Προβόπουλος: Γιατί απέτυχε το Μνημόνιο

24/1/2012

Ο διοικητής της τράπεζας της Ελλάδος τονίζει ότι η Ελλάδα έχει αναλάβει επώδυνες προσαρμογές και έκανε πρόοδο για την επίλυση των προβλημάτων της, αλλά χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να επιτύχει τους επιδιωκόμενους στόχους.

Η οικονομία βρίσκεται για πέμπτο έτος σε ύφεση, το ποσοστό ανεργίας διογκώνεται, τα δημοσιονομικά και εξωτερικά ελλείμματα παραμένουν μεγάλα και οι Έλληνες δανειολήπτες παραμένουν αποκλεισμένοι από τις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές.

Αυτό δεν ήταν, προσθέτει ο Διοικητής, ό,τι προέβλεπε το πρόγραμμα που συμφωνήθηκε τον Μάιο του 2010, σύμφωνα με το οποίο η Ελλάδα θα επέστρεφε στην ανάπτυξη και στις αγορές το 2012.

Οι λόγοι της αποτυχίας

Αναφέρει μάλιστα τέσσερις λόγους στους οποίους και αποδίδει την αποτυχία του τρέχοντος προγράμματος.

* Πρώτον, η εφαρμογή πολλών μέτρων του προγράμματος ήταν αργή και μη αποδοτική.

* Δεύτερον, τα μέτρα προσαρμογής στην Ελλάδα το περασμένο έτος ήταν κατά 60% από την πλευρά της αύξησης των εσόδων (κυρίως των φορολογικών) και κατά 40% από την πλευρά των μειώσεων δημοσίων δαπανών, ενώ η εμπειρία δείχνει ότι τα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής που βασίζονται στις μειώσεις δαπανών προκαλούν μικρότερη συρρίκνωση της οικονομίας σε σχέση με αυτά που βασίζονται σε αυξήσεις της φορολογίας.

Αυτό το μείγμα πολιτικής είχε αρκετές συνέπειες, προσθέτει. Μείωσε τα κίνητρα των επιχειρήσεων για επενδύσεις, περιορίζοντας την (μετά τη φορολογία) απόδοση των επενδύσεων, προκάλεσε αβεβαιότητα για την πολιτική, μείωσε τα (μετά τη φορολογία) εισοδήματα περιορίζοντας την ιδιωτική κατανάλωση, ενώ το ποσοστό των δημοσίων δαπανών παρέμεινε πάνω από το 50% του ΑΕΠ.

Επιπλέον , μειώθηκαν πολύ οι δημόσιες επενδύσεις, οι οποίες είναι ένας βασικός παράγοντας για τη μελλοντική οικονομική ανάπτυξη της χώρας.

* Τρίτον, το μεγάλο μέγεθος της δημοσιονομικής προσαρμογής δεν την καθιστούσε εύκολη, καθώς η προσαρμογή για τα ελληνικά νοικοκυριά ήταν διπλάσια σε σχέση με την προσαρμογή των ιρλανδικών νοικοκυριών και υπερδιπλάσια από τα πορτογαλικά νοικοκυριά.

Ωστόσο, οι δυσκολίες στην εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, αποκρατικοποιήσεων και μέτρων βελτίωσης του φοροεισπρακτικού μηχανισμού μεγέθυναν τον αναπόφευκτο πόνο και οδήγησαν σε μεγαλύτερη από την προβλεπόμενη ύφεση.

* Τέταρτον, η Ελλάδα δεν προχώρησε μόνο σε μεγαλύτερη προσαρμογή από την Ιρλανδία και την Πορτογαλία, αλλά και η οικονομία της συρρικνώθηκε περισσότερο για κάθε ποσοστιαία μονάδα προσαρμογής.

Αυτό, όπως σημειώνει, οφείλεται στο γεγονός ότι η Ελλάδα είναι μία σχετικά κλειστή οικονομία.

Με το υφιστάμενο πρόγραμμα να έχει αποτύχει, ο διοικητής της τράπεζας της Ελλάδας, Γιώργος Προβόπουλος, αναφέρθηκε στην ανάγκη εφαρμογής τολμηρών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.

Το νέο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής που διαπραγματεύεται η Ελλάδα με την τρόικα θα πρέπει, σύμφωνα με άρθρο του Γιώργου Προβόπουλου στους Financial Times, να λάβει διδάγματα διδάγματα από τα αίτια που οδήγησαν στις αστοχίες του προγράμματος που εφαρμόζεται από τον Μάιο του 2010.

Στο άρθρο με τίτλο "Επίκαιρα ελληνικά διδάγματα για την κρίση της Ευρωζώνης", ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος αναφέρεται στα βασικά χαρακτηριστικά που θα πρέπει να έχει το νέο πρόγραμμα:

* Πρώτον, πρέπει να εφαρμοστούν γρήγορα τολμηρές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, μεγάλου βεληνεκούς αποκρατικοποιήσεις και αποτελεσματικά μέτρα για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.

* Δεύτερον, η δημοσιονομική προσαρμογή πρέπει να γίνει κατά τα δύο τρίτα με μειώσεις των δημόσιων δαπανών, ώστε να μειωθεί το ποσοστό τους στο εθνικό εισόδημα και να δοθούν τα περιθώρια για την άνθηση των εξαγωγών.

* Τρίτον, καθώς θα ξαναρχίζει η ανάπτυξη και θα αυξάνονται τα δημόσια έσοδα, πολλές από τις πρόσφατες αυξήσεις φόρων θα μπορούν μετά να αντιστραφούν.

Πηγή

 Προβόπουλος: Δεν επιτυγχάνονται οι στόχοι του μνημόνιου

24/1/2012

Χρειάζονται άμεσα τολμηρές μεταρρυθμίσεις

Προέχουν οι περικοπές δαπανών αναφέρει σε σημερινό του άρθρο στους Financial Times ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος

Την ανάγκη εφαρμογής τολμηρών μεταρρυθμίσεων, εκτεταμένων ιδιωτικοποιήσεων και λήψεις νέων μέτρων κατά της φοροδιαφυγή, επισημαίνει σήμερα με άρθρο του στους Financial Times ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιώργος Προβόπουλος.

Ο ίδιος υπογραμμίζει πως η οικονομία διανύει το πέμπτο συνεχόμενο έτος ύφεσης, με την ανεργία να διογκώνεται, το δημοσιονομικό και το εξωτερικό έλλειμμα να παραμένουν υψηλά και τις ελληνικές επιχειρήσεις να παραμένουν αποκλεισμένες από τις διεθνείς αγορές κεφαλαίων.

Σύμφωνα με το άρθρο του κ. Προβόπουλου, η Ελλάδα έχει πάρει επώδυνα μέτρα για την προσαρμογή της οικονομίας της και έχει σημειώσει πρόοδο στην επίλυση των προβλημάτων της. Ωστόσο η επίτευξη των στόχων που προσπαθεί να επιτύχει δείχνει συνεχώς να απομακρύνεται.

«Αυτές οι εξελίξεις δεν ήταν αναμενόμενες από το πρόγραμμα προσαρμογής που συμφωνήθηκε τον Μάιο του 2010 μεταξύ της Ελλάδας, του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, το οποίο προέβλεπε επιστροφή στην ανάπτυξη και τις διεθνείς αγορές το 2012. Καθώς η Ελλάδα διαπραγματεύεται ένα νέο πρόγραμμα προσαρμογής, είναι σημαντικό να αναρωτηθούμε γιατί εκτροχιάστηκε το πρόγραμμα του Μαΐου του 2010 και ποια μαθήματα προκύπτουν», τονίζει δεικτικά .

Ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος υπογραμμίζει πως στην περίπτωση της Ελλάδος η εφαρμογή πολλών από τα μέτρα υπήρξε βραδεία και αναποτελεσματική, ενώ τα δημοσιονομικά μέτρα της περασμένης χρονιάς ήταν ένα μείγμα που βασίσθηκε κατά 60% στα έσοδα (κυρίως φόρους) και κατά 40% στη μείωση των δαπανών, μείγμα που όπως σημειώνει «είχε αρκετές παρενέργειες».

Ενδεικτικώς αναφέρει πως οι αυξήσεις των φόρων μείωσαν το καθαρό εισόδημα των πολιτών περιορίζοντας και την ιδιωτική κατανάλωση, ενώ την ίδια στιγμή η συμμετοχή του κράτους στο ΑΕΠ παρέμεινε πάνω από το 50%, εκτοπίζοντας τις ιδιωτικές επενδύσεις, που θα έδιναν ώθηση στην παραγωγή εμπορεύσιμων αγαθών, κάτι που θα βοηθούσε εν συνεχεία στην επέκταση του εξαγωγικού τομέα και την οικονομική ανάπτυξη. «Επιπρόσθετα, ένας από τους τομείς όπου μειώθηκαν απότομα οι κρατικές δαπάνες ήταν οι δημόσιες επενδύσεις, οι οποίες συμβάλλουν καθοριστικά στη μελλοντική ανάπτυξη της χώρας», αναφέρει ο κ. Προβόπουλος.

Ο κ. Προβόπουλος υποστηρίζει στο άρθρο του πως οι δυσχέρειες στην υλοποίηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και των μέτρων βελτίωσης της αποτελεσματικότητας των φοροεισπρακτικών μηχανισμών επέτειναν σημαντικά το αναπόφευκτο κοινωνικό κόστος. Ακόμη, σημειώνει ότι η Ελλάδα είναι μια σχετικά κλειστή οικονομία και κάθε μείωση στη ζήτηση πλήττει πρωτίστως τα εγχωρίως παραγόμενα προϊόντα και έχει μεγαλύτερη επίπτωση στο εγχώριο εισόδημα από ό,τι θα είχε στην περίπτωση που η οικονομία ήταν πιο ανοικτή.

Καταλήγοντας ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος αναφέρει πως η ελληνική οικονομία διαθέτει τεράστιο αναπτυξιακό δυναμικό, ωστόσο η Ελλάδα χρειάζεται να κινηθεί γρήγορα και να εφαρμόσει τολμηρές μεταρρυθμίσεις, εκτεταμένες ιδιωτικοποιήσεις και αποτελεσματικά μέτρα αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής.

Σύμφωνα με τον ίδιο η δημοσιονομική προσαρμογή θα πρέπει να αποτελείται κατά τα δύο τρίτα από περικοπές δαπανών, ώστε η συμμετοχή του δημοσίου στην οικονομία να μειωθεί και να δώσει ώθηση σε έναν ανταγωνιστικό εξαγωγικό τομέα. Όταν δε έρθει η ανάκαμψη και αυξηθούν τα φορολογικά έσοδα, δεν αποκλείει πολλές από τις αυξήσεις φόρων να αντιστραφούν.

«Ο αρχαίος Έλληνας μαθηματικός Αρχιμήδης είχε κάποτε πει: «Δώσε μου τόπο (βάση) να σταθώ και θα κινήσω τη γη». Για την Ελλάδα, η βάση που χρειάζεται για το μέλλον είναι σαφής», υπογραμμίζει ο κ. Προβόπουλος στο άρθρο του στην βρετανική εφημερίδα.

Πηγή