17/11/2012
«Εταιρείες όπως η Pepsi, η Starbucks και η Intel πωλούν τα προϊόντα τους σε όλο τον κόσμο και επιχειρούν να οικοδομήσουν προφίλ περιβαλλοντικής και κοινωνικής υπευθυνότητας. Όταν όμως έρχεται η ώρα του... ραντεβού με την Εφορία, τότε οι όμιλοι-εμβλήματα του παγκόσμιου καπιταλισμού επιδεικνύουν ακραία αντικοινωνικότητα», σχολιάζει δηκτικά το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel.
Παρότι το φαινόμενο δεν είναι καινούριο, τώρα ανεβαίνει ψηλά στην ατζέντα των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων καθώς εν μέσω σκληρής λιτότητας εντείνονται οι προσπάθειες συλλογής φορολογικών εσόδων: Στην πρόσφατη σύνοδο των υπουργών Οικονομικών της G-20 στο Μεξικό, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Bόλφγκανγκ Σόιμπλε και ο Βρετανός ομόλογός του Τζορτζ Όσμπορν, σε μια σπάνια επίδειξη γερμανοβρετανικής συνεργασίας εξέδωσαν κοινό ανακοινωθέν ζητώντας «συντονισμένη διακρατική συνεργασία για την ενίσχυση των διεθνών φορολογικών στάνταρ που στην παρούσα φάση επιτρέπουν στους πολυεθνικούς ομίλους να καταβάλουν λιγότερο φόρο από αυτόν που θα όφειλαν υπό άλλες συνθήκες».
Το δε Λονδίνο ύψωσε ακόμη περισσότερο τους τόνους, καλώντας πριν λίγες ημέρες υψηλόβαθμα στελέχη της Starbucks, της Google και της Amazon να εξηγήσουν ενώπιον Επιτροπής του Κοινοβουλίου, πώς ενώ πραγματοποίησαν συγκεντρωτικά πωλήσεις που υπερβαίνουν τα 3 δισ. στερλίνες την τελευταία τριετία, συνέβαλαν στον βρετανικό κρατικό κορβανά μόλις 30 εκατ. στερλίνες. Ο ζήλος της κυβέρνησης Κάμερον είναι εύκολα εξηγήσιμος αν ισχύει η πληροφορία των Sunday Times ότι οι ξένες πολυεθνικές θα έπρεπε να καταβάλουν στην Βρετανία εταιρικούς φόρους ύψους 5,5 δις. στερλινών, ωστόσο με διάφορα τρικ καταλήγουν να πληρώσουν πολύ μικρότερα ποσά.
Περίβλημα νομιμότητας
Τα «τρικ» που χρησιμοποιούνται ποικίλλουν κατά περίπτωση, φέρουν όμως στις περισσότερες περιπτώσεις το περίβλημα της νομιμότητας: Ο οικονομικός διευθυντής της Starbucks Τρόι Αλστιντ δέχθηκε τα πυρά των Βρετανών βουλευτών καθώς η βρετανική της μονάδα ανακοινώνει ζημίες εδώ και 13 χρόνια, δεν έχει πληρώσει ούτε... πένα στερλίνα σε φόρους την τελευταία τριετία, ενώ από το 1998 έχει καταβάλει φόρο εισοδήματος μόλις 8,6 εκατ. στερλίνες επί πωλήσεων 3,1 δισ. στερλινών. «Είτε διαχειρίζεστε την εταιρεία με χείριστο τρόπο, είτε μαγειρεύετε τα στοιχεία», είπε χαρακτηριστικά προς τον Αλστιντ ο βουλευτής Οστιν Μίτσελ. Το στέλεχος της Starbucks επέμεινε ότι η εταιρεία εφαρμόζει το νόμο σε κάθε χώρα που δραστηριοποιείται.
Η Amazon αποφεύγει την καταβολή φόρων στην Βρετανία «κατευθύνοντας» τις πωλήσεις και τα κέρδη της στην θυγατρική της στο Λουξεμβούργο, όπου το καθεστώς είναι ευνοϊκότερο. Με τον τρόπο αυτό τα κέρδη της από το εξωτερικό φορολογήθηκαν με συντελεστή μόλις 11%, ενώ ο συντελεστής φορολόγησης επιχειρήσεων στη Βρετανία ανέρχεται σε 24%. Το στέλεχος της εταιρείας Άντριου Σέσιλ, αρνήθηκε ακόμα και να αποκαλύψει το ύψος των πωλήσεων που πραγματοποιεί η εταιρεία στη χώρα. Πέρυσι η Amazon πλήρωσε λιγότερο από 1 εκατ. στερλίνες σε φόρους στη Βρετανία.
Υπό διερεύνηση
Περισσότερο «διαφανής» εμφανίζεται η Google, η βρετανική μονάδα της οποίας αν και πραγματοποίησε πωλήσεις 4 δισ. στερλινών πέρυσι, «κατόρθωσε» να εμφανίσει ζημίες το 2011 και το 2010, παρά το ότι σε επίπεδο ομίλου είναι ως γνωστόν εξαιρετικά κερδοφόρα, με περιθώρια κέρδους άνω του 30! Η εταιρεία βρίσκεται υπό διερεύνηση ως ύποπτη φοροαποφυγής και από τις αρχές της Γαλλίας, αν και διέψευσε δημοσιεύματα του Τύπου ότι έλαβε?«ραβασάκι» για οφειλόμενους φόρους ύψους 1 δισ. ευρώ».
Στο ερώτημα πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν τα φαινόμενα αυτά και να φορολογούνται τα κέρδη όπου αποκομίζονται, η απάντηση δεν είναι εύκολη: Οι διαφορετικοί φορολογικοί συντελεστές που ισχύουν σε κάθε χώρα της Ε.Ε. επιτρέπουν στις πολυεθνικές να «κάνουν παιχνίδι» και να μεταφέρουν δραστηριότητες από τη μια χώρα στην άλλη χωρίς να παρανομούν. Μια διεθνής συνθήκη σε επίπεδο G-20 που θα επιχειρούσε να κλείσει τα «παράθυρα» θα αποθάρρυνε ενδεχομένως τις πρακτικές νόμιμες φοροαποφυγής, αλλά δεν υπάρχει πολιτική βούληση για κάτι τέτοιο. Σε πρόσφατη επιστολή του προς τον Αμερικανό υπουργό Οικονομικών Τίμοθι Γκάιτνερ, ο Σόιμπλε πρότεινε να αυξηθεί η πίεση προς τους φορολογικούς παραδείσους ανά τον κόσμο. Μέχρι τώρα, η Ουάσινγκτον στήριζε τις αμερικανικές πολυεθνικές σε θέματα φορολογίας. Ίσως αυτό να αλλάξει τώρα που και οι ΗΠΑ αναζητούν απεγνωσμένα νέες πηγές εσόδων για να κλείσουν τις δικές τους δημοσιονομικές «τρύπες»...
Το παράδειγμα της Google ώστε να φαίνεσαι φτωχός
Ιδού πώς λειτουργεί το σύστημα φοροαποφυγής της Google στην Ευρώπη: Όλα τα κέρδη που επιτυγχάνονται στις ευρωπαϊκές αγορές «περνάνε» στην Google Ireland Ltd που εδρεύει στο Δουβλίνο. Η Google Ireland ανακοίνωσε τζίρο 10,1 δισ. ευρώ το 2010, ο οποίος «απορροφήθηκε» σχεδόν εξ ολοκλήρου από τα έξοδα για διαφημίσεις και το κόστος των 2.000 υπαλλήλων που απασχολεί. Η μεγαλύτερη δαπάνη, ύψους 7,2 δισ. ευρώ, αφορούσε τέλη χρήσης δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας που κατέβαλε η Google Ireland σε άλλη θυγατρική της Google στην Ολλανδία. Με αυτόν τον τρόπο, όλα τα έσοδα «εξαφανίστηκαν» από το Δουβλίνο. Το ιρλανδικό δημόσιο απέμεινε με έσοδα μόλις 16,8 εκατ. ευρώ που υπόκεινται σε εταιρικό φόρο και σε φόρο μισθωτών υπηρεσιών.
Η Google Netherlands Holdings με έδρα το Άμστερνταμ που εισέπραξε τα «παχυλά» τέλη από το Δουβλίνο είναι μια εταιρεία χωρίς εργαζομένους που κατέβαλε εταιρικό φόρο μόλις 2,7 εκατ. ευρώ στην Ολλανδία. Και τούτο γιατί διοχέτευσε την μερίδα του λέοντος των εσόδων της πίσω στην Ιρλανδία, με την μορφή καταβολής... τελών χρήσης πνευματικής ιδιοκτησίας σε άλλη θυγατρική, την Google Ireland Holdings! Η εταιρεία αυτή έχει μεν συσταθεί βάσει του ιρλανδικού νόμου, πλην όμως η διοικητική έδρα της είναι στις εξωτικές Βερμούδες στην Καραϊβική, όπου -διόλου συμπτωματικά- οι συντελεστές φορολόγησης των επιχειρήσεων είναι μηδενικοί. Η όλη διαδικασία είναι περίπλοκη, αλλά εξαιρετικά επικερδής. Επιτρέπει στην Google να μετακινεί τα κέρδη της (που προέρχονται κυρίως από διαφημιστικά έσοδα) εκτός Ευρώπης πληρώνοντας ελάχιστο φόρο εκεί και τοποθετώντας τα σε έναν φορολογικό παράδεισο στον οποίο δεν έχουν πρόσβαση ούτε οι ευρωπαϊκές, ούτε οι αμερικανικές αρχές.
Η Εφορία στις ΗΠΑ θα μπορούσε να φορολογήσει τα κέρδη αυτά μόνο αν μεταφέρονταν στην μητρική εταιρεία που εδρεύει στην Καλιφόρνια, κάτι που δεν έχει συμβεί μέχρι στιγμής. Εκτιμάται ότι η Google έχει συγκεντρώσει περί τα 25 δισ. ευρώ σε αφορολόγητα κέρδη στο «θησαυροφυλάκιό» της στις Βερμούδες, τα οποία μάλλον δεν κινδυνεύουν να εξαφανιστούν στο διαβόητο τρίγωνο...
Πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου