Σμάγκι; «Μόνο τη μισή δουλειά έκαναν οι Ευρωπαίοι»

18/11/12

Πρέπει να βρουν λύση για τη χρηματοδότηση, τονίζει στην «Κ» ο Λορέντζο Μπίνι Σμάγκι

Πρώην μέλος (έως τον Νοέμβριο του 2011) του εκτελεστικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, νυν επισκέπτης καθηγητής στο Weatherhead Center του Harvard, ο Φλωρεντίνος οικονομολόγος Λορέντζο Μπίνι Σμάγκι μιλά στην «Κ» για το ελληνικό χρέος, τη σημασία των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, τις ευθύνες των Ευρωπαίων και τα όρια δράσης της ΕΚΤ.

Απογοητευτήκατε από την αντίδραση των κυβερνήσεων της Ευρωζώνης μετά την ψήφιση των νέων μέτρων λιτότητας και των μεταρρυθμίσεων από την Ελλάδα; Τι πρέπει να κάνουν τώρα οι Ευρωπαίοι;

– Θα έλεγα ότι έκαναν μόνο τη μισή δουλειά. Έδωσαν στην Ελλάδα δύο επιπλέον χρόνια, αλλά δεν βρήκαν λύση για τη χρηματοδότηση. Το δεύτερο σκέλος της δουλειάς μένει ακόμα να γίνει.

Πώς θα μπορούσε να γίνει;

– Καταλαβαίνω τους πολιτικούς περιορισμούς των κυβερνήσεων, ότι δεν θέλουν να απευθυνθούν ξανά στα Kοινοβούλιά τους, ζητώντας περισσότερα χρήματα ή ένα «κούρεμα» των δανείων. Αυτό θα αποτελούσε μία μόνιμη μεταβίβαση, που για ορισμένους αποτελεί παραβίαση της αρχής της μη διάσωσης. Άρα πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος να παρακαμφθούν αυτοί οι περιορισμοί, μέσω επιμήκυνσης διάρκειας αποπληρωμής και μείωσης των επιτοκίων, ώστε να αποφευχθούν βραχυπρόθεσμα προβλήματα με την αποπληρωμή.

Μεσοπρόθεσμα, πιστεύετε ότι το ελληνικό χρέος μπορεί να καταστεί βιώσιμο χωρίς κάποια «μόνιμη μεταβίβαση» τέτοιας μορφής, δηλαδή χωρίς ένα ΟSI;

– Υπάρχουν τεχνικές λύσεις που έχουν εφαρμοστεί στο παρελθόν, π.χ. στο πλαίσιο του Paris Club σε σχέση με αναπτυσσόμενες χώρες, όπου οι ημερομηνίες λήξης των δανείων μεταφέρονται τόσο βαθιά στο μέλλον και τα επιτόκια μειώνονται τόσο πολύ, που το χρέος είναι σχεδόν σαν να μην υπάρχει.

Η παγίωση πρωτογενών πλεονασμάτων στην Ελλάδα θα κάνει τις αγορές να τη δουν με διαφορετικό μάτι;

– Δεν νομίζω ότι τα πρωτογενή πλεονάσματα από μόνα τους επαρκούν. Χρειάζεται να βελτιωθούν οι προοπτικές ανάπτυξης και για να γίνει αυτό πρέπει να πειστούν οι αγορές ότι δεν βελτιώνεται απλά η δημοσιονομική εικόνα, αλλά ότι αναδιαρθρώνεται ολόκληρη η οικονομία, ώστε να γίνει πιο ανταγωνιστική και ελκυστική για τους επενδυτές. Η ελληνική κυβέρνηση έκανε σημαντική πρόοδο, αλλά το ζήτημα της εφαρμογής είναι κρίσιμο. Δεν πρέπει να χαλαρώσει αν πάρει τη δόση, αλλά να ενισχύσει τις προσπάθειές της για εφαρμογή των μέτρων που ψήφισε, γιατί μάλλον αποτελούν την τελευταία ευκαιρία για την Ελλάδα. Η κυβέρνηση, αλλά και τα συνδικάτα, η κοινωνία συνολικά, πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι η τύχη τους, όσον αφορά την παραμονή στην Ευρωζώνη, βρίσκεται σε μεγάλο βαθμό στα δικά τους χέρια.

Η ΕΚΤ έχει κάποιο ρόλο να παίξει στην περαιτέρω ανακούφιση της Ελλάδας από τα χρέη της;

– Δεν θα ήταν πολιτικά χρήσιμο για την ΕΚΤ να καταγράψει ζημίες στα ελληνικά ομόλογα που κατέχει. Κάτι τέτοιο θα δημιουργούσε τεράστια προβλήματα στις δυνατότητές της να παρέμβει σε άλλες χώρες.

Θα βοηθούσε την οικονομία της Ευρωζώνης, ιδιαίτερα των νοτίων χωρών, μία αλλαγή του στόχου της ΕΚΤ για τον πληθωρισμό προς τα πάνω;

– Νομίζω ότι κάτι τέτοιο θα έπληττε την αξιοπιστία της ΕΚΤ και θα την έκανε να χάσει τη στήριξη της κοινής γνώμης. Θα ήταν δύσκολο να παγιωθούν οι προσδοκίες της αγοράς στο νέο, υψηλότερο επίπεδο και δεν είμαι σίγουρος ότι οι πολίτες της Ελλάδας και της Ισπανίας θα ήταν χαρούμενοι αν έπρεπε να ανησυχούν και για το ενδεχόμενο υψηλότερου πληθωρισμού. Η ΕΚΤ μπορεί να βοηθήσει, μέσω της πολιτικής των Open Markets Transactions, αλλά πρέπει πρώτα οι χώρες υπό συζήτηση -όπως η Ισπανία- να κάνουν αίτηση για πρόγραμμα προσαρμογής.

Θεωρείτε ότι η κρίση έχει κάνει τα μέλη του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ να προσεγγίζουν τις αποφάσεις με περισσότερο εθνικά και λιγότερο ευρωπαϊκά κριτήρια;

– Από τη δική μου εμπειρία, δεν προκύπτει αυτό. Το γεγονός, όμως, ότι δημοσιοποιούνται ατομικές απόψεις, που απηχούν τη στάση της κοινής γνώμης στη χώρα προέλευσης ορισμένων μελών -ειδικότερα του μέλους από τη Γερμανία- δημιουργεί αυτήν την εντύπωση.

Πηγή