Τι είναι η Εσωτερική υποτίμηση

Εσωτερική υποτίμηση είναι η μείωση των μισθών και των τιμών μέσω των μειώσεων των μισθών.

Στον παρακάτω πίνακα βλέπουμε το εμπορικό ισοζύγιο με την δραχμή και με το ευρώ:
1975-1979 ισοζύγιο +0.96
1980-1984 +0.28
1985-1989 - 1.44
1990-1994 -0.94
1995-1999 -2.92
2000-2004 -11.82
2005-2008 -12.15 (Πηγή)

Βλέπουμε λοιπόν ότι το έλλειμμα άρχισε να μεγαλώνει από το 1998 που συνδέθηκε η δραχμή με το μάρκο (ένα μάρκο δύο δραχμές) και εκτοξεύτηκε με το ευρώ.Που σημαίνει ότι εισάγαμε πράγματα που δεν τα εισάγαμε πριν (πχ. αγροτικά προϊόντα) ή ακόμα που τα εισάγαμε σε μικρότερες ποσότητες (πχ. αυοκίνητα). Σ' αυτό συνέβαλε το ότι είναι ''σκληρό'' νόμισμα και η πολιτική των χαμηλών επιτοκίων δανεισμού της ΕΚΤ που την ελέγχει η Γερμανία.

Το ευρώ είναι υποτιμημένο στην Γερμανία και υπερτιμημένο στις χώρες της περιφέρειας.
Συγχρόνως η λιτότητα που επιβάλλει στο εσωτερικό της η Γερμανία, συνεχίζει να εμποδίζει την διαφυγή κεφαλαίων προς τις άλλες χώρες.

Αν λάβουμε υπ' όψη ότι ο δανεισμός των πολιτών με τα τραπεζικά δάνεια και με τις πιστωτικές κάρτες έφτασε στο ύψος πολύ πιο πάνω από το ΑΕΠ της χώρας, καταλαβαίνουμε ότι η υπερκατανάλωση ήταν καταστροφική για την χώρα μας..

Αυτό έφερε την χώρα μας στο να έχει τα τεράστια ελλείμματα και να μην μπορεί να τα διαχειριστεί λόγω του ευρώ. Αν είχαμε την δραχμή θα αρκούσε η κατάλληλη νομισματική πολιτική ώστε να αυξανόταν η χαμένη ανταγωνιστικότητα που προκάλεσε το σκληρό νόμισμα.

Αυτό είπε και το ΔΝΤ δια στόματος του τότε επικεφαλής του, Στρος Καν:

«η Ελλάδα είναι μέλος της ευρωζώνης με δύο πολύ σοβαρά προβλήματα: το δημόσιο χρέος και την έλλειψη ανταγωνιστικότητας».(πηγή)

Έτσι εκτός από την κρίση χρέους έχουμε και την κρίση ανταγωνιστικότητας της οικονομίας μας.
Προσδιόρισε μάλιστα ότι θα χρειαστεί το χρονικό διάστημα της μίας γενιάς (20 χρόνων)  για να αποδώσουν τα μέτρα αυτά..

''Όπως παραδέχτηκε, η χώρα έχει χάσει το «όπλο της υποτίμησης» μετά την ένταξή της στη ζώνη του ευρώ, γι’ αυτό είναι υποχρεωμένη να καταφύγει σε μέτρα εσωτερικής υποτίμησης, προκειμένου να  «ευθυγραμμιστούν οι μισθοί και οι συντάξεις με την παραγωγικότητα».
Στο πλαίσιο αυτό επανέλαβε την ανάγκη να τηρηθούν οι βασικές δεσμεύσεις του Μνημονίου, που μεταξύ άλλων προβλέπουν το άνοιγμα των αγορών, την αποδέσμευση των επιχειρήσεων από περιορισμούς, την άρση των εμποδίων που υπάρχουν σήμερα στην ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας. Τα παραπάνω τα χαρακτήρισε θεμελιώδη ζητήματα για το μέλλον της επόμενης γενιάς, προσχωρώντας προφανώς και αυτός στην άποψη ότι θα πρέπει να θυσιαστεί μία γενιά για να ορθοποδήσει η οικονομία.'' (πηγή)

Το ίδιο είπε κι εδώ 10 μέρες μετά την ψήφιση του πρώτου μνημονίου:
 
''Ακόμα κι αν είχαμε μηδενικό χρέος θα έπρεπε ή να γίνει η εσωτερική υποτίμηση όπως λέει εδώ και ο Στρος Καν:
''Βέβαια, ένα μεγάλο πρόβλημα για την Ελλάδα είναι το γεγονός ότι έχετε δύο θέματα. Το πρόβλημα του χρέους είναι τεράστιο, αλλά υπάρχει και πρόβλημα ανταγωνιστικότητας. Και δεν μπορεί να λύσετε το ένα χωρίς να λύσετε το άλλο. Ακόμα και αν εξαφανίζατε το χρέος με κάποιο μαγικό ραβδί, παραμένει το πρόβλημα της ανταγωνιστικότητας - 20 έως 25% έλλειψη ανταγωνιστικότητας.''
''Πρέπει να λυθεί. Αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτό μπορεί να γίνει με την υποτίμηση νομίσματος. Το δύσκολο πράγμα είναι ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να το κάνει, αφού έχει το ευρώ. Ότι η Ελλάδα ανήκει στην ευρωζώνη είχε τεράστια οφέλη, αλλά και κάποια μειονεκτήματα. Και ένα από αυτά τα μειονεκτήματα είναι ότι δεν είναι δυνατόν να κάνετε (διορθωτική) ρύθμιση μέσω υποτίμησης.
Γι' αυτό είναι τόσο δύσκολο. Γι' αυτό είχατε αυτή την περικοπή στους μισθούς, είναι ανάγκη να γίνετε πιο ανταγωνιστικοί.'' (πηγή)

Πώς γίνεται η εσωτερική υποτίμηση:

''Η έξοδος της ελληνικής οικονομίας από την οικονομική και δημοσιονομική κρίση επιχειρείται μέσω της εσωτερικής υποτίμησης (internal devaluation). Με απλά λόγια, μέσω της μείωσης του κόστους εργασίας θα τονωθεί η ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων στο εξωτερικό, θα αυξηθούν οι εξαγωγές και κατ’ επέκταση η ζήτησή τους, βελτιώνοντας τη θέση του (ελλειμματικού) εμπορικού ισοζυγίου, δημιουργώντας, παράλληλα, μεσομακροπρόθεσμα δημοσιονομικά οφέλη. Οι υποστηρικτές της συγκεκριμένης πολιτικής διατείνονται ότι δεν υφίσταται εναλλακτική της, μιας και το εργαλείο της υποτίμησης, του νομίσματος ως μέσο τόνωσης της ανταγωνιστικότητας των εξαγωγών, έχει εδώ και καιρό απολεσθεί.
Η μείωση του κόστους εργασίας επιχειρείται καταρχάς με έναν έμμεσο τρόπο, δηλαδή μέσω της μείωσης των μισθών στο δημόσιο τομέα, οι οποίοι επηρεάζουν και τους μισθούς στον ιδιωτικό. Επίσης, επιχειρείται μέσω της απορρύθμισης της αγοράς εργασίας (βλ. ειδικές επιχειρησιακές συμβάσεις και μεταρρύθμιση της νομοθεσίας προστασίας της απασχόλησης), η οποία συμβάλει στον περιορισμό του μισθολογικού κόστους. Τέλος, η διατήρηση σταθερών (συνδυασμένο με μείωση για τους νέους) των θεσμικά καθορισμένων κατώτατων μισθών σε συνδυασμό με την αύξηση της ανεργίας, όχι μόνο περιορίζουν τις μισθολογικές διεκδικήσεις των εργαζομένων, αλλά συμπιέζουν το μισθολογικό κόστος.'' (Πηγή)

Περισσότερα για την εσωτερική υποτίμηση:

Μετά τη σχετική παραδοχή του υπουργού Οικονοµικών στη Βουλή, η χώρα ετέθη και επισήμως σε καθεστώς «εσωτερικής υποτίµησης». ∆εν ξέρω αν οι αναγνώστες αντιλαµβάνονται το πραγµατικό περιεχόµενο αυτής της πολιτικής – αλλά κι αν δεν το έχουν καταλάβει, θα το συνειδητοποιήσουν συντόµως στις ζωές τους!

Επί της ουσίας, η κυβέρνηση απεδέχθη πλήρως το δόγµα του ∆ΝΤ και της τρόικας πως για τα δεινά του τόπου ευθύνεται η έλλειψη ανταγωνιστικότητας λόγω υψηλού κόστους εργασίας. Κι ότι περιορίζοντας το κόστος εργασίας, η ανταγωνιστικότητα θα αποκατασταθεί. Η περιστολή των αποδοχών θα φέρει και πτώση των τιµών.

Είναι ακριβώς  η συνταγή που απέτυχε στην Αργεντινή. Στα τέλη της δεκαετίας του 1990, προσπάθησε να διατηρήσει την υψηλή ισοτιµία του πέσο µε το δολάριο ακολουθώντας µια τριετή πολιτική «εσωτερικής υποτίµησης». Αποτέλεσµα; Η οικονοµία της κατέρρευσε το 2001 και χρειάστηκαν τέσσερα, πέντε χρόνια και πεντέξι κυβερνήσεις για να συνέλθει.

Είναι ακριβώς  η συνταγή που ο Ουίνστον Τσόρτσιλ χαρακτήρισε κάποτε ως «το σοβαρότερο λάθος της ζωής µου».

Ως υπουργός Οικονοµικών, επανασύνδεσε στα µέσα της δεκαετίας του ‘20 τη λίρα µε τον χρυσό και την υπερτίµησε σε σχέση µε το δολάριο. Αποτέλεσµα; Η βρετανική οικονοµία οδηγήθηκε σε «εσωτερική υποτίµηση» και βυθίστηκε σε πολυετή και πρωτοφανή ύφεση.

Θα μπορούσα να πολλαπλασιάσω τα παραδείγµατα, δεν θα το κάνω. Ο δρόµος αυτός δεν είναι απλώς αδιέξοδος, ούτε µόνο δυσβάσταχτος, είναι κυρίως καταστροφικός. Για δυο λόγους που αποτελούν πλέον κοινό τόπο – πλην ίσως ∆ΝΤ και ελληνικής κυβερνήσεως…

Πρώτον, πέρασαν οι εποχές που η ανταγωνιστικότητα ήταν ζήτηµα κόστους εργασίας – διαφορετικά, το Μπανγκλαντές θα ήταν σήµερα η ανταγωνιστικότερη χώρα του κόσµου.

Είναι χαρακτηριστικό, ας πούµε, ότι από την αρχή του 2010 στην Ελλάδα πέφτουν µεν οι αµοιβές αλλά οι τιµές ανεβαίνουν. Άρα, η εξίσωση δεν λειτουργεί τόσο απλά, υπάρχουν κι άλλοι παράµετροι που την προσδιορίζουν.

Δεύτερον, η Ελλάδα δεν έχει µόνο πρόβληµα ανταγωνιστικότητας αλλά και χρέους. Η «εσωτερική υποτίµηση» όµως και η ύφεση που τη συνοδεύει δεν κάνουν τίποτα άλλο από το να καθιστούν επαχθέστερο το χρέος.

Για να το πω απλά: η χώρα κινδυνεύει να κλατάρει. Οπως η Αργεντινή πριν από δέκα χρόνια. Κινδυνεύει να υποστεί και µια «εσωτερική υποτίµηση» και µια διεθνή χρεοκοπία. ∆ιότι το ένα δεν διασφαλίζει την αποτροπή του άλλου – ίσα ίσα… Το ΠΟΛΙΤΙΚΟ ερώτηµα είναι ποια κυβέρνηση, µε ποια µέθοδο και ποια προοπτική θα διαχειριστεί αυτήν την πορεία. Με ποιο αποτελέσµατα. Και για πόσο διάστηµα. ∆ιότι, αν κατάλαβα καλά, ακόµη κι οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ έχουν φτάσει στα όριά τους.'' (Πηγή)

 Η άλλη λύση είναι να επαναφέρουμε την δραχμή και να την υποτιμήσουμε χωρίς να μειώνονται οι μισθοί και τα εργασιακά δικαιώματα.