Summers: Αυτή είναι η συνταγή για βιώσιμη λύση

21/6/2015

Του Larry Summers

Αν έρθει η καταστροφή όλοι θα πουν πως έκαναν ότι μπορούσαν, αλλά όλοι θα χάσουν, γράφει ο πρώην υπουργός οικονομικών των ΗΠΑ. Η πολιτική επιλογή που έχει ο Αλέξης Τσίπρας. Τι χρωστά η Ευρώπη στην Ελλάδα. Ποιος πρέπει να είναι ο ρόλος του ΔΝΤ.

Όπως τώρα εμφανίζεται πιθανό, ο ελληνικός χρηματοοικονομικός διαχωρισμός από την Ευρώπη δεν θα είναι-μέχρι ενός σημείου- λάθος καμίας πλευράς.

Οι Έλληνες ηγέτες δικαιωματικά θα εξηγήσουν ότι έχοντας επιβάλλει τη μεγαλύτερη λιτότητα στη χώρα από κάθε άλλο βιομηχανικό κράτος από την περίοδο της μεγάλης ύφεσης, δε θα μπορούσαν να κάνουν περισσότερα χωρίς φως στο τέλος του τούνελ υπό τη μορφή μιας ξεκάθαρης δέσμευσης για την ελάφρυνση του χρέους.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες δικαίως θα εξηγήσουν ότι προσάρμοσαν κατ' επανάληψη τη θέση τους για να στηρίξουν την Ελλάδα.

Θα τονίσουν ότι οι πολίτες τους δε θα επιτρέψουν στην Ελλάδα να ακολουθήσει διαφορετικούς κανόνες σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Και το ΔΝΤ δικαίως θα υποστηρίξει πως θα ενέκρινε οποιοδήποτε σχέδιο είχε συμφωνηθεί από την Ελλάδα και την Ευρώπη, εφόσον είχε νόημα.

Το κακό είναι ότι όλα τα μέρη θα υποστούν περισσότερα από αυτά που φοβούνται αν επέλθει ρήξη, σε σχέση με εκείνα που θα λάβουν από έναν μη αποδεκτό συμβιβασμό.

Οι ιστορικοί καταλαβαίνουν πως ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος επετράπη να ξεκινήσει, αλλά ακόμα έναν αιώνα αργότερα είναι δύσπιστοι για το πώς... συνέβη. Οι ιστορικοί της οικονομίας ενδέχεται να κοιτάζουν πίσω στα γεγονότα της επόμενης εβδομάδας και να αναρωτιούνται πως επετράπη το οικονομικό ξήλωμα της Ευρώπης.

Μην αμφιβάλλετε για τις συνέπειες μιας ρήξης. Με τον τερματισμό της ευρωπαϊκής στήριξης και συνακόλουθα το κλείσιμο των τραπεζών και το πιστωτικό πρόβλημα, η λιτότητα στην Ελλάδα θα γίνει ακόμα χειρότερη απ' ότι είναι σήμερα. Η χώρα πιθανότατα θα καταστεί ένα αποτυχημένο κράτος (failed state) με πολύ μεγάλη ζημιά για τον λαό και την ηγεσία του.

Όταν η Ελλάδα αποτύχει σαν κράτος, η Ευρώπη θα συλλέξει πολύ λιγότερο χρέος από αυτό που θα λάμβανε από μία ομαλή αναδιάρθρωση του χρέους. Και μια μαζική μετανάστευση των Ελλήνων προς το βορρά θα «καταπονήσει» τους εθνικούς προϋπολογισμούς σε ολόκληρη την Ευρώπη- για να μην αναφέρω οι προκλήσεις που θα αναδειχθούν- καθώς η Ρωσία θα αποκτά παρουσία στην Ελλάδα.

Το ΔΝΤ φαίνεται να αντιμετωπίζει τον κίνδυνο μη πληρωμής από το κράτος που έχει δανειστεί τα μεγαλύτερα ποσά στην ιστορία του Ταμείου.

Είναι αλήθεια ότι υπάρχουν καλοί λόγοι να σκεφτεί κανείς ότι έχει τοποθετηθεί αρκετός... αφρός στον αεροδιάδρομο ώστε να αποφευχθεί εξάπλωση της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Ωστόσο αυτό είχε υποστηριχθεί και στις περιπτώσεις της Lehman Brothers και των ενυπόθηκων δανείων.

Η διπλωματία αποτυγχάνει και η καταστροφή έρχεται όταν τα έθνη είναι απασχολημένα με τα δικά τους ζητήματα και αποτυγχάνουν να αναλογιστούν τις πολιτικές ανάγκες των ομολόγων τους και πείθονται ότι δε θα λάβουν ναι ως απάντηση.

Τι νομίζω ότι χρειάζεται να γίνει ώστε να αποφευχθεί η καταστροφή. Ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας χρειάζεται να πράξει ότι είναι απαραίτητο για να επιτύχει μια συμφωνία, πολιτικά εφικτή για τους ευρωπαίους ομολόγους του.

Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να αποσύρει τις ιδεολογικές ρητορείες αναφορικά με μια νέα ευρωπαική προσέγγιση. Θα πρέπει να αναγνωρίσει ότι τα ελληνικά προβλήματα είναι σε σημαντικό βαθμό ευθύνη της χώρας και να ξεκαθαρίσει ότι είναι απόλυτα αποφασισμένος να πράξει ό,τι είναι απαραίτητο για να παραμείνει η Ελλάδα στην Ευρωζώνη.

Θα πρέπει να κάνει σαφές ότι θα αποδεχθεί περαιτέρω μεταρρυθμίσεις στο ΦΠΑ και το ασφαλιστικό για να επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα φέτος και τον επόμενο χρόνο.

Παράλληλα να ξεκαθαρίσει ότι θα αναμένει αναγνώριση πως αν η Ελλάδα κάνει αυτά που της αναλογούν τότε μεγάλο μέρος του χρέους της θα διαγραφεί.

Η Γερμανίδα Καγκελάριος Αγκέλα Μέρκελ και οι ευρωπαικές αρχές θα πρέπει να πράξουν ότι είναι απαραίτητο ώστε οι πολιτικές προσαρμογές που θα πραγματοποιηθούν να είναι ανεκτές στην Ελλάδα.

Αυτό σημαίνει αναγνώριση ότι το μεγαλύτερο μέρος της οικονομικής υποστήριξης που δόθηκε στην Ελλάδα έχει κατευθυνθεί προς τις τράπεζες και όχι στην οστήριξη του ελληνικού προϋπολογισμού. Θα πρέπει να συμφωνήσουν σε ελάφρυνση του χρέους και να αναγνωρίσουν τον βαθμό προσαρμογής που έχει πραγματοποιηθεί στις ελληνικές δαπάνες.

Σημαίνει επίσης να γνωστοποιηθεί η πρόθεσή τους να επιταχυνθεί η οικονομική ανάπτυξη σε όλη την Ευρώπη.

Το ΔΝΤ πρέπει να αναγνωρίσει ότι πλέον δεν συζητάμε για αριθμούς αλλά για υψηλή πολιτική στην Ευρώπη. Η δουλειά του Ταμείου είναι να σταθεί δίπλα σε κάθε συμφωνία που αποφεύγει τη ρήξη.

Είναι αργά όμως, ας ελπίσουμε ότι η Ελλάδα και η Γερμανία θα χρησιμοποιήσουν αυτό το διάστημα ώστε να κάνουν ένα βήμα πίσω από το χείλος του γκρεμού.

Πηγή