ΔΝΤ: Εδώ και τώρα γενναία ρύθμιση του χρέους

6/5/2016

Του Peter Spiegel

Το χρέος πρέπει να συζητηθεί τώρα γράφει η επικεφαλής του Ταμείου στους υπουργούς του Eurogroup. Αντιπαραγωγικό το κυνήγι του στόχου για πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ. «Αδικη» η κατηγορία ότι το ΔΝΤ κωλυσιεργεί, δεν θα λειτουργήσει ο μηχανισμός περικοπών.

Το ΔΝΤ είπε στους υπουργούς οικονομικών της ευρωζώνης ότι πρέπει άμεσα να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για να δώσουν ανακούφιση χρέους στην Ελλάδα παρά τη γερμανική αντίδραση, δρώντας καταλυτικά στην προσεκτικά ενορχηστρωμένη διαπραγμάτευση πριν την έκτακτη συνάντηση της Δευτέρας.

Σε μια επιστολή προς όλους τους 19 υπουργούς που στάλθηκε την Πέμπτη το βράδυ και εξασφάλισαν οι Financial Times, η Κριστίν Λαγκάρντ επικεφαλής του Ταμείου λέει ότι οι «κολλημένες» διαπραγματεύσεις για να βρεθούν οι ύψους 3 δισ. ευρώ «προληπτικές» περικοπές προϋπολογισμού, οι οποίες κρατούν για ένα μήνα, έχουν γίνει άγονες και η ανακούφιση χρέους πρέπει να μπει στο τραπέζι άμεσα ή υπάρχει ρίσκο να μην συμμετέχει το ΔΝΤ στο πρόγραμμα.

«Πιστεύουμε ότι συγκεκριμένα μέτρα [οικονομικές μεταρρυθμίσεις], αναδιάρθρωση χρέους και χρηματοδότηση πρέπει τώρα να συζητηθούν ταυτόχρονα», γράφει η Λαγκαρντ. «Για να στηρίξουμε την Ελλάδα με ένα νέο πρόγραμμα (IMF arrangement) είναι ουσιώδες η χρηματοδότηση και η ανακούφιση χρέους της Ελλάδας από τους ευρωπαίους εταίρους να στηριχθούν σε δημοσιονομικούς στόχους που είναι ρεαλιστικοί γιατί στηρίζονται σε αξιόπιστα μέτρα για να επιτευχθούν».

Το ΔΝΤ έχει δεχτεί έντονη κριτική από την Αθήνα όπου υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της κυβέρνησης του Αλέξη Τσίπρα κατηγορούν τον Π. Τομσεν, τον επικεφαλής του ευρωπαϊκού τμήματος, για υπερβολικές απαιτήσεις λιτότητας που εμποδίζουν μια συμφωνία για την πρώτη αξιολόγηση του προγράμματος των 86 δισ. ευρώ.

Αλλά η επιστολή Λαγκάρντ ξεκαθαρίζει ότι το ΔΝΤ θέλει λιγότερη λιτότητα, υποστηρίζοντας ότι οι στόχοι πρωτογενούς πλεονάσματος που συμφωνήθηκαν πέρυσι μεταξύ ΕΕ και Αθήνας (στόχος 3,5% για το 2018) είναι μη ρεαλιστικοί και πρέπει να μειωθούν δραστικά. Το πρωτογενές πλεόνασμα προκύπτει αν δεν περιληφθούν στα έξοδα οι πληρωμές για το χρέος.

«Aπαιτείται μια διευκρίνηση για να ξεκαθαριστούν αβάσιμες κατηγορίες ότι το ΔΝΤ είναι άκαμπτο, ζητώντας αχρείαστα νέα δημοσιονομικά μέτρα προκαλώντας ως αποτέλεσμα καθυστέρηση στις διαπραγματεύσεις και την καταβολή επειγόντως απαιτούμενων κεφαλαίων», γράφει.

Αρχικά η συνάντηση της Δευτέρας -που έπρεπε να γίνει την προηγούμενη εβδομάδα, αλλά μετατέθηκε μετά τη στασιμότητα στις διαπραγματεύσεις- θεωρήθηκε ως συνάντηση «make or break», με αμφότερες τις πλευρές να χρειάζονται συμφωνία πριν η καμπάνια στη Βρετανία ενταθεί τον μήνα που προηγείται του δημοψηφίσματος της 23ης Ιουνίου.

Η Αθήνα αντιμετωπίζει πληρωμές χρέους 3,5 δισ. ευρώ τον Ιούλιο και χρειάζεται κεφάλαια από τους πιστωτές.

Οι αξιωματούχοι της ΕΕ ανέφεραν στην ελληνική κυβέρνηση πως δεν επιθυμούν οι διαπραγματεύσεις να συνεχιστούν την περίοδο της ψηφοφορίας για το Brexit, κάτι που σημαίνει πως αν δεν επέλθει συμφωνία αυτό το μήνα οι συζητήσεις δεν θα επανεκκινήσουν παρά λίγες μόνο εβδομάδες πριν μια πιθανή πτώχευση.

Τον προηγούμενο χρόνο οι διαπραγματεύσεις της τελευταίας στιγμής κλυδώνισαν την οικονομία και προκάλεσαν ερωτηματικά για την παραμονή της χώρας στο ευρώ.

Οι ήδη τεταμένες σχέσεις Ελλάδας-ΔΝΤ βρέθηκαν στο ναδίρ μετά τη διαρροή από το Wikileaks της τηλεδιάσκεψης μεταξύ Τόμσεν και Βελκουλέσκου, τις οποίες η ελληνική πλευρά χρησιμοποίησε ως επιχείρημα ότι το ΔΝΤ διαπραγματεύεται κακόπιστα.

Ο Θ. Παπαχριστόπουλος, βουλευτής των ΑΝΕΛ, δήλωσε ότι η μαγνητοφώνηση της συνομιλίας έγινε από την ελληνική κυβέρνηση και παραδόθηκε στα Wikileaks. Ωστόσο αργότερα ο ίδιος έσπευσε να δηλώσει ότι οι αναφορές του παρερμηνεύτηκαν.

Στην επιστολή της η Κ. Λαγκάρντ αναφέρει πως όλες οι πλευρές έχουν σχεδόν συμφωνήσει σε μια σειρά μεταρρυθμίσεων που θα μειώσουν τον προϋπολογισμό κατά περίπου 2,5% του ΑΕΠ έως το 2018. Ορισμένοι αξιωματούχοι εκτιμούν πως η λίστα θα ολοκληρωθεί τη Δευτέρα στο Eurogroup.

Ωστόσο η Κ. Λαγκάρντ επιμένει στην θεώρηση του ΔΝΤ ότι αυτές οι μεταρρυθμίσεις θα οδηγήσουν σε πρωτογενές πλεόνασμα 1,5% το 2018 και όχι 3,5% που επιθυμεί η ΕΕ. Η ίδια καλεί την ΕΕ να αλλάξει το στόχο στο 1,5%, δεδομένο που σημαίνει πως το Ταμείο θεωρεί ότι οι Βρυξέλλες ζητούν μεγάλη λιτότητα από την Ελλάδα.

«Δεν πρέπει να υπάρχει καμία αμφιβολία πως η επίτευξη αυτού του στόχου δεν θα είναι μόνο δύσκολο να επιτευχθεί αλλά πιθανότατα θα είναι και αντιπαραγωγική», γράφει.

«Δεν θεωρούμε ότι θα είναι εφικτό ένα πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ μέσω της αύξησης ήδη υψηλών φόρων που επιβάλλονται σε περιορισμένη βάση, της υπερβολικής μείωσης δαπανών αλλά και προσμετρώντας έκτακτα μέτρα, όπως έχει προταθεί τις προηγούμενες εβδομάδες» (σ.σ. πρόκειται για θέση που ουσιαστικά μεταφράζεται σε απαίτηση για γενναία ρύθμιση του χρέους από τους Ευρωπαίους).

Τα προληπτικά μέτρα μελετώνται ως ένας τρόπος να γεφυρωθεί το χάσμα του 1,5% του ΔΝΤ και του 3,5% της ΕΕ. Αυτά τα μέτρα θα εφαρμοστούν μόνο αν η Αθήνα δεν καταφέρει να πετύχει το στόχο του 3,5%.

Αλλά το ΔΝΤ, με τη στήριξη της Γερμανίας, επιμένει ότι τα προληπτικά μέτρα πρέπει να περιλαμβάνουν συγκεκριμένα μέτρα και περικοπές, κάτι που η Αθήνα (έχοντας τη στήριξη της ΕΕ) δηλώνει ότι είναι αδύνατο να νομοθετήσει.

Η επικεφαλής του ΔΝΤ στην επιστολή της αναφέρει ότι η αντιπρόταση της Αθήνας (ένας μηχανισμός που θα προβλέπει περικοπές) δεν θα λειτουργήσει, υπονοώντας πως οι διαπραγματεύσεις γύρω από τα προληπτικά μέτρα πρέπει να εγκαταλειφθούν.

«Δυστυχώς ο μηχανισμός που προτείνει η Αθήνα δεν περιλαμβάνει συγκεκριμένες [οικονομικές] μεταρρυθμίσεις», γράφει.

«Με βάση την προηγούμενη εμπειρία τα ad hoc μέτρα δεν είναι πολύ αξιόπιστα, ενώ είναι επίσης και ανεπιθύμητα καθώς προσθέτουν αβεβαιότητα και αποτυγχάνουν να λύσουν τις ανισορροπίες».

Πηγή