«Μονομερή» διάσωση των τραπεζών ετοιμάζει ο Ρέντσι

4/7/2016

Των Rachel Sanderson και Alex Barker

Ετοιμη να αψηφήσει Βρυξέλλες και Βερολίνο και να διασώσει με κρατικό χρήμα τις ιταλικές τράπεζες εμφανίζεται η Ρώμη. Η κίνηση που μπορεί να τινάξει στον αέρα την τραπεζική ένωση και η μέση λύση που προσπαθεί να περάσει η Κομισιόν.

Η Ιταλία ετοιμάζεται να αψηφήσει την ΕΕ και μονομερώς να διοχετεύσει δισεκατομμύρια ευρώ στο προβληματικό τραπεζικό της σύστημα, αν περιέλθει υπό έντονο συστημικό ρίσκο, μια κίνηση «τελευταίου καταφυγίου» η οποία θα μπορούσε να συνθλίψει το νεοεκκολαπτόμενο καθεστώς χειρισμού προβληματικών τραπεζών.

Ο Ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι είναι αποφασισμένος να παρέμβει με κρατικά κεφάλαια, αν είναι απαραίτητο, παρά τις προειδοποιήσεις από Βρυξέλλες και Βερολίνο για την ανάγκη να σεβαστεί τους κανόνες που αναγκάζουν τους πιστωτές αντί τους φορολογούμενους να χρηματοδοτήσουν τραπεζικές διασώσεις, σύμφωνα με αρκετούς αξιωματούχους και τραπεζίτες με γνώση των σχεδιασμών.

Η απειλή προκαλεί συναγερμό μεταξύ των Ευρωπαίων ρυθμιστών, που φοβούνται ότι μια τέτοια παρέμβαση θα καταστρέψει την αξιοπιστία των πρόσφατα υιοθετηθέντων τραπεζικών κανόνων στην πρώτη πραγματική δοκιμασία τους. Σε έναν αγώνα να βρεθούν πρακτικές λύσεις, η Margrethe Vestager, επίτροπος ανταγωνισμού της ΕΕ, ανέλυσε επιλογές ώστε η Ρώμη να αντιμετωπίσει τα τραπεζικά προβλήματα χωρίς να σπάσει τους κανόνες bail in της ευρωπαϊκής τραπεζικής ένωσης.

Η Ιταλία είναι η μεγαλύτερη «αστάθεια» στην ευρωζώνη, μετά το σοκ του αποτελέσματος στο βρετανικό δημοψήφισμα, με τις τραπεζικές μετοχές να έχουν χάσει το ένα τρίτο της αξίας τους. Οι ανησυχίες μεγαλώνουν πριν τα αποτελέσματα των stress tests που αναμένονται αυτόν τον μήνα και του δημοψηφίσματος για το Σύνταγμα που θα γίνει στην Ιταλία αρχές Οκτωβρίου, στο οποίο ο Ρέντσι ποντάρει τη θέση του. Η Citi έχει περιγράψει το δημοψήφισμα ως «πιθανότατα το μοναδικό μεγαλύτερο ρίσκο για το πολιτικό σκηνικό στην Ευρώπη αυτή τη χρονιά μετά τη Βρετανία».

Μετά αρκετές σκέψεις για παρέμβαση που απορρίφθηκαν, η Ρώμη εξετάζει αν θα πρέπει να δράσει μονομερώς.

«Είμαστε πρόθυμοι να κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο [για να υπερασπιστούμε τις τράπεζες] και δεν αποκλείουμε μονομερή δράση, αν και αυτό θα ήταν το τελευταίο καταφύγιο», είπε πρόσωπο με γνώση του πώς σκέφτεται η κυβέρνηση. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι φοβούνται ότι οποιαδήποτε παρέμβαση της Ιταλίας θα έχει υψηλό ρίσκο, ανοίγοντας μάχη για παράνομη κρατική στήριξη, η οποία θα αφήσει εκτός τους ιδιώτες.

Η Αγκελα Μέρκελ την προηγούμενη εβδομάδα απέρριψε το αίτημα της Ιταλίας για αναστολή των κανόνων κρατικής βοήθειας και bail in, προκειμένου να ανακεφαλαιοποιήσει τις τράπεζες. Ο Benoit Coeure, υψηλόβαθμος αξιωματούχος της ΕΚΤ, είπε ότι όποια αναστολή των κανόνων bail in θα σημάνει το τέλος της τραπεζικής ένωσης «όπως την ξέρουμε».

Ο Ρέντσι έχει αντιδράσει σε υποδείξεις ότι αγνοεί τους κανόνες, λέγοντας ότι «δεν θα πάρω μαθήματα από δασκάλους».

Η Ρώμη εξετάζει μέτρα όπως η αύξηση του μεγέθους του κρατικά χρηματοδοτούμενου-ιδιωτικά στηριζόμενου fund υπό την ονομασία Atlante, που χρησιμοποιήθηκε για την αύξηση κεφαλαίου δύο προβληματικών τραπεζών, λένε υψηλόβαθμοι τραπεζίτες.

Το Atlante θα ξεκινήσει επίσης εντός ημερών ένα fund εστιασμένο σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια, με στόχο να αγοράσει προβληματικά δάνεια που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της τριετούς ύφεσης που αντιμετώπισε η Ιταλία, ώστε να αποτραπούν μαζικές διαγραφές.

Πρώτα θα στοχεύσει σε προβληματικά δάνεια της Monte dei Paschi di Siena, της περισσότερο προβληματικής τράπεζας της Ιταλίας, σύμφωνα με υψηλόβαθμους τραπεζικούς. Η Ιταλία επίσης συζητά τη χρήση των funds υπό τον έλεγχο του υπουργείου Οικονομικών Cassa Depositi e Prestiti, αλλά και των κρατικών συνταξιοδοτικών ταμείων για την ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών.

Βρυξέλλες και Βερολίνο έχουν αντισταθεί σε επιλογές που πληρώνουν πάρα πολλά για προβληματικά δάνεια, ή παρακάμπτουν την ανάγκη για bail in των πιστωτών.

Η Κομισιόν είναι ανοικτή στο να ελαφρύνει η Ιταλία το χτύπημα σε μικρούς επενδυτές, είτε μέσω μετατροπής του junior χρέους σε μετοχές με γενναιόδωρους όρους, είτε μέσω αποζημιώσεων, μεταγενέστερα, στα ευάλωτα νοικοκυριά.

Οι επιλογές για αναδιάρθρωση που βρίσκονται υπό συζήτηση δεν απαιτούν πλήρη διάλυση καμίας ιταλικής τράπεζας, αλλά μετατροπές χρέους σε μετοχές. Η Ρώμη πρέπει «να σταματήσει να προσποιείται ότι δεν υπάρχουν λύσεις άλλες από το να παρακαμφθούν οι κανόνες», δήλωσε Ευρωπαίος αξιωματούχος με γνώση των συζητήσεων.

Οι Βρυξέλλες την προηγούμενη εβδομάδα υπέγραψαν ένα πακέτο προληπτικών μέτρων αξίας 150 δισ. ευρώ, που επιτρέπουν στην Ιταλία να βοηθήσει τις τράπεζες με βραχυπρόθεσμα προβλήματα ρευστότητας. Αλλά μεγαλύτερο προβληματισμό δημιουργούν οι πιέσεις στο κεφάλαιο, λένε αναλυτές. Τα αποτελέσματα των stress tests αναμένονται στις 31 Ιουλίου και υψηλόβαθμοι τραπεζίτες θεωρούν ότι οι πλέον αδύναμες ιταλικές τράπεζες -περιλαμβανομένης της τρίτης μεγαλύτερης Monte dei Paschi- μπορεί να βρεθούν υποκεφαλαιοποιημένες.

Το λόμπι των Ιταλών επιχειρηματιών, η Confindustria, την Παρασκευή προειδοποίησε για «πολιτικό χάος», αν ο Ρέντσι χάσει το δημοψήφισμα του Οκτωβρίου. Σε αυτό το σενάριο, η Ιταλία θα επιστρέψει σε ύφεση, τα spread στο ιταλικό χρέος θα διευρυνθούν και θα υπάρξει φυγή κεφαλαίων από την Ιταλία, υποστήριξε η Confindustria. Το ΑΕΠ της χώρας μπορεί να πέσει 0,7% το 2017 και να υποχωρήσει επιπλέον 1,2% το 2018, πρόσθεσε.

Πηγή 

Ιταλικές τράπεζες: Ο νέος αδύναμος κρίκος της ευρωζώνης

6/7/2016

Του Rachel Sanderson

Tα €360 δισ. σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια δημιουργούν φόβους για τον ιταλικό τραπεζικό τομέα. Απώλειες 56% έχει καταγράψει ο τραπεζικός δείκτης στο Μιλάνο από την αρχή του 2016. Ανησυχίες αξιωματούχων στις Βρυξέλλες. Σχέδιο για fund μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Η γηραιότερη τράπεζα στον κόσμο, η οποία έχει εκκαθαριστεί δύο φορές από τις ιταλικές αρχές, ενημερώθηκε από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ότι πρέπει να βάλει στην άκρη επιπλέον 10 δις δολάρια για κόκκινα δάνεια, πυροδοτώντας νέες ανησυχίες για τον ιταλικό τραπεζικό τομέα.

Τη Δευτέρα, η μετοχή της Monte dei Paschi di Siena, της τρίτης μεγαλύτερης ιταλικής τράπεζας που ιδρύθηκε το 1472, υποχώρησε 13% σε νέο ιστορικό χαμηλό, μετά την αποκάλυψη της προειδοποίησης της ΕΚΤ, παρασέρνοντας τις υπόλοιπες μεγάλες τράπεζες της χώρας.

Η UniCredit, η μόνη παγκόσμια συστημική ιταλική τράπεζα, διολίσθησε 3,8%, υποχωρώντας και αυτή σε νέο ιστορικό χαμηλό.

Ο δείκτης FTSE Italia All-Share Banks Index ήταν 3,7% χαμηλότερα. Από την αρχή της χρονιάς έχει καταγράψει απώλειες 56%. Ο δείκτης πιέζεται από τα 369 δισ. ευρώ σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια, μακράν το μεγαλύτερο νούμερο στην Ε.Ε.

Σε αντίθεση με την Ισπανία και την Ιρλανδία, οι οποίες αναγκάστηκαν να εφαρμόσουν προγράμματα διάσωσης στο απόγειο της κρίσης μετά την αποτυχία τους να χρηματοδοτήσουν εκκαθαρίσεις δισεκατομμυρίων ευρώ για τον τραπεζικό τους τομέα, η Ιταλία δεν έχει προχωρήσει ποτέ σε μια ριζική επισκευή των τραπεζικών της ιδρυμάτων.

Αξιωματούχοι της ευρωζώνης έχουν αρχίσει να φοβούνται ότι οι ιταλικές τράπεζες θα αποδειχθούν ο αδύναμος κρίκος του εξαετούς εγχειρήματος στήριξης του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος.

Η αναταραχή που προκάλεσε η ψήφος των Βρετανών για την αποχώρηση από την Ε.Ε. έχει εντείνει τις ανησυχίες, επαναφέροντας στο προσκήνιο την ελλιπή ανασύσταση της ευρωζώνης.

Με το δεύτερο μεγαλύτερο λόγο χρέους στην ευρωζώνη μετά την Ελλάδα, η ιταλική κυβέρνηση δεν έχει δημοσιονομικό περιθώριο και αξιωματούχοι της Ε.Ε. ανησυχούν πως η Ρώμη θα δυσκολευτεί να χρηματοδοτήσει μια διάσωση.

Ωστόσο, ο πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι έχει αρχίσει να εξετάζει το ενδεχόμενο να παρακάμψει τους κανονισμούς για το «bail in» και να διασώσει τις τράπεζες χρησιμοποιώντας κρατικά κεφάλαια. Με βάση τους κανονισμούς της Ε.Ε., οι διασώσεις αυτές είναι παράνομες, εκτός και αν το βάρος πέφτει στους πιστωτές της τράπεζας.

Ο Φαμπρίτσιο Βιόλα, ένας αναγνωρισμένος CEO που ανέλαβε την επίβλεψη της Monte dei Paschi πριν από τρία χρόνια, έχει μειώσει τα κόστη και έχει βελτιώσει τη διοίκηση, αλλά δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.

Δύο απόπειρες διάσωσης της τράπεζας με τη χρήση ομολόγων με κρατική εγγύηση και τέσσερις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου απέτυχαν, εν μέσω επικρίσεων για κακοδιαχείριση και απάτης.

Η Monte dei Paschi ανακοίνωσε πως η ΕΚΤ ζήτησε τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων από τα 24,4 δις ευρώ το 2015 στα 18,4 δις ευρώ το 2017 και στα 14,6 δις ευρώ το 2018.

Η τράπεζα είναι επίσης αντιμέτωπη και με τη δημοσίευση αποτελεσμάτων ασκήσεων αντοχής στα τέλη Ιουλίου. Με τη μείωση της κεφαλαιοποίησης, τραπεζικά στελέχη αναμένουν πως μπορεί να κληθεί να ενισχύσει τα κεφάλαιά της, κάτι που θα δυσκολευτεί να επιτύχει.

Η κρατική Cassa Depositi e Prestiti και το Atlante, ένα ιδιωτικό ταμείο διάσωσης που στηρίζεται από την κυβέρνηση, συναντήθηκαν τη Δευτέρα για να συζητήσουν την προειδοποίηση της ΕΚΤ, τη στιγμή που ο κ. Ρέντσι αναζητεί μια λύση για τον ευρύτερο τραπεζικό τομέα.

Το Altante θα λανσάρει ένα fund μη εξυπηρετούμενων δανείων, το οποίο θα επικεντρωθεί στην αγορά στοιχείων ενεργητικού της Monte dei Paschi για μια τιμή πιο κοντά στη λογιστική αξία, σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη.

Πηγή