13/5/2015
O πραγματικός αρχιτέκτονας της νίκης των Συντηρητικών στις βρετανικές εκλογές ήταν ο ΥΠΟΙΚ, George Osborne. Η πολιτική που ακολούθησε διέψευσε τις προειδοποιήσεις κεϊνσιανών οικονομολόγων όπως ο Krugman. Τα διδάγματα της Ιστορίας και τα λάθη των δημοσκόπων.
Τα εύσημα πρέπει να απονέμονται εκεί που πρέπει. O Lynton Crosby επιδοκιμάζεται για την επιτυχημένη εκλογική στρατηγική του Συντηρητικού κόμματος, αλλά ο πραγματικός αρχιτέκτονας της νίκης δεν είναι άλλος από τον George Osborne, τον υπουργό Οικονομικών.
Αφήστε στην άκρη την κατάρρευση των Εργατικών στην Σκοτία, χωρίς αμφιβολία το πιο εντυπωσιακό αποτέλεσμα των εκλογών. Στην Αγγλία, οι Συντηρητικοί κέρδισαν επειδή ο κ. Osborne είχε δίκιο και οι επικριτές του όχι.
Ο κωμικός Russell Brand δεν ήταν η μόνη διασημότητα που είδε τους ψηφοφόρους να αγνοούν τη στήριξή του προς τους Εργατικούς. Ακόμα πιο ατιμωτική ήταν η προσγείωση των κεϋνσιανών οικονομολόγων οι οποίοι έχουν περάσει μεγάλο μέρος των τελευταίων πέντε ετών προβλέποντας πως οι οικονομικές επιπτώσεις από τις πολιτικές του κ. Osborne θα είναι καταστροφικές.
Στην εμπροσθοφυλακή της κεϋνσιανής επίθεσης ήταν ο Paul Krugman τον New York Times. Τον Αύγουστο το 2011 αποκήρυξε τις «ψευδαισθήσεις» του υπουργού Οικονομικών, η «πειραματική λιτότητα» του οποίου πήγαινε «άσχημα, πολύ άσχημα».Γιατί ; Επειδή, επιδιώκοντας να θέσει υπό έλεγχο το έλλειμμα της κυβέρνησης, ο κ. Osborne ανησυχούσε χωρίς λόγο για την επιχειρηματική εμπιστοσύνη. «Η νεράιδα της εμπιστοσύνης» ήταν ο όρος που επινόησε ο κ. Krugman για να σαρκάσει όποιον τασσόταν υπέρ της δημοσιονομικής σύσφιξης.
Δυστυχώς για τον κ. Krugman, όσο περισσότερο μιλούσε για την νεράιδα της εμπιστοσύνης, τόσο περισσότερο ανέκαμπτε η επιχειρηματική εμπιστοσύνη στο Ηνωμένο Βασίλειο. Συγκεκριμένα, σε κανένα σημείο μετά τον Μάιο του 2010 δεν υποχώρησε εκεί που βρισκόταν σε όλη την διετία της καταστροφικής πρωθυπουργίας του Gordon Brown.
O κ. Krugman υπήρξε εξίσου επίμονος και στην πρόβλεψη ότι η λιτότητα θα οδηγήσει σε ύφεση. Πράγματι, επέμεινε ότι η οικονομική επίδοση του Ηνωμένου Βασιλείου θα είναι χειρότερη από ότι ήταν στην Μεγάλη Κρίση.Τον Απρίλιο του 2012, προειδοποίησε πως η Βρετανία «θα συνεχίσει το σπιράλ θανάτου της αυτοκαταστροφικής λιτότητας». Ο ίδιος θρηνολογούσε ότι ήταν μια «καταστροφική πολιτική», που θα προκαλούσε ύφεση διπλού πυθμένα (double-dip) και «θα σακάτευε την οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου για πολλά χρόνια».
Στην πραγματικότητα, δεν υπήρξε ποτέ μια νέα ύφεση. Την περασμένη χρονιά η οικονομία της χώρας σημείωσε την καλύτερη επίδοση μεταξύ των οικονομιών του G7, με το ΑΕΠ να αυξάνεται με ρυθμό 2,6%. Το 2009, την τελευταία χρόνια της διακυβέρνησης των Εργατικών, το νούμερο ήταν -4,3%. Επιπλέον, πολύ μακριά από την ύφεση, η βρετανική οικονομία έχει δημιουργήσει πάνω από 1,9 εκατομμύρια θέσεις εργασίας από τον Μάιο του 2010. Η ανεργία βρίσκεται τώρα στο 5,6%, περίπου στο μισό από ότι στην Ιταλία και την Γαλλία. Οι εβδομαδιαίες αποδοχές έχουν αυξηθεί πάνω από 8%, ενώ στον ιδιωτικό τομέα το νούμερο είναι πάνω από 10%. Ο πληθωρισμός είναι κάτω από το 2% και υποχωρεί.
Εν τω μεταξύ, η πολιτική δημοσιονομικής σταθεροποίησης της κυβέρνησης στέφθηκε και αυτή από επιτυχία, ακόμα και αν η μείωση στο έλλειμμα δεν ήταν τόσο μεγάλη όσο προέβλεπε αρχικό ο κ. Osborne. Σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης μειώθηκε σχεδόν στο μισό, από 10% το 2009 σε 5,7% την περασμένη χρονιά. Το διαρθρωτικό έλλειμμα υποχώρησε από το 9,8% στο 4,2%. Το καθαρό δημόσιο χρέος σταθεροποιήθηκε σχεδόν στο ίδιο επίπεδο σε σχέση με το ΑΕΠ, όπως αυτό των ΗΠΑ.
Λίγες κυβερνήσεις μετά το 1945 έχουν να επιδείξουν παρόμοια οικονομικά αποτελέσματα από ένα τόσο δύσκολο σημείο εκκίνησης. Αν οι δημοσκοπήσεις ήταν σωστές και οι Συντηρητικοί δεν κέρδιζαν τις εκλογές, θα ήταν μια παρωδία.
Το αποτέλεσμα της περασμένης εβδομάδας επιβεβαιώνει ένα απλό μοτίβο της μεταπολεμικής ιστορίας. Οι κυβερνήσεις των Εργατικών έχουν σε γενικές γραμμές προκαλέσει αύξηση του πληθωρισμού ή της ανεργίας ή και των δύο και σε κάθε περίπτωση όχι την μείωση τους. Οι κυβερνήσεις των Συντηρητικών τα έχουν πάει σε γενικές γραμμές καλύτερα. Ωστόσο, οι ψηφοφόροι δεν αντάμειψαν πάντοτε τους Τόρις για τις ικανότητες τους στην οικονομία. Το 1945, το 1864 και το 1997 οι ψηφοφόροι ένιωσαν όταν αφότου είχαν κάνει ότι έπρεπε να γίνει με τους Συντηρητικούς, είχαν την δυνατότητα να δοκιμάσουν μια περιπέτεια με τους Εργατικούς, που παραμένουν το κόμμα το οποίο υπόσχεται να δαπανήσει περισσότερο στο κράτος πρόνοιας φορολογώντας τους πλούσιους.
Όχι αυτήν την χρονιά. Σε όλη την προεκλογική καμπάνια, ο ηγέτης των Εργατικών Ed Miliband και ο Ed Balls, ο σκιώδης υπουργός Οικονομικών, βρίσκονταν πίσω από τους ομολόγους τους στους Τόρις στο ζήτημα της οικονομίας. Οι ψηφοφόροι δεν είχαν ξεχάσει την καταστροφική διαχείριση των Εργατικών πριν και κατά την διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Ούτε ξέχασαν ότι οι κύριοι Miliband και Balls είχαν χάψει (προσωρινά) την ιστορία του κ. Krugrman για την νεράιδα και την ύφεση διπλού πυθμένα στην οποία θα οδηγούσε η λιτότητα.
Είναι αλήθεια, πως πολλοί από αυτούς που σκόπευαν να ψηφίσουν τους Τόρις δεν έδειξαν τις προθέσεις τους στους δημοσκόπους, οι οποίοι έφαγαν τα μούτρα τους όσο και οι κεϋνσιανοί. Την επόμενη φορά ωστόσο, οι δημοσκόποι μπορούν απλά να προσαρμόσουν τις προβλέψεις τους, χρησιμοποιώντας ένα απλό οικονομικό μοντέλο. Αρκεί να σιγουρευτούν ότι δεν είναι κεϋνσιανό. Το λάθος πρέπει να αποδίδεται εκεί που πρέπει.
* Ο Niall Ferguson είναι καθηγητής ιστορίας στο πανεπιστήμιο του Harvard.
Πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου