Δευτέρα 14 Οκτωβρίου 2013

FT: Η «μοιραία» μάχη για το κράτος των ΗΠΑ


14/10/2013

Θανάσιμο το κόστος από τη συνεχιζόμενη διαμάχη για τη λειτουργία του κράτους στις ΗΠΑ. Σε ποιους τομείς χάνουν την μάχη οι ΗΠΑ. Η επείγουσα ανάγκη για καλύτερη παιδεία, ο ανηλεής ανταγωνισμός σε έρευνα και ανάπτυξη και το πάγωμα των επενδύσεων.

Φανταστείτε ότι εργάζεστε για το αμερικανικό δημόσιο. Η Ουάσιγκτον προσφάτως σας χαρακτήρισε "μη ουσιώδη" και πλέον διανύετε την τρίτη εβδομάδα επιβεβλημένης άδειας άνευ αποδοχών. Ενδεχομένως, αυτή την εβδομάδα το θέμα να λυθεί και οι κυβερνητικές υπηρεσίες να ξαναλειτουργήσουν. Ίσως πάλι να χρειαστούν αρκετές ακόμη εβδομάδες.

Η μεγάλη εικόνα, πάντως, είναι η ίδια. Ο μισθός σας έχει παγώσει εδώ και 4 χρόνια και θα χρειαστεί κάτι σημαντικό για να αποκατασταθεί το ηθικό σας. Περίπου το ίδιο ισχύει και για την κυβέρνηση των ΗΠΑ. Τα κυβερνητικά λουκέτα έρχονται και παρέρχονται. Αλλά η ατροφία του συστήματος συνεχίζεται.

Ο βασικός ρόλος του Μπαράκ Ομπάμα φαίνεται πως είναι τελικά η αποφυγή της καταστροφής. Στην κορυφή της λίστας βρίσκεται η αποτροπή της χρεοκοπίας , που θα επισκιάσει οποιαδήποτε άλλη οικονομική ζημία θα μπορούσε να προκαλέσει η Ουάσιγκτον. Υπό τις παρούσες συνθήκες, ακόμη και αναβολή του ορίου χρέους κατά έξι εβδομάδες κρίνεται ως πρόοδος.

Όμως, το κόστος ευκαιρίας από την εμμονή σε αυτή τη θανάσιμα ακατάλληλη συζήτηση είναι τεράστιο. Όσο περισσότερο συνεχίζεται η διαμάχη στις ΗΠΑ ως προς τη βασική νομιμοποίηση της κυβέρνησης, τόσο λιγοστεύουν οι ελπίδες ώστε να καταστεί κατάλληλη για τον 21ο αιώνα.

Σε αντίθεση με την κρατική χρεοκοπία, το κόστος της αρτηριοσκλήρυνσης της κυβέρνησης βρίσκεται, ως επί το πλείστον, κάτω από το ραντάρ. Επηρεάζει όμως, τα μελλοντικά εισοδήματα των ΗΠΑ. Οι κυβερνήσεις στην Ασία επανεξοπλίζονται ώστε να προσαρμοστούν στην πρόοδο της τεχνολογίας και επενδύουν σε μεγάλο βαθμό στις δεξιότητες των ανθρώπων τους. Στον αντίποδα, εξαιρώντας τις δαπάνες για θέματα ασφαλείας μετά την 9/11 post , οι προϋπολογισμοί της Ουάσιγκτον μειώνονται.

Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση απασχολεί περίπου 2 εκατομμύρια πολίτες – όσους και κατά τη δεκαετία του 1950 , όταν οι ΗΠΑ είχαν λιγότερο από το ήμισυ του πληθυσμού. Εδώ και καιρό θεωρείται ότι υπάρχει ένα ημι-επίσημο πλαφόν. Οι κυβερνήσεις Ρεπουμπλικάνων και Δημοκρατικών ξεπερνούν τον σκόπελο με τη χρήση εργολάβων, όπως η εταιρεία που απασχολούσε τον Edward Snowden. Οι περισσότερες εξωτερικές αναθέσεις γίνονται στον τομέα της άμυνας και της συλλογής πληροφοριών. Η Ουάσιγκτον θα γλίτωνε πολλά χρήματα, αν έκανε περισσότερες εργασίες εσωτερικά. Από την άλλη πλευρά όμως, οι εργολάβοι του δημοσίου είναι ασυνήθιστα γενναιόδωροι δωρητές στις προεκλογικές εκστρατείες.

Το κόστος μίας αναποτελεσματικής κυβέρνησης αποτιμάται από την φθορά της. Ο Ναπολέων είπε κάποτε πως δεν πρέπει ποτέ να διακόπτεις τον εχθρό σου, ενώ εκείνος αυτοκαταστρέφεται. Υπό αυτή την έννοια, θα μπορούσε να θεωρήσει κανείς ότι οι Ρεπουμπλικάνοι θα εκραγούν από τις εσωτερικές πιέσεις σε όλη αυτή τη διαδικασία, αφήνοντας το χώρο ορθάνοιχτο για τον κ. Ομπάμα, ώστε να επανακτήσει τον έλεγχο της ημερήσιας διάταξης. Κάτι τέτοιο όμως, είναι απίθανο. Αυτό όμως, δεν θα πρέπει να εμποδίσει τον Αμερικανό πρόεδρο να εργαστεί στην κατεύθυνση μίας πιο αποτελεσματικής ομοσπονδιακής κυβέρνησης.

Υπάρχουν τρεις τομείς όπου η ανάγκη αυτή είναι επιτακτική.

Πρώτον, η αγορά εργασίας των ΗΠΑ χρειάζεται απελπισμένα καλύτερη εκπαίδευση σε μια εποχή που η τεχνολογία φαίνεται να κερδίζει τον αγώνα κατά της παιδείας. Είναι κατάσταση έκτακτης εθνικής ανάγκης. Στη δεκαετία του 1950, η Ουάσινγκτον αύξησε τις δαπάνες για την εκπαίδευση στο πλαίσιο της ρωσο-αμερικανικής αναμέτρησης.

Τα αποτελέσματα ξεπέρασαν κάθε προσδοκία. Σύμφωνα με έκθεση του ΟΟΣΑ που κοινοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα, η γηραιότερη γενιά στην αγορά εργασίας των ΗΠΑ – εργαζόμενοι ηλικίας μεταξύ 55 και 64 ετών - είναι η πιο ικανή του μεταξύ των κρατών μελών του Οργανισμού στα μαθηματικά και τα φιλολογικά. Συνολικά, οι ΗΠΑ κατατάσσονται κάτω από το μέσο όρο σε ότι αφορά τις δεξιότητες του εργατικού δυναμικού. Ήταν όμως, η μόνη χώρα, όπου το γηραιότερο εργατικό δυναμικό είχε τις μεγαλύτερες δεξιότητες. Σε όλες τις άλλες χώρες, οι νεαρότεροι εργαζόμενοι σκόραραν υψηλότερα στις δεξιότητες. Δεν υπάρχει κανένας άλλος δείκτης που να συνοψίζει καλύτερα τον επείγοντα χαρακτήρα των προβλημάτων για την αμερικανική αγορά εργασίας. Ελλείψει μεταρρύθμισης για το μεταναστευτικό - ένα άλλο θύμα της δημοσιονομικής κρίσης - η κατάρτιση των Αμερικανών εργαζόμενων είναι ακόμη πιο κρίσιμη.

Δεύτερον, οι άλλες χώρες πλησιάζουν τα επίπεδα των αμερικανικών κονδυλίων σε έρευνα και ανάπτυξη. Οι δαπάνες στις ΗΠΑ εξακολουθούν να είναι υψηλότερες, αλλά όλο και μεγαλύτερο ποσοστό δαπανάται σε ανάπτυξη και όχι σε έρευνα. Το 2000, οι δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη της Κίνας ήταν μικρότερες από το ένα δέκατο εκείνων στις ΗΠΑ. Τώρα ανέρχονται περίπου στα δύο τρίτα. Επιπλέον, χώρες όπως η Κίνα κάνουν πολλά για να δείξουν στους επιστήμονές τους ότι είναι απαραίτητοι. Στον αντίποδα, μέσα σε δύο εβδομάδες, οι περισσότεροι εργαζόμενοι στο Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας και το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων χαρακτηρίστηκαν μη ουσιώδεις. Όπως ανέφερε η συνάδελφός μου Stephanie Kirchgaessner την περασμένη εβδομάδα, ο προϋπολογισμός για το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας έχει μειωθεί περισσότερο από 11% σε πραγματικούς όρους κατά την τελευταία δεκαετία.

Την περασμένη εβδομάδα τρεις επιστήμονες του κέντρου κέρδισαν το Νόμπελ Ιατρικής. Ακόμη και πριν από το κυβερνητικό λουκέτο, οι αποκαλούμενες «περιπετειώδεις έρευνες» μειώνονταν, όπως αναφέρει ο Andrew Rothman , ένας από τους νικητές του βραβείου Νομπέλ. Ο προϋπολογισμός για έρευνα και ανάπτυξης στο Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας αναμένεται να μειωθεί και πάλι φέτος.

Τέλος, η αβεβαιότητα σχετικά με το τι θα πράξει στη συνέχεια η Ουάσιγκτον είναι μία από τις αιτίες για το πάγωμα των επενδύσεων από τις αμερικανικές εταιρείες του ιδιωτικού τομέα. Εάν δεν είναι βέβαιες ότι θα υπάρξει μια αγορά για τα προϊόντα τους, τότε είναι απίθανο να αυξήσουν τις δαπάνες. Αντί λοιπόν να στηρίζει τις επενδύσεις, η Ουάσιγκτον τις αναβάλει.

Η συνεχιζόμενη μείωση στον προϋπολογισμό υποδομών των ΗΠΑ είναι εξίσου άκαιρη όσο οι περικοπές στην εκπαίδευση και την καινοτομία. Η ζήτηση για μια πιο στρατηγική κυβέρνηση των ΗΠΑ αυξάνεται. Αλλά η προσφορά συνεχίζει να μειώνεται.

Οι ΗΠΑ βρίσκονται στα πρόθυρα μιας μάχης για την ουσία του κράτους. Το τελευταίο κόμμα που είχε κρατήσει σε ομηρία όλο το σύστημα ήταν οι Δημοκρατικοί, το 1860. Τότε ακολούθησε ο αιματηρός εμφύλιος πόλεμος που άνοιξε το δρόμο για τη σύγχρονη ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Ο νότος παλεύει ακόμα με μερικές από τις συνέπειες. Και μάλλον δεν είναι τυχαίο ότι αυτή η τελευταία κλιμάκωση λαμβάνει χώρα υπό τη διακυβέρνηση του πρώτου μαύρου προέδρου των ΗΠΑ.

Εν μέρει ως αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης, ο κ. Ομπάμα φαίνεται πως θα αφήσει το κράτος σε ασθενέστερη κατάσταση από ό, τι το βρήκε. Δεν είναι αυτή η κληρονομιά που θα ήθελε να αφήσει. Η αποτροπή της χρεοκοπίας δεν αρκεί.

Ο κ. Ομπάμα θα πρέπει να υποστηρίζει πλέον αυτό που είναι ουσιώδες.

Πηγή

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου