Πολύ… θέατρο και λίγη ουσία στη Σύνοδο Κορυφής

29/6/2018

Του Mehreen Khan

Μια «ελάχιστη» συμφωνία που στερείται κρίσιμων λεπτομερειών ήταν το αποτέλεσμα της πολύωρης συνεδρίασης στις Βρυξέλλες. Η ιταλική όπερα, οι κόντρες και η στάση των χωρών του Βίζεγκραντ. Οι κινήσεις Μέρκελ για διμερείς συμφωνίες στο περιθώριο της Συνόδου.

Η «μητέρα όλων των Συνόδων» επιβεβαίωσε τον μύθο της. Οι 28 ηγέτες σταμάτησαν στις 05:40 μετά από μια 15ωρη συνεδρίαση, στην οποία κυριάρχησε το μεταναστευτικό.

Η νύχτα ήταν γεμάτη θεατρινισμούς και συγκρούσεις, αλλά φτωχή σε ουσία. Πριν καν μπει στην αίθουσα ο νέος πρωθυπουργός της Ιταλίας -προσερχόμενος στην παρθενική του επίσημη Σύνοδο Κορυφής- υποσχέθηκε να βάλει βέτο σε οποιοδήποτε αποτελέσματα δεν κάλυπτε τις απαιτήσεις της κυβέρνησής του να μοιραστεί σε όλη την ήπειρο το βάρος των μεταναστευτικών ροών.

Σε μια μελοδραματική κίνηση, ο Τζ. Κόντε μπλόκαρε τους ηγέτες στην υπογραφή μέτρων ρουτίνας στην ασφάλεια και στο εμπόριο μέχρι να γίνει η συζήτηση στο δείπνο για το προσφυγικό. «Τίποτα δεν συμφωνείται, αν δεν συμφωνηθούν τα πάντα», είπε στους ηγέτες, σύμφωνα με ένα διπλωμάτη.

Η ιταλική όπερα έθεσε τον τόνο για την υπόλοιπη βραδιά. Οι μάχες ήταν προβλέψιμες. Οι περισσότερες λογομαχίες έγιναν για τη γαλλοϊσπανική ιδέα να δημιουργηθούν εθελοντικά «ελεγχόμενα κέντρα» σε ευρωπαϊκές χώρες. Τα κέντρα (όχι στρατόπεδα) θα εξετάζουν τα αιτήματα ασύλου και θα διαχωρίζουν τους οικονομικούς μετανάστες από τους πρόσφυγες, με τους πρώτους να «επιστρέφονται», αν και δεν είναι ξεκάθαρο το πού.

Οι τέσσερις του Βίζεγκραντ (ηγούμενες από τον Β. Ορμπαν της Ουγγαρίας) ήταν αποφασισμένοι να απαλείψουν αναφορές στο ότι η ΕΕ δείχνει «αλληλεγγύη» στους πραγματικούς πρόσφυγες. Αυτό προκάλεσε κόντρα με τους Ιταλούς, που επέμειναν. Για τις χώρες της ανατολικής Ευρώπης, η «αλληλεγγύη» είναι ο κώδικας για ποσοστώσεις μετεγκατάστασης τις οποίες Ουγγαρία, Πολωνία, Σλοβακία και Τσεχία απορρίπτουν ως απαράδεκτες. Στο συμβιβαστικό κείμενο αναφέρεται ότι η αλληλεγγύη θα είναι «εθελοντική».

Υπήρξαν στιγμές που η διαδικασία υποβαθμίστηκε σε «φάρσα». Ο κος Κόντε είπε στους ηγέτες ότι «ως δικηγόρος» μπορεί να συμπεράνει ότι υπάρχει συμφωνία όταν οριστικοποιηθούν όλα τα σημεία. Αυτό προκάλεσε τον Σουηδό πρωθυπουργό Stefan Lofven να απαντήσει ότι ως πρώην ηλεκτροσυγκολλητής ξέρει ότι τίποτα δεν θα μπορούσε να κρατήσει. Ο Βούλγαρος Μπ. Μπορίσοφ παρενέβη με σχόλια ως «πρώην πυροσβέστης».

Για μια Σύνοδο που χαρακτηρίστηκε ως η βραδιά για να «σωθεί η Μέρκελ», η καγκελάριος δεν ήταν στο κέντρο της σκηνής. Με ένα αρχικό γαλλοϊταλικό σχέδιο να καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της διαπραγμάτευσης, ήταν αντίθετα πολύ απασχολημένη προσπαθώντας να κλείσει συμφωνίες στο περιθώριο, προκειμένου να κατευνάσει τους συντηρητικούς πίσω στη Γερμανία. Η συμφωνία που επετεύχθη τα ξημερώματα ήταν «καλό σημάδι», είπε πηγαίνοντας στο ξενοδοχείο για έναν πολύ σύντομο ύπνο (η Σύνοδος συνεχίζεται σήμερα).

Τι βγαίνει από το αποτέλεσμα; Μεγάλες τομές δεν ήταν ποτέ στο τραπέζι, αλλά οι «28» μπορούν να λένε ότι έχουν ένα κοινό όραμα ως προς το πώς θα αντιμετωπίσουν το μεταναστευτικό, όσο και αν λείπουν οι λεπτομέρειες. Υπήρξαν στιγμές κατά τη διάρκεια της νύχτας που η μη συμφωνία ήταν πιθανή. Φεύγοντας από τη Σύνοδο, ο Κόντε πανηγύρισε μια νίκη: η Ιταλία δεν θα είναι πλέον μόνη μετά από αυτή τη Σύνοδο.

Πηγή