Η σφήνα Λαγκάρντ στην κόντρα για τη μεταρρύθμιση της E.E.

27/3/2018

Των Claire Jones και Mehreen Khan

Η πρόταση της Λαγκάρντ για ένα ταμείο στήριξης της ευρωζώνης δεν ενθουσίασε τα κράτη-μέλη του Βορρά. Οι προσωπικές βλέψεις για μια θέση στην Ε.Ε. και η στήριξη από Μακρόν.

Η Κριστίν Λαγκάρντ, η επικεφαλής του ΔΝΤ, παρενέβη στις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις στην Ε.Ε. παρουσιάζοντας σχέδια σχετικά με ένα ταμείο της ευρωζώνης για τις «δύσκολες ώρες» που θα προσφέρει προστασία στην επόμενη οικονομική κάμψη.

Πρόκειται για μια πρόταση που δεν ενθουσίασε καθόλου τις χώρες του Βορρά.

Σε ομιλία της στο Βερολίνο τη Δευτέρα, η κα. Λαγκάρντ συνέκρινε το Ταμείο με μια ασφάλεια αυτοκινήτου, λέγοντας πως τις καλές εποχές θα προβλέπεται μια συνδρομή ανάλογα με τη στήριξη που λαμβάνει μια χώρα στις κακές εποχές. Η ίδια πρόσθεσε πως το ταμείο θα μπορούσε να μειώσει στο μισό το μέγεθος μιας οικονομικής κάμψης «για το σχετικά μέτριο κόστος» του 0,35% του ΑΕΠ το χρόνο.

«Από μόνο του, το ταμείο αυτό μπορεί να μην είναι αρκετό για να επιλύσει την επόμενη κρίση, αλλά σίγουρα θα βοηθήσει» δήλωσε η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ στη δεξαμενή σκέψης DIW στη γερμανική πρωτεύουσα.

Οι προτάσεις της συμπληρώνουν την καμπάνια του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν για μια πιο στενή οικονομική και νομισματική ένωση, συμπεριλαμβανομένου και ενός κοινού προϋπολογισμού της Ε.Ε. Η ίδια η κα. Λαγκάρντ, πρώην υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας, πιστεύεται ότι θέλει να επιστρέψει στην Ευρώπη με την ανάληψη μιας σημαντικής θέσης, πιθανότατα της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για την οποία θα χρειαστεί τη στήριξη του κ. Μακρόν.

Aλλά μια σειρά βόρειων χωρών της Ε.Ε. – κατά κύριο λόγο ο συνασπισμός οκτώ συντηρητικών δημοσιονομικά κρατών μελών με μπροστάρη την Ολλανδία – είναι επιφυλακτικές να συνεισφέρουν σε ένα τέτοιο ταμείο και προβάλουν σθεναρή αντίσταση σε ορισμένες από τις προτάσεις του κ. Μακρόν.

Στην βόρεια συμμαχία συμπεριλαμβάνονται και οι Σκανδιναβικές και Βαλτικές χώρες και η Ιρλανδία. Η Γερμανία, η οποία δεν είναι μέλος της ολλανδικής συμμαχίας, δεν είναι και αυτή ιδιαίτερα θερμή για τα δημοσιονομικά σχέδια του κ. Μακρόν.

Λαμβάνοντας υπόψη τις διαμαρτυρίες της συμμαχίας ότι θα πέσει στο έλεος της ασωτίας των άλλων κρατών μελών, η κα. Λαγκάρντ ανέφερε πως η πρόταση του ΔΝΤ θα είναι ένα «προσωρινό μαξιλάρι και όχι ένα μόνιμο στήριγμα».

«Η προσέγγιση που προτείνουμε απαιτεί από τα κράτη μέλη να αναλάβουν μεγαλύτερη ευθύνη για να βάλουν σε τάξη το σπίτι τους» τόνισε.

Οι παρατηρήσεις της συμπίπτουν με την δημοσίευση έκθεσης οικονομολόγων του ΔΝΤ τη Δευτέρα το οποίο περιγράφει λεπτομερές πως θα λειτουργεί το Ταμείο. Η Κομισιόν αναμένεται να εκδώσει τις δικές της προτάσεις το Μάιο, αλλά οι αξιωματούχοι λένε πως δεν έχει υπάρξει ακόμα συναίνεση στο ζήτημα.

«Δεν κατανοούμε γιατί είναι αναγκαία μια δημοσιονομική ικανότητα (fiscal capacity). Ο καιρός είναι καλός και θα έπρεπε όλοι να μειώσουν τα κρατικά τους χρέη» ανέφερε ανώτατος διπλωμάτης της ευρωζώνης. «Η πρώτη ερώτηση δεν θα έπρεπε να είναι πως θα συγκροτηθεί το ταμείο για επιπλέον δημοσιονομική ικανότητα. Αντίθετα θα έπρεπε να ρωτήσουμε πότε και γιατί».

Μια κεντρική ιδέα πίσω από ένα τέτοιο ταμείο είναι να μεταφερθεί ένα μέρος του βάρους για την καταπολέμηση μιας οικονομικής κάμψης από την νομισματική πολιτική της ευρωζώνης. Αντίθετα θα δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην χρήση των δημοσιονομικών πόρων που έχουν στη διάθεση τους οι κυβερνήσεις.

Ένας διαφορετικός μηχανισμός, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM), θα χρησιμοποιηθεί σε περίπτωση που υπάρξει μια πιο σοβαρή οικονομική κατάρρευση, όπως οι κρίσεις που έπληξαν την Ελλάδα την τελευταία δεκαετία.

Με βάση την πρόταση του ΔΝΤ, οι κυβερνήσεις θα έχουν την δυνατότητα να αντλούν πόρους όταν η ανεργία ανεβαίνει πάνω από τον μέσο όρο των τελευταίων επτά ετών. Εκτός από την συνεισφορά των χωρών με το 0,35% του ΑΕΠ τους κάθε χρόνο, το ταμείο θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί ιδιωτικά «σε εξαιρετικές περιστάσεις». Το ΔΝΤ πιστεύει ότι μπορεί να το κάνει με επιτόκια παρόμοια με αυτά που απαιτούν οι επενδυτές από τον ESM.

H κα. Λαγκάρντ υποστήριξε πως ο σχεδιασμός του ταμείου θα περιορίσει τις εντάσεις για τον διαμοιρασμό του ρίσκου ανάμεσα στις χώρες του Βορρά και του Νότου.

Με το ταμείο για τις «δύσκολες ώρες» τα κράτη θα είναι πιστωτές και παραλήπτες, ανάλογα με το που βρίσκονται στον οικονομικό τους κύκλο και οι δημοσιονομικές μεταφορές δεν θα είναι μόνιμες.

Πηγή