Έκρηξη offshore μέσα σε οκτώ χρόνια

22/4/2012

Η περίπτωση του Κρανιδίου και τι προκύπτει από τα στοιχεία των αρμοδίων υπηρεσιών του υπουργείου Οικονομικών

Οι υπεράκτιες αλλοδαπές εταιρείες υπερτετραπλασιάστηκαν μέσα σε λιγότερο από μία οκταετία, σύμφωνα με στοιχεία που διατηρούν οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών. Μάλιστα, όσο αυξανόταν ο αριθμός τους, μέχρι το 2009, τόσο μειώνονταν τα έσοδα του Δημοσίου ανά εταιρεία, όπως δείχνει η περίπτωση του Κρανιδίου.

Με 5.000 κατοίκους και 187 υπεράκτιες εταιρείες, μέχρι να επιβληθεί ο φόρος 3% (σ. σ. το 2003) και 104 από τότε, η μικρή πόλη της Ερμιονίδας είναι η «πρωτεύουσα των offshore». Πρόκειται για εταιρείες ακινήτων, οι οποίες έχουν την έδρα τους σε χώρες που άλλες έχουν καθεστώς διοικητικής συνδρομής με την Ελλάδα και άλλες όχι, ενώ στην πλειονότητά τους ανήκουν σε ναυτιλιακούς και κατασκευαστικούς ομίλους. Στις περισσότερες περιπτώσεις έδρα τους ήταν η Κυπριακή Δημοκρατία. Η Κύπρος διατηρούσε αυτό το φορολογικό καθεστώς ώς το 2004.

«Σε πολλές περιπτώσεις», λέει αξιωματούχος του ΣΔΟΕ, που θέλει να παραμείνει ανώνυμος «οι πραγματικοί τελικοί δικαιούχοι των εταιρειών ενοικίαζαν τα ακίνητα στον εαυτό τους». Με την επιβολή του φόρου 3%, για όσους είχαν υπεράκτιες εταιρείες το 2003, άρχισε μία αλυσίδα μεταβιβάσεων, ενώ αρκετές εταιρείες έγιναν ανενεργές. «Προφανώς πουλήσανε τότε στον εαυτό τους», λέει η ίδια πηγή. Αλλα δύο ανώτερα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών είπαν στην «Κ» ότι στη μεγάλη πλειονότητα των περιπτώσεων -και στο Κρανίδι- αυτός ο φόρος του 3% ουδέποτε καταβλήθηκε.

Από στοιχεία που έχει υπ’ όψιν της η «Κ», σε πολλές περιπτώσεις στο Κρανίδι απλοί φορολογούμενοι με εισόδημα της τάξης των 10.000 και 15.000 ευρώ, εμφανίζονται διαχειριστές 10 - 12 εταιρειών ακινήτων αξίας πολλών εκατομμυρίων. Η επιβολή του φόρου 3% είχε αποτέλεσμα να μείνει ανενεργό το 40% των εταιρειών (κάπου 83 στο σύνολο).

Το 2010 το Δημόσιο προχώρησε στην επιβολή του φόρου 15% σε μία προσπάθεια που είχε στόχο λιγότερο να εισπράξει και περισσότερο να εξωθήσει τους πραγματικούς δικαιούχους των ακινήτων στο να «εμφανιστούν». Οποιος δήλωνε το ακίνητο στο όνομά του συνέχισε να δικαιούται να πληρώνει 3%. Οι «ανώνυμοι» πληρώνουν 15%.

Οσο και αν φαίνεται περίεργο, σε μεγάλη ΔΟΥ του λεκανοπεδίου της Αττικής όπου υπάρχουν καταγραμμένες 15.500 από τις 18.310 αλλοδαπές εταιρείες της χώρας- ανώτερος αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών έχει καταγράψει 50 - 60 εταιρείες που προτιμούν να πληρώνουν αυτόν τον υπέρογκο φόρο. «Σκεφτείτε πόσο «μαύρα» είναι τα χρήματα», λέει και όχι άδικα, αφού η συνέχιση πληρωμής ενός τόσο υψηλού συντελεστή οδηγεί μαθηματικά σε εφτά χρόνια στη «δήμευση»  του ακινήτου.

Την ίδια ώρα το ΣΔΟΕ της Πελοποννήσου απέστειλε στις εφορίες της χώρας τα ονόματα των εταιρειών που «εξαφανίσθηκαν» από το 2004 για να διαπιστωθεί αν είχαν καταβάλει το 3%. Οι διευθύνσεις επαφής των εταιρειών παραπέμπουν σε δικηγορικά ή συμβολαιογραφικά γραφεία της Αθήνας ή και κατασκευαστικές εταιρείες. «Είναι όμως η εξαίρεση το να μας στέλνει φορολογική αρχή της περιφέρειας στοιχεία για ακίνητα που αγοράσθηκαν. Συνήθως δεν γνωρίζουμε το παραμικρό», λέει στην «Κ» διευθυντής μεγάλης εφορίας του Λεκανοπεδίου.

Σε πολλές περιπτώσεις οι δικαιούχοι παραπέμπουν σε εισαγόμενο συνάλλαγμα, αλλά το συνάλλαγμα αυτό δεν φτάνει την αξία του ακινήτου, οπότε για τη διαφορά -αν το συνάλλαγμα είναι ναυτιλιακό- πρέπει να πληρώσουν φόρο. Σε άλλες περιπτώσεις εκδηλώνεται «συμπαιγνία» του πωλητή, του μεσίτη και του αγοραστή, όπως φαίνεται από το άνοιγμα των τραπεζικών λογαριασμών, είτε των δικαιούχων των εταιρειών είτε των πωλητών είτε των μεσιτών, αλλά συνηθέστατα μετά το 2010 όλων των εμπλεκομένων.

Ετσι σε μια περίπτωση μία ελληνική και μία ελβετική εταιρεία κίνησαν από κοινού το ποσό των 6,7 εκατομμυρίων ευρώ προς μεσιτικό γραφείο της περιοχής με σκοπό την αγορά ενός πολύ ακριβού ακινήτου. Στα συμβόλαια ανεγράφη το ποσό των 2,5 εκατομμυρίων, ενώ η πραγματική τιμή ήτταν 4,75 εκατομμύρια. Λείπουν 2 εκατομμύρια για τα οποία αγοραστές και πωλητές πρέπει να εξηγήσουν τι ακριβώς απέγιναν...

Εσοδα από 50.000 στα 6.000.000 ευρώ

Από το 2003 που επιβλήθηκε ο φόρος στις υπεράκτιες εταιρείες τα έσοδα του Δημοσίου στο Κρανίδι ακολούθησαν, ώς το 2009, πορεία αντιστρόφως ανάλογη με την αύξηση του αριθμού των υπεράκτιων εταιρειών. Ετσι από φόρους, το 2003 συγκεντρώθηκαν 42.000 ευρώ, το 2004 42.000, το 2005 36.000, το 2006 36.000, το 2007 39.000 ευρώ, το 2008 30.000 ευρώ και το 2009 50.000. Το 2010, χωρίς να υπολογισθούν τα βεβαιωμένα έσοδα που θα έπρεπε να κάνουν άλλες εφορίες ύστερα από αποστολή των στοιχείων από το ΣΔΟΕ Πελοποννήσου, τα έσοδα εκτοξεύτηκαν στα 6 εκατομμύρια ευρώ. Η εκτόξευση αυτή δεν εξηγείται μόνο από τον πενταπλασιασμό του φόρου, που στην καλύτερη περίπτωση θα έπρεπε να διαμορφώσει τα έσοδα του 2010 στα 250.000 ευρώ, αλλά κυρίως στον φόβο αρκετών από τους πραγματικούς δικαιούχους ότι θα έπρεπε να καταβάλλουν πολύ μεγαλύτερα ποσά για προηγούμενες χρονιές. «Και όχι μόνο αυτό. Κάποιοι από αυτούς θα έπρεπε να εξηγήσουν το πόθεν έσχες για την αγορά του ακινήτου, εκκρεμότητα στην οποία φυσικά θα πρέπει να ανταποκριθούν ακόμα και αν πληρώσουν». Για αρκετούς το ζήτημα αυτό πάντως είναι λυμένο, καθώς πρόκειται για φορολογούμενους κατοίκους εξωτερικού. Αλλά ακόμα και εκείνοι προτιμούν να πληρώσουν για να βγουν, έστω και προσωρινά, από το «κάδρο», παρά να μείνουν στο «ρόστερ» του ελέγχου. Πρόσφατο παράδειγμα, εκείνο δύο υπηκόων Ουκρανίας, που πλήρωσαν 23.000 ευρώ φόρο για το ακίνητό τους. Το πόθεν έσχες τους ελέγχεται…

Πηγή