Τετάρτη 14 Δεκεμβρίου 2011

Αργεντινή: Εκλογές στο ρυθμό ενός νέου οικονομικού θαύματος


23/10/2011

Ρυθμοί ανάπτυξης, που όμοιοί τους συναντώνται μόνο στην Κίνα, δεκαπλασιασμός του κατώτατου μισθού, γενναιόδωρα κοινωνικά επιδόματα και πάταξη της ανεργίας. Δεν χωρά καμία αμφιβολία ότι το κλειδί για την εντυπωσιακή δημοτικότητα της Κριστίνα Φερνάντεζ ντε Κίρχνερ, είναι οι επιδόσεις της οικονομίας της Αργεντινής. Την ώρα που Ευρώπη και ΗΠΑ βουλιάζουν στη λιτότητα, η Αργεντινή ακολουθεί μια ανορθόδοξη κεϊνσιανή πολιτική. Οι ξένοι οικονομολόγοι εκφράζουν σοβαρές επιφυλάξεις για τη βιωσιμότητα αυτού του οικονομικού μοντέλου, που στηρίχτηκε στην κρατική γενναιοδωρία. Όμως, οι Αργεντινοί επιβραβεύουν τις πολιτικές της Φερνάντεζ με την ψήφο τους. Για πολλούς, η σικάτη 58χρονη πρόεδρος είναι η νέα Εύα Περόν. Ο θάνατος του συζύγου της, πριν από ένα χρόνο, έδωσε περαιτέρω ώθηση στο προφίλ της δυναστείας των Κίρχνερ.

«Με την κατάρρευση του 2001, το μήνυμα στη γενιά μας ήταν ότι πρέπει να κάνουμε θυσίες. Την ώρα που μπαίναμε στην αγορά εργασίας, μας είπαν: ‘Τα όνειρά σας τελείωσαν. Μην ονειρεύεστε πια’. Και μετά, δύο χρόνια αργότερα, εμφανίζεται αυτός ο τύπος (ο Νέστορ Κίρχνερ) και μας λέει: ‘Ήρθα για να σας προτείνω ένα όνειρο’», εξηγεί στο Associated Press ένας 30χρονος Αργεντινός, μέλος της πολυπληθούς νεολαίας της χώρας που υποστηρίζει την Φερνάντεζ.

Ο Κίρχνερ ανέλαβε τα ηνία της χώρας το 2003, δύο χρόνια μετά την ύψους 100 δισ. δολαρίων χρεοκοπία της. Έκτοτε, η Αργεντινή απολαμβάνει τη μακροβιότερη δημοκρατική της περίοδο, και σημειώνει απρόσκοπτη ανάπτυξη. Το γενναιόδωρο πρόγραμμα κρατικών δαπανών, σε συνδυασμό με τις υψηλές τιμές των αγροτικών εμπορευμάτων, επέτρεψε την εμφάνιση ρυθμών ανάπτυξης 8%, τη μείωση της φτώχειας από το 54% το 2003 στο 8% σήμερα και την πτώση της ανεργίας από το 20% στο 7%.

Η αλήθεια είναι ότι οι οικονομικές πολιτικές της Φερνάντεζ υπήρξαν από την πρώτη στιγμή αμφιλεγόμενες, ακόμα και στο εσωτερικό της Αργεντινής. Το 2007, λίγο μετά την ανάληψη των καθηκόντων της, ανακοίνωσε αύξηση της φορολόγησης των εξαγωγών σιτηρών. Η Αργεντινή αποτελεί μία από τις ισχυρότερες εξαγωγικές δυνάμεις στην αγορά αγροτικών εμπορευμάτων και οι μεγαλοκαλλιεργητές της παράγουν το ένα τέταρτο του ΑΕΠ. Η απάντησή τους ήταν δυναμική. Οι απεργίες διαρκείας άδειασαν τα ράφια των σούπερ μάρκετ και εκτόξευσαν στα ύψη τις τιμές των τροφίμων. Οι Αργεντινοί βγήκαν στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν, και η Φερνάντεζ υπαναχώρησε.

Το 2008, σοβαρές αντιδράσεις προκάλεσε η κρατικοποίηση της μεγαλύτερης αεροπορικής εταιρείας της Αργεντινής και, κυρίως, του ύψους 30 δισ. δολαρίων ιδιωτικού συνταξιοδοτικού συστήματος.

Όμως, με τις γενναιόδωρες κρατικές επιδοτήσεις στην ενέργεια και τους περιορισμούς στις εισαγωγές, η βιομηχανία της χώρας, που αποδεκατίστηκε εξαιτίας της χρεοκοπίας, αναβιώνει. Κάποια από τα μέτρα οικονομικού προστατευτισμού, φαντάζουν ακραία στους ξένους. Η Αργεντινή, για παράδειγμα, ζητά από τους εισαγωγείς να φέρνουν την παραγωγή των προϊόντων τους στη χώρα. Εάν αυτό δεν είναι δυνατό, τους αναγκάζει να κάνουν εξαγωγές ίσης αξίας, προκειμένου να αντισταθμίσουν τις επιπτώσεις στο εμπορικό ισοζύγιο της χώρας. Έτσι, οι έμποροι αυτοκινήτων αντισταθμίζουν τις εισαγωγές Porsche με εξαγωγές αργεντίνικων κρασιών. Τη βιομηχανία βοηθά, παράλληλα, η κρατική παρέμβαση στην ισοτιμία του πέσο, που κρατά το νόμισμα υποτιμημένο και ενισχύει την ανταγωνιστικότητα των εξαγωγών.

Με αυτά τα μέτρα, η οικονομία της Αργεντινής δημιούργησε πέντε εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας τα τελευταία εννέα χρόνια. Ο κατώτατος μισθός έχει δεκαπλασιαστεί από το 2003. Με την τελευταία αύξηση, 25%, που δόθηκε πριν από μερικές εβδομάδες, διαμορφώνεται στα επίπεδα των 550 δολαρίων. Είναι, δηλαδή, από τους υψηλότερους παγκοσμίως.

Γενναιόδωρες αυξήσεις δόθηκαν, επίσης, στα κοινωνικά επιδόματα και στις συντάξεις. Μόνο από τις αρχές του έτους, η Φερνάντεζ έχει δαπανήσει 2 δισ. δολάρια σε επιδόματα, για τις φτωχές οικογένειες με μικρά παιδιά. Οι οικογένειες αυτές παίρνουν ένα μηνιαίο επίδομα, αρκεί να στέλνουν τα παιδιά τους στο σχολείο, και να τους κάνουν τα αναγκαία εμβόλια. Εύλογα κάποιοι Αργεντινοί τη συγκρίνουν με την Εύα Περόν, «τη μητέρα των φτωχών».

Όμως, οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης και η ζήτηση για τις εξαγωγές της, επέτρεπαν έως τώρα στην Αργεντινή να ακολουθεί αυτό το μοντέλο κρατικής γενναιοδωρίας, η επαπειλούμενη παγκόσμια κρίση φέρνει τη Φερνάντεζ αντιμέτωπη με νέα δεδομένα.

Η βιωσιμότητα των κεϊνσιανών πολιτικών της αμφισβητείται, την ώρα που ο υψηλός -αλλά κρυμμένος- πληθωρισμός απειλεί την αγοραστική δύναμη των Αργεντινών. Και αυτό, γιατί όταν όλες οι προσπάθειές της να αντιμετωπίσει τις πληθωριστικές πιέσεις απέτυχαν, η Φερνάντεζ αποφάσισε να ασκήσει πολιτικές πιέσεις στην εθνική στατιστική υπηρεσία, ώστε να «μαγειρέψει» τα σχετικά στοιχεία.

Έτσι, ενώ ο πληθωρισμός ανακοινώνεται επίσημα κοντά στο 10%, οικονομολόγοι εκτιμούν ότι στην πραγματικότητα, αγγίζει το 25%. Οι μεγάλες αυξήσεις στους μισθούς αποτελούν μια έμμεση παραδοχή εκ μέρους της προέδρου, ότι το κόστος διαβίωσης κινείται πια εκτός ελέγχου. Το νέο οικονομικό θαύμα της Αργεντινής εξασφαλίζει στη Φερνάντεζ μια δεύτερη θητεία. Οι Αργεντινοί έχουν μάθει από πρώτο χέρι, ότι αυτά τα οικονομικά θαύματα καταλήγουν συχνά σε καταστροφή.

Πηγή

Σχετική δημοσίευση εδώ.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου