29/12/2012
Ο... πόλεμος των οικονομιών της Ευρωζώνης παραμένει εστιασμένος στο «μέτωπο» του Νότου. Από τα τέλη του Καλοκαιριού, τα... οχυρωματικά έργα περί της Ιταλίας και της Ισπανίας κατάφεραν να αποτρέψουν τη μετάδοση της κρίσης χρέους στις οικονομίες του Βορρά. Εκείνο που δεν κατάφεραν, όμως, είναι να αποτρέψουν τη μετάδοση της ύφεσης, που πλέον «αγκαλιάζει» και τις δύο μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρωζώνης. Το ΑΕΠ σε Γαλλία και Γερμανία πιθανότατα συρρικνώθηκε κατά τους φθινοπωρινούς μήνες και δύσκολα θα αποφύγει την ίδια τύχη το πρώτο τρίμηνο του 2013. Χειρότερη είναι η κατάσταση στην τρίτη μεγαλύτερη οικονομία του Βορρά, την Ολλανδία, όπου ήδη από το Καλοκαίρι το ΑΕΠ μειώνεται με ρυθμό μεγαλύτερο του 1%. Η συζήτηση περί υιοθέτησης αναπτυξιακών πολιτικών έχει αρχίσει ήδη από τις αρχές του 2012. Στις γαλλικές εκλογές την Ανοιξη, ο Πρόεδρος Ολάντ εξελέγη υποσχόμενος να προσθέσει στο Σύμφωνο Σταθερότητας ένα Σύμφωνο Ανάπτυξης.
Στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου τα μεγαλόπνοα σχέδια μετατράπηκαν σε ένα ισχνό αναπτυξιακό «πακέτο» 120 δισ. ευρώ ή 1% του ΑΕΠ της Ε.Ε. Τα κεφάλαια θα προέλθουν από μη χρησιμοποιημένα κεφάλαια των Διαρθρωτικών Ταμείων (55 δισ. ευρώ), την αύξηση κεφαλαίου 10 δισ. ευρώ της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (για να χρηματοδοτηθούν δάνεια 60 δισ. ευρώ την επόμενη τετραετία) και μέσω έκδοσης «ομολόγων έργων» (5 δισ. ευρώ), για τα οποία τα κράτη-μέλη προσφέρουν εγγυήσεις 1 δισ. ευρώ. Το «φρέσκο» χρήμα που θα διατεθεί από τα κράτη-μέλη είναι μόλις 11 δισ. ευρώ, δηλαδή λιγότερο από το 0,1% του ΑΕΠ της Ε.Ε. Στο εξάμηνο που μεσολάβησε μεταξύ της εαρινής και της χειμερινής Συνόδου Κορυφής, το αναπτυξιακό «πακέτο» ελάχιστα προχώρησε, ενώ αντίθετα συνεχίστηκε με αποφασιστικά βήματα η ενίσχυση του Συμφώνου Σταθερότητας και η υιοθέτηση αυστηρών και δεσμευτικών κανόνων δημοσιονομικής πειθαρχίας. Οι Γερμανοί γνωρίζουν ότι η Γαλλία έχει πολύ μεγαλύτερο ειδικό βάρος από τα κράτη που έχουν ήδη Μνημόνια (Ελλάδα, Ιρλανδία, Πορτογαλία) ή εκείνα που προσπαθούν να τα αποφύγουν (Ισπανία, Ιταλία). Προτιμούν, κατά συνέπεια, να μη χρειαστεί να διαπραγματευτούν για τους όρους, αλλά να τους έχουν ήδη συμφωνήσει ως ένα ευρύ θεσμικό πλαίσιο. Γι' αυτό προτάσσουν την ολοκλήρωση των διαδικασιών θεσμικής ενοποίησης και κοινής οικονομικής διακυβέρνησης και αναβάλλουν για μετά την ανάληψη κοινού χρέους μέσω έκδοσης ευρω-ομολόγων.
Όσο για την ανάπτυξη, από τα συμπεράσματα της πρόσφατης Συνόδου Κορυφής προκύπτει ότι οι κυβερνήσεις εναποθέτουν κάθε ελπίδα στην αποτελεσματικότητα των νεοφιλελεύθερων μεταρρυθμίσεων. Μέχρι τώρα, όμως, αυτές είναι που «γεννούν» την ύφεση. Σε συνδυασμό με τις πολιτικές λιτότητας, πλήττουν το διαθέσιμο εισόδημα κυρίως στις οικονομίες του Νότου, στις οποίες εξάγουν οι επιχειρήσεις του Βορρά. Στον «βωμό» της μείωσης του κόστους εργασίας και βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας, καταστρέφεται η αγοραστική δύναμη εκατοντάδων εκατομμυρίων Ευρωπαίων. Η δε ύφεση που προκύπτει, όχι μόνο αφορά το σύνολο της Ευρωζώνης αλλά και απειλεί με αναζωπύρωση της κρίσης χρέους, σε μια νέα γενικευμένη εκδοχή της.
Η ύφεση απειλεί με εκτροχιασμό τα προγράμματα δημοσιονομικής εξυγίανσης τόσο στον Νότο όσο και στον Βορρά. Ήδη εξαιτίας της η Γαλλία έχει απολέσει την κορυφαία πιστοληπτική αξιολόγηση «ΑΑΑ» από Moody's και S&P. Στην Ευρωζώνη υπάρχουν ακόμα 5 οικονομίες με αξιολόγηση «ΑΑΑ», εκ των οποίων με σημαντικό μέγεθος έχουν η Γερμανία και η Ολλανδία (έχουν ήδη αναλάβει τη χρηματοδότηση του ενός τρίτου των κεφαλαίων του ESM, ενώ Αυστρία, Λουξεμβούργο και Φινλανδία συμμετέχουν με μερίδια μικρότερα εκείνου που αντιστοιχεί στην Ελλάδα). Όσο η ύφεση βαθαίνει, οι διεθνείς οίκοι θα υποβαθμίζουν την πιστοληπτική αξιολόγηση των Ευρωπαίων, φορτώνοντας όλο και περισσότερα βάρη σε όλο και λιγότερες πλάτες. Αυτός είναι ο μεγάλος κίνδυνος που αντιμετωπίζει η Ευρωζώνη το 2013: Να αποδειχθεί το φάρμακο (λιτότητα, νεοφιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις) «τοξικό» τόσο για τον ασθενή όσο και για τον... γιατρό.
Πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου