέσεις οδεύουν προς μια περίοδο προβληματικής ανισορροπίας, αν οι ρυθμοί ανάπτυξης της Ευρώπης, τα επόμενα 10 χρόνια, αποδειχθούν τόσο μίζεροι όσο περιμένει η Κομισιόν. Ήδη η Ουάσιγκτον αρχίζει να χάνει την υπομονή της με τη μείωση των ευρωπαϊκών δαπανών σε ασφάλεια και άμυνα. Η χαμηλή ευρωπαϊκή ανάπτυξη θα συρρικνώσει τους προϋπολογισμούς ακόμη περισσότερο.

Όπως τονίζεται στην έρευνα της Κομισιόν, η αμερικανική οικονομία έχει απομακρυνθεί από την Ευρώπη από τα μέσα του 1990, κυρίως εξαιτίας της υψηλότερης παραγωγικότητας και της ταχύτερης υιοθέτησης των προηγμένων τεχνολογιών. Τα επίπεδα της ωριαίας παραγωγικότητας στην ευρωζώνη αντιστοιχούσαν περίπου στο 90% των αμερικανικών στα μέσα της δεκαετίας του 1990, αλλά έχουν διολισθήσει κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες έκτοτε και προβλέπεται να διολισθήσουν 6 ακόμη μονάδες, στο 73% του επιπέδου των ΗΠΑ, ως το 2023.

Αν δεν μεταρρυθμιστεί η ευρωζώνη από μόνη της, το βιοτικό επίπεδο θα αντιστοιχεί μόλις στο 60% των αμερικανικών επιπέδων το 2023, εκτιμά η Κομισιόν. Τα δύο τρίτα του χάσματος θα οφείλονται στη χαμηλή εργατική παραγωγικότητα. Το ένα τρίτο θα οφείλεται στις διαφορές στα επίπεδα απασχόλησης και στις εργάσιμες ώρες κάθε εργαζόμενου.

«Τα στοιχεία... δείχνουν ότι όχι μόνο η αμερικανική ανάπτυξη έχει επηρεαστεί λιγότερο από τη χρηματοπιστωτική κρίση, αλλά επίσης κι ότι οι ΗΠΑ αναμένεται να αναδυθούν από την κρίση σε πιο ισχυρή θέση, σε σύγκριση με την ευρωζώνη», αναφέρεται στην έκθεση της Κομισιόν.

Οι ΗΠΑ θα έχουν ετήσιο μέσο δυνητικό ρυθμό ανάπτυξης 2,5% τα επόμενα 10 χρόνια, ενώ η ευρωζώνη μόλις 1%, προστίθεται. Οι κατά κεφαλήν ρυθμοί ανάπτυξης στην περιοχή θα είναι μισοί από αυτούς των ΗΠΑ.

Όπως σημειώνει η Κομισιόν, είναι καιρός η Ευρώπη να πληρώσει για να περάσει τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις που έχουν στόχο την ανάπτυξη. Οι πολιτικοί ηγέτες δεν τίμησαν όπως έπρεπε τη Στρατηγική της Λισαβόνας, το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του 2000. «Μία δεκαετία αργότερα», καταλήγει η έκθεση, επιεικώς, η ανάγκη για μεταρρυθμίσεις «επιδεικνύεται πιο πιεστικά από ποτέ».

Πηγή

Η ερώτηση είναι γιατί δεν χρειάζονται τέτοιες ''μεταρρυθμίσεις'' οι χώρες εκτός ευρωζώνης.