Δευτέρα 20 Φεβρουαρίου 2017

14 Έλληνες οικονομολόγοι: Το Grexit παραμένει καταστροφικό για την Ελλάδα


19/2/2017

Η κυβέρνηση ξανάνοιξε τη συζήτηση ευρώ ή δραχμή. Το πραγματικό ερώτημα δεν είναι «ευρώ ή επιστροφή στη δραχμή», αλλά «ευρώ ή Grexit». Και Grexit με νέα δραχμή δεν είναι λύση, είναι καταστροφή.

Κατ’ αρχάς, η ανάμνηση καλών εποχών με τη δραχμή δεν σημαίνει ότι οι εποχές ήταν καλές εξαιτίας της δραχμής ούτε ότι θα επανέλθουν με Grexit και νέα δραχμή ενώ οι εταίροι μας παραμένουν στο ευρώ. Οι δραχμιστές υπόσχονται λαγούς με πετραχήλια: σβήσιμο του δημοσίου χρέους, σβήσιμο των ιδιωτικών χρεών και ισοτιμία 1:1 νέας δραχμής με ευρώ. Τέτοιες υποσχέσεις είτε είναι εσκεμμένα παραπλανητικές, είτε προδίδουν μια βαθιά άγνοια της οικονομικής πραγματικότητας. [1]

Στην επταετία της κρίσης, η Ελλάδα έχασε τη θέση που κατείχε ανάμεσα στις οικονομίες του ευρωπαϊκού πυρήνα. Η σημερινή της κατάσταση αντικατοπτρίζει την παραγωγικότητά της, πράγμα που σημαίνει ότι η βελτίωση την πρώτη οκταετία του 21ου αιώνα ήταν απατηλή, αποτέλεσμα της τεχνητής αύξησης της κατανάλωσης μέσω δανεισμού. Τέτοιος δανεισμός θα είναι ανέφικτος επί πολλά χρόνια σε περίπτωση Grexit. [2]

Οι συνέπειες του Grexit θα είναι καταστροφικές για την Ελλάδα τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα. Η έλλειψη ανταγωνιστικότητας της χώρας θα επιφέρει γρήγορα βαθιά υποτίμηση της νέας δραχμής σε σχέση με το ευρώ και η αγοραστική δύναμη των μισθωτών και των συνταξιούχων θα συρρικνωθεί δραματικά. [3] Το δημόσιο και ιδιωτικό χρέος σε ευρώ θα γίνει πολύ μεγαλύτερο σε νέες δραχμές και πολύ πιο δυσβάσταχτο.[4] Οι καταθέσεις θα μετατραπούν υποχρεωτικά σε νέες δραχμές, με μείωση της αξίας τους τουλάχιστον στο μισό.[5] Η αναστάτωση στο τραπεζικό σύστημα θα έχει, επίσης, ως συνέπεια τη χρεοκοπία πολλών επιχειρήσεων και την επιδείνωση της ανεργίας.[6] Βραχυπρόθεσμα, τα όποια πλεονεκτήματα μιας αυτόνομης νομισματικής πολιτικής θα εξανεμιστούν υπό το βάρος της οικονομικής και πολιτικής αστάθειας.[7] Ελλείψεις σε βασικά αγαθά όπως φάρμακα και καύσιμα είναι πολύ πιθανές.[8] Η κυβέρνηση, αδυνατώντας να ισοσκελίσει έσοδα και δαπάνες, θα τυπώνει πληθωριστικό χρήμα και θα καταφεύγει σε περαιτέρω λαϊκιστικές πολιτικές, εξαλείφοντας τόσο τα κέρδη ανταγωνιστικότητας από το αδύναμο νόμισμα όσο και τις όποιες ελπίδες για ξένες επενδύσεις.[9]

Οι μακροχρόνιες συνέπειες του Grexit θα είναι ακόμη πιο δραματικές για το βιοτικό μας επίπεδο. Το κατρακύλισμα της παραγωγικότητας έχει σταματήσει μόνο και μόνο γιατί η χώρα παραμένει στη ζώνη του ευρώ.[10] Έξω απ’ το ευρώ, η παραγωγικότητα και το βιοτικό μας επίπεδο θα μειωθούν σημαντικά. Οι σύγχρονες και ευημερούσες οικονομίες, στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο, βασίζονται στην αγορά και τον υγιή ανταγωνισμό, χρησιμοποιώντας τον πλούτο που παράγεται για να χρηματοδοτήσουν ένα ισχυρό κοινωνικό κράτος. Έχουν επίσης έναν αποτελεσματικό δημόσιο τομέα που λειτουργεί ανεξάρτητα από την εκάστοτε κυβέρνηση και, συνεπώς, περιορίζει τις κομματικές επιρροές.[11]

Η ιστορία έχει αποδείξει ότι οι εγχώριοι πολιτικοί θεσμοί αδυνατούν να κάνουν τα απαραίτητα για τη μακροχρόνια ανάπτυξη και ευημερία της χώρας μας. Η συμμετοχή της Ελλάδας στον πυρήνα της Ευρώπης συμβάλλει στη μακροχρόνια σύγκλισή μας προς τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Αντίθετα, η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ θα ενδυναμώσει τη ροπή προς τις πελατειακές δομές και θα ενισχύσει τις διαχρονικές παθογένειες της ελληνικής οικονομίας. Αναπόφευκτα θα οδηγηθούμε σε μια κλειστή και φτωχή οικονομία με υψηλή διαφθορά.[12]

Αντί για Grexit, η ελληνική οικονομία έχει ανάγκη από βαθιές διαρθρωτικές αλλαγές, που θα την κάνουν πιο ανταγωνιστική, θα ενισχύσουν την ανάπτυξη και μακροχρόνια θα βοηθήσουν στην αποπληρωμή του συσσωρευμένου χρέους.[13] Η αύξηση της παραγωγικότητας, το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων, η δραστική μείωση της γραφειοκρατίας ιδιαίτερα στο μέτωπο των επενδύσεων, η ιδιωτικοποίηση τομέων της οικονομίας όπου το κράτος απέτυχε, είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για την αναστροφή της κρίσης. Οι μεταρρυθμίσεις αυτές είναι απαραίτητες ανεξάρτητα από το τι νόμισμα θα έχουμε. Εάν όμως έχουμε νέα δραχμή θα είναι πάρα πολύ πιο δύσκολο να γίνουν, βυθίζοντας την χώρα σε μακροχρόνια φτώχεια.[14]

Η σημερινή κυβέρνηση αρνείται σθεναρά να κάνει τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, οι προκάτοχοι καθυστερούσαν, και οι εταίροι έδωσαν πιο μεγάλη έμφαση στα δημοσιονομικά παρά στις μεταρρυθμίσεις. Οι διαρθρωτικές αλλαγές αφορούν και το σύστημα διακυβέρνησης ευρύτερα – την εφαρμογή των νόμων και την απονομή της δικαιοσύνης, τα οποία όλα χωλαίνουν στην Ελλάδα της κρίσης. Όπως έχουν αποδείξει πολλές οικονομικές μελέτες, η κακή διακυβέρνηση αποτελεί τεράστιο αντικίνητρο στην προσέλκυση επενδύσεων, χωρίς τις οποίες δεν είναι δυνατή η οικονομική ανάκαμψη.[15]

Μειοψηφίες ακυρώνουν ή καθυστερούν σημαντικά αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που θίγουν τα συμφέροντά τους, κατάφωρες παρανομίες όπως η καταστροφή δημόσιας η ιδιωτικής περιουσίας παραμένουν ατιμώρητες, η φοροδιαφυγή καλπάζει και τα φορολογικά χρέη συσσωρεύονται.[16] Η χώρα μας έχει εγκλωβιστεί στη «μαύρη τρύπα» της ατέλειωτης λιτότητας χωρίς αναπτυξιακή προοπτική. Η κρίση τώρα στον όγδοο χρόνο της έχει υποβάλει σε αφόρητη δοκιμασία άτομα και θεσμούς της χώρας. Η υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου είναι ανελέητη και πρωτοφανής. Χρειαζόμαστε έξοδο από αυτή τη μαύρη τρύπα. Αυτό απαιτεί αλλαγή πλεύσης και μεταρρυθμίσεις μέσα στο ευρώ, όχι Grexit. Εκτός ευρώ και χωρίς την πίεση των θεσμών, οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις δεν θα γίνουν ποτέ. Με Grexit, όλες οι θετικές προοπτικές μηδενίζονται.[17]

Η παραμονή στο ευρώ διασφαλίζει την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας, παρέχοντάς μας επίσης τη δυνατότητα να συνεχίζουμε να διαπραγματευόμαστε με τους Ευρωπαίους εταίρους μας για καλύτερους όρους, για ανάπτυξη και προσαρμογή του χρέους.[18] Επειδή η νέα αμερικανική κυβέρνηση φαίνεται να τάσσεται εναντίον της συνοχής της E.Ε. και του ιδίου του ευρώ, είναι ακόμη πιο σημαντικό να εργασθούμε όλοι για τη σταθερότητά του και την επιτυχία της χώρας στο πλαίσιο της ευρωζώνης. Έτσι θα ικανοποιηθούν τα μακροπρόθεσμα ζωτικά συμφέροντα της Ελλάδας. Σε αυτό το πλαίσιο, οι ευρωπαϊκοί θεσμοί και οι ισχυρές ευρωπαϊκές οικονομίες οφείλουν επίσης να ανταποκριθούν τάχιστα, αναλαμβάνοντας το μερίδιο ευθύνης που τους αναλογεί για τον περιορισμό της λιτότητας και τη στήριξη της αναπτυξιακής τροχιάς της Ελλάδας.[19]

Γιώργος-Μάριος Αγγελέτος, MIT, Κώστας Αζαριάδης, Washington University in St. Louis, Κώστας Αρκολάκης, Yale University Γιάννης Ιωαννίδης, Tufts University, Γιώργος Κωνσταντινίδης, University of Chicago, Κώστας Μεγήρ, Yale University, Χάρης Ντέλλας, University of Bern, Νίκος Οικονομίδης, New York University, Στυλιανός Περράκης, Concordia University, Εμμανουήλ Πετράκης, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Χριστόφορος Πισσαρίδης, London School of Economics, Nobel Prize in Economics, Βασιλική Σκρέτα, University College London, Θανάσης Στέγγος, University of Guelph, Μιχάλης Χαλιάσος, Goethe University Frankfurt.

Πηγή

[1] 
Σβήσιμο του δημόσιο χρέους: Σύμφωνα με διαρροή από την ΕΚΤ που αναδημοσίευσε η Deutsche Welle το δημόσιο χρέος της Ελλάδας θα διαγραφεί κατά 86% με συντεταγμένη έξοδο από το ευρώ.
Το ιδιωτικό χρέος θα μετατραπεί σε δραχμές εκτός από τα δάνεια που έχουν ρήτρα ξένα νομίσματα και για τα οποία θα πρέπει να υπάρξει κρατική αρωγή για να μην κατασχεθούν οι εγγυήσεις.
Η μετατροπή θα γίνει με αρχική ισοτιμία ένα ευρώ προς μία δραχμή. Αυτό από μόνο του θα είναι διαγραφή λόγω του ότι η δραχμή θα υποτιμηθεί μετά και θα απομειωθούν ανάλογα τα χρέη.

[2]
Η πιστωτική επέκταση (ο άκρατος δανεισμός) από τότε που μπήκαμε στο ευρώ ως το τέλος του 2009,  δεν πρόκειται να ξαναγίνει είτε μείνουμε στο ευρώ είτε φύγουμε απ' αυτό. Το χρέος των πολιτών ήταν μηδέν πριν το 1994, 60 δις ευρώ στο τέλος του 2001 και πάνω από 250 δις ευρώ στο τέλος του 2009. Χρέη, χρέη, χρέη. Με τη δραχμή θα μπορεί να υπάρξει εσωτερικός δανεισμός σε δραχμές, χρέος από το οποίο δεν χρεοκόπησε καμία χώρα. Την τελευταία μέρα της δραχμής (31/12/2001) το δημόσιο χρέος ήταν 145 δις ευρώ το 80% του οποίου ήταν εσωτερικό σε δραχμές. Το εξωτερικό σε ξένα νομίσματα ήταν 30 δις ευρώ.

[3]
1. Η ισοτιμία του νέου νομίσματος με το ευρώ και το δολάριο θα αποφασιστεί με πολιτική απόφαση. Λέγεται ότι θα είναι υποτιμημένο κατά 20-30%. Η υποτίμηση αυτή θα κάνει πιο ακριβά τα εισαγόμενα προϊόντα και πιο φθηνά τα ελληνικά προϊόντα και τις υπηρεσίες, όπως ο τουρισμός, για τους ξένους. Αυτό θα βελτιώσει το Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών που στα χρόνια του ευρώ είχε τρομακτικό έλλειμμα (14% το 2009) και είναι ο λόγος που οδήγησε στην υπερχρέωση (όπως είπε και ο Γ. Στουρνάρας) δηλαδή στην μεγάλη αύξηση του δημοσίου χρέους. Μέσα σε 8 χρόνια, το δημόσιο χρέος διπλασιάστηκε από τα 145 στα 298.5 δις ευρώ. Όσα χρωστούσε το ελληνικό κράτος από το 1974 ως το 2001, άλλα τόσα έφτασε να χρωστάει στην επάρατη οκταετία του ευρώ.

2. Θα πει κανείς πώς θα εισάγουμε πρώτες ύλες και φάρμακα. Η απάντηση είναι ότι οι διακρατικές συναλλαγές θα γίνονται με δολάρια ΗΠΑ. Η αύξηση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας (δηλ. θα είναι πιο φθηνά τα προϊόντα και οι υπηρεσίες όπως ο τουρισμός) θα αυξήσει τα συναλλαγματικά αποθέματα της Ελλάδας. Στην κρίσιμη περίοδο της μετάβασης η ΕΕ θα μας προσφέρει 50 δις ευρώ ανθρωπιστική βοήθεια όπως αποκάλυψε ο Β. Σόιμπλε. Αυτά φτάνουν για να καλύψουν το εμπορικό έλλειμμα δύο χρόνων (είναι περίπου στα 20 δις ευρώ).

[4]
Ότι στο [1]

[5]
Οι καταθέσεις θα μετατραπούν σε δραχμές με ισοτιμία ένα ευρώ προς μία δραχμή. Κατόπιν λόγω της υποτίμησης της δραχμής θα χάσουν αντίστοιχη αξία. Αν μείνουμε στο ευρώ θα καταλήξουν να καταναλωθούν σε φόρους όπως ο ΕΝΦΙΑ ή για την αγορά τροφίμων και πληρωμή λογαριασμών λόγω των μειώσεων των συντάξεων, της ανεργίας και της ανέχειας.
Ο εκλιπών καθηγητής οικονομικών στο πανεπιστήμιο του Αιγαίου, Γ. Τσαρμουγκέλης είπε ότι η δραχμή θα εξασφαλίσει την ύπαρξη των καταθέσεων. Το νέο νόμισμα θα είναι συνδεδεμένο με το ευρώ και η βαθιά υποτίμηση δεν θα γίνει.

[6]
Το τραπεζικό σύστημα είναι χρεοκοπημένο και στα χέρια ξένων κερδοσκοπικών εταιρειών (τα λεγόμενα fund). Ανακεφαλαιοποίηση δεν προβλέπεται σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ και θα υπάρξει bail in δηλαδή ''κούρεμα'' καταθέσεων.
Πρέπει να δημιουργηθεί εξ αρχής πράγμα που συμβαίνει σε χώρες που ήταν σε εμπόλεμη κατάσταση.

[7]
Πολιτική εκτίμηση. Πρέπει να γίνει αντιπαραβολή με την τραγική κατάσταση που υπάρχει τώρα και θα οδηγήσει σε τεράστιες κοινωνικές και πολιτικές αναταραχές.

[8]
Ότι και στο [3] 2. Οι οπαδοί του ευρώ σκοπίμως αποκρύπτουν ότι η πτώση της τιμής των αγαθών λόγω της εσωτερικής υποτίμησης που επιβάλλεται με τα μνημόνια, έχει οδηγήσει τις εταιρείες στο να τα εξάγουν σε χώρες όπου είναι πιο ακριβά. Έτσι παρουσιάζονται εδώ και χρόνια (από το 2012) ελλείψεις σε φάρμακα.

[9]
Ήδη υπάρχει πρωτογενές πλεόνασμα και ισοσκελισμένο ΙΤΣ κι έτσι δεν θα υπάρχει η ανάγκη χρηματοδότησης ελλειμμάτων με το τύπωμα δραχμών. Ακόμα και να υπήρχε δεν θα γινόταν λόγω του ότι το νέο νόμισμα θα είναι συνδεδεμένο με το ευρώ.

[10]
Η παραγωγικότητα δεν οφείλεται στο ευρώ, μάλλον τα έχει μπερδέψει ο συντάκτης του κειμένου. Ίσως εννοεί την ανταγωνιστικότητα που με το ευρώ έχει πάει στα τάρταρα.

[11]
Ένα παράδειγμα του ότι η υποτίμηση μόνο στα χαρτιά θα μας κάνει φτωχούς, είναι ότι το ευρώ υποτιμήθηκε κατά 15% έναντι του δολαρίου τα τελευταία χρόνια. Αυτό δεν μας έκανε πιο φτωχούς, όπως δεν μας έκανε πιο πλούσιους η ανατίμηση του ευρώ.
Λόγω της ισοτιμίας του νομίσματος έναντι του δολαρίου ΗΠΑ, τα εγχώρια προϊόντα και οι υπηρεσίες είναι πιο ακριβά απ' αυτά των ανταγωνιστριών χωρών. Έτσι δεν παράγεται πλούτος, δεν υπάρχουν δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις. Ακόμα και αν σκεφτεί κανείς ότι θα έρθουν εταιρείες να παράξουν προϊόντα που θα καταναλωθούν στο εξωτερικό, γιατί να έρθουν στην Ελλάδα και να μην πάνε στην Κίνα ή στο Μπαγκλαντές;

[12]
Πολιτικό σχόλιο και πάλι. Μας λένε ότι το πελατειακό κράτος της Γερμανίας όπου οι μεγάλες εταιρείες ελέγχουν τους Γερμανούς πολιτικούς μέσω των ''δώρων'', θα κάνουν καλό στην Ελλάδα. Κανείς δεν θέλει πελατειακό κράτος αλλά όλοι θέλουν να συνεχίσει να υπάρχει το ελληνικό έθνος-κράτος. Αν παραμείνουμε στο ευρώ τότε το έθνος-κράτος θα διαλυθεί εν όψει της συμμετοχής μας στην επερχόμενη Ομοσπονδία των κρατών της ευρωζώνης. Ο γραμματέας του ΣΥΡΙΖΑ Ζαχαριάδης  είπε πρόσφατα ότι ''δεν μας συμφέρει η επιστροφή στο έθνος-κράτος''.

[13], [14], [15]
Όπου διαρθρωτικές αλλαγές η εξαφάνιση κάθε εργασιακού δικαιώματος, η καταβαράθρωση των μισθών λόγω της εσωτερικής υποτίμησης, η ιδιωτικοποίηση του ΕΣΥ και του ασφαλιστικού συστήματος, η ιδιωτικοποίηση κάθε δημόσιου αγαθού. Λόγω της πτώσης των τιμών, ο νέος ιδιοκτήτης της ΔΕΗ θα εξάγει το ρεύμα σε χώρες όπου θα πιάνει καλύτερη τιμή και θα υπάρχουν σπίτια που δεν θα διαθέτουν ηλεκτρικό ρεύμα. Το ίδιο θα γίνει και με το νερό.
Από τις πιο διαβόητες διαρθρωτικές αλλαγές είναι η εξαφάνιση των αυτοαπασχολούμενων αλλά και των αγροτών. Τη θέση τους θα πάρουν ιδιωτικές εταιρείες. Οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις θα περάσουν στα χέρια 10 το πολύ εταιρειών.

[16]
Η φοροδιαφυγή έχει αυξηθεί λόγω της υπερφορολόγησης και της καταβαράθρωσης της ζήτησης στην οποία οδήγησε η εσωτερική υποτίμηση. 

[17]
Η λέξη''λιτότητα'' πρέπει να αντικατασταθεί από τις λέξεις ''εσωτερική υποτίμηση''. Η εσωτερική υποτίμηση εφαρμόζεται από το 2010 με τα μνημόνια επειδή δεν μπορούμε να κάνουμε νομισματική υποτίμηση. Οι μειώσεις των μισθών είναι ο μόνος τρόπος για να γίνουν πιο φθηνά τα προϊόντα μας και ο τουρισμός. Όσο είμαστε στο ευρώ θα πρέπει να παίρνουμε όλο και λιγότερα χρήματα για να παράγουμε. Έτσι όμως ο εργαζόμενος δεν θα μπορεί να καλύψει βασικές ανάγκες και να είναι ασφαλισμένος. Η εσωτερική υποτίμηση δεν κάνει πιο ανταγωνιστική την οικονομία μιας και οι μισθοί είναι ελάχιστο μέρος της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας όπως είπε ο Κ. Μήλας καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ.

[18]
Εδώ και 7 χρόνια τουλάχιστον, η Γερμανία αποφασίζει και η Ελλάδα εκτελεί τις εντολές της. Καμία από τις επιλογές του ελληνικού λαού δεν έχουν γίνει σεβαστές. Οι ''δανειστές'' στην πραγματικότητα εγγυούνται το χρέος μας. Δεν έχουν δώσει ούτε ένα ευρώ. Γι' αυτό τον αέρα μάλιστα, παίρνουν και τόκους. Η τέλεια απάτη.

[19]
Βαρουφακισμός. Όπως ο πρώην υπουργός Οικονομικών είχε δηλώσει την πίστη του στο ευρώ και ζητούσε μετά να ''φτιάξει'' η ευρωζώνη, έτσι και οι καθηγητές κάνουν μία αόριστη δήλωση ότι πρέπει να αναλάβουν οι άλλες χώρες τις ευθύνες τους.

Η έλλειψη ανταγωνιστικότητας από τότε που μπήκαμε στο ευρώ και ο άκρατος καταναλωτισμός με δανεικά, εκτόξευσαν το έλλειμμα του ΙΤΣ κι αυτό οδήγησε στην υπερχρέωση όπως είπε ο τότε υπουργός Οικονομικών Γ. Στουρνάρας, 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου