FT: Λαϊκιστές και νεοναζί «ροκανίζουν» το πολιτικό κέντρο

8/3/2013

Δεν θα αντέχει για πάντα

Η άμεση απειλή για το ευρώ δεν είναι πλέον παρούσα, αλλά στη γραφειοκρατεία των Βρυξελλών έχουν περάσει οι ημέρες που όλοι αυτοσυγχαίρονταν, καθώς η επιδεινούμενη ύφεση, η αυξανόμενη διψήφια ανεργία και το χρέος ρεκόρ - απειλούν όλο και περισσότερες οικονομίες των χωρών μελών, γράφουν οι FT.

Στην Ελλάδα τα μεγέθη είναι σε τόσο οριακή κατάσταση ώστε πρέπει να τα επαναλαμβάνουμε ξανά και ξανά: μία οικονομία που συρρικνώθηκε κατά το ένα τέταρτο από το 2008 με πάνω από ένα τέταρτο του εργατικού δυναμικού εκτός εργασίας. Οπως το θέτει ο Πάνος Τσακλόγλου, επικεφαλής του συμβουλίου οικονομικών συμβούλων του υπουργείου Οικονομικών, μόνο η Μεγάλη Υφεση και η Γερμανία της Βαϊμάρης είναι συγκρίσιμα.

Στην Ισπανία οι δείκτες της ανεργίας είναι σχεδόν ίδιοι και η ιταλική ύφεση, αν και μέτρια σε σχέση με τα ελληνικά δεδομένα, θα είναι πολύ μεγαλύτερη φέτος από όσο πίστευαν οι αναλυτές μόλις τρεις μήνες νωρίτερα. Στη Γαλλία, που ίσως δει την οικονομία της να μένει στάσιμη, η ανεργία θα μπορούσε να φτάσει το 11%.

Ο Μπερλουσκόνι είπε ότι πολιτικές λιτότητας στην Ιταλία είναι «καθ' υπαγόρευσιν της Μέρκελ» σε προεκλογικές δηλώσεις του. Ο Σοσιαλδημοκράτης αντίπαλος της Μέρκελ στη Γερμανία Πέερ Στάινμπρουκ χαρακτήρισε τόσο τον Σίλβιο όσο και τον άλλο πολέμιο της λιτότητας στην Ιταλία, τον Μπέπε Γκρίλο, ως «τους δύο κλόουν».

Ο νομπελίστας Πολ Κρούγκμαν έκανε λόγο για ένα «Βασίλειο του Τρόμου» του Ολι Ρεν στην Ευρώπη, κάνοντας λογοπαίγνιο με το όνομά του και την αντίστοιχη λέξη (Rehn και Reign), ξεκινώντας έναν πόλεμο δηλώσεων μεταξύ Βρυξελλών και Πρίνστον.

Την Τρίτη ο Πιερ Μοσκοβισί, υπουργός Οικονομικών του Ολάντ, έκανε λόγο για την χαλιναγωγημένη φαντασία των ηγετών της Ευρωζώνης, που δεν επιτρέπει να αλλάξουν οπτική οι πολιτικές στην ΕΕ, εγκαταλείποντας την λιτότητα.

Αυτό όμως που έχει χαλιναγωγηθεί πλέον, είναι αυτή καθαυτή η δυνατότητα να αλλάξουν πολιτική οι κυβερνήσεις: σε όλες τις χώρες της Ευρωζώνης, το Δημοσιονομικό Σύμφωνο είναι ο απόλυτος νόμος, περιορίζοντας τη δυνατότητα των πολιτικών να κάνουν κάτι διαφορετικό από το να επιδιώξουν τους στόχους για το έλλειμμα και τις μεταρρυθμίσεις. Όπως είπε χαρακτηριστικά ο Ντράγκι, οι ιταλικές μεταρρυθμίσεις είναι «στον αυτόματο πιλότο» ανεξαρτήτως εκλογικών αποτελεσμάτων.

Τι γίνεται όμως όταν ένα εκλογικό σώμα αποφασίζει να αποβάλει ηγέτες επειδή διαφωνεί με την οικονομική τους πολιτική και στη συνέχεια ανακαλύπτει ότι οι νέοι ηγέτες υποχρεώνονται να εφαρμόσουν τις ίδιες απαράλλακτες πολιτικές;

Ο Γιάννης Εμμανουηλίδης, αναλυτής στο European Policy Centre των Βρυξελλών, υποστηρίζει ότι αυτή είναι η συνταγή για την κοινωνική έκρηξη, καθώς οδηγεί ψηφοφόρους στην αγκαλιά είτε των λαϊκιστών όπως ο Γκρίλο είτε σε πιο επικίνδυνους, όπως οι νεοναζί της Χρυσής Αυγής, που εμφανίζεται σταθερά στην τρίτη θέση στις δημοσκοπήσεις. «Πας, ψηφίζεις και τίποτε δεν μοιάζει να αλλάζει ... Αυτό αυξάνει την απήχηση τέτοιου είδους ανθρώπων που έχουν εύκολες απαντήσεις», σημειώνει.

Τα ακαδημαϊκά κείμενα βρίθουν εκτιμήσεων για τις αντοχές του πολιτικού συστήματος σε χώρες όπου επιβάλλονται προγράμματα οικονομικής προσαρμογής. Όπως στις περισσότερες μελέτες, η απάντηση είναι: εξαρτάται.

Σε αυτό που φαίνεται να συμφωνούν είναι ότι το πολιτικό κέντρο δεν μπορεί να αντέξει επ' αόριστον. Η Ελλάδα μπαίνει στον έκτο χρόνο ύφεσης. Η ισπανική οικονομία συρρικνώνεται για τέταρτο έτος σε μία πενταετία. Η Ιταλία για τέταρτο σε έξι χρόνια. Αυτή η κρίση στην Ευρωζώνη, που τελικά δεν απομακρύνθηκε ποτέ, μπορεί να είναι μαζί μας για πολύ καιρό ακόμη...

Πηγή