"Η δυστυχία του να είσαι Έλληνας" στα γερμανικά

24/2/2012

Με καθυστέρηση δεκαετιών και σίγουρα υπό την πίεση της επικαιρότητας κυκλοφόρησε στα γερμανικά το αιχμηρό εγχειρίδιο νεοελληνικής αυτογνωσίας του Νίκου Δήμου "Η δυστυχία του να είσαι Έλληνας".

Από τα μέσα του 2010 είχαμε διαπιστώσει στη Γερμανία μια εξαιρετική περιέργεια για λογοτεχνικές φωνές από την Αθήνα που θα εξιχνίαζαν το μυστικό της ελληνικής δυστυχίας, που θα βοηθούσαν στην εξήγηση του ελληνικού γρίφου. Γι’ αυτό η γερμανική κριτική ανακάλυψε στο 11ο Φεστιβάλ Ποίησης του Βερολίνου τον ρωμαλέο ποιητή Jazra Khaleed, τη στριγκή φωνή ενός Έλληνα ποιητή με τσετσενικές ρίζες που καλεί σε εξέγερση τους κοινωνικά δυναστευόμενους, γι’ αυτό η γερμανική κριτική θαύμασε ένα τομίδιο με σάτιρες του Εμμανουήλ Ροΐδη που εκδόθηκε με τίτλο Ο σύζυγος το μανθάνει τελευταίος, κείμενα από την προϊστορία της ελληνικής κακοδαιμονίας. Τώρα ήρθε η σειρά του Νίκου Δήμου.

Το αντίθετο μιας τιμώμενης χώρας

Η αειθαλής συλλογή αφορισμών του Η δυστυχία του να είσαι Έλληνας, αυτό το αφοπλιστικό εγχειρίδιο νεοελληνικής αυτογνωσίας, μόλις κυκλοφόρησε στα γερμανικά από τον καλό εκδοτικό οίκο του Μονάχου Antje Kunstmann. Το 2001, όταν η Ελλάδα ήταν τιμώμενη χώρα στην Έκθεση Βιβλίου της Φραγκφούρτης και οι οίκοι διαγωνίζονταν ποιος θα παρουσιάσει τον καλύτερο Έλληνα συγγραφέα που θα συναρπάσει το κοινό, ο Kunstmann είχε εκδώσει το Κιβώτιο του Άρη Αλεξάνδρου, αλλά δεν συνάρπασε το κοινό κι έτσι οι ελληνικές φιλοδοξίες του οίκου κάμφθηκαν. Ποιος ενδιαφερόταν τότε για τους πικρούς αφορισμούς του Δήμου, μάλλον θα χάλαγαν τη μαγιά μιας τιμώμενης χώρας. Δέκα και πλέον χρόνια μετά η Ελλάδα είναι χονδρικά το αντίθετο μιας τιμώμενης χώρας και η στυφή επικαιρότητα χρειάζεται το βιβλίο του Νίκου Δήμου με την αμείλικτη κριτική για την ελληνική πολιτεία, την εκκλησία, την οικονομία, τη νοοτροπία.

Κόλαφοι και θωπείες

Πριν από 35 χρόνια καταβροχθίσαμε αυτό το σημαντικό βιβλίο με τη συναίσθηση ότι επρόκειτο για μια ανατομία της ελληνικής κοινωνίας. 35 χρόνια μετά φοβούμαστε ότι τη γερμανική του μετάφραση θα καταβροχθίσουν πολλοί αναγνώστες σαν επικύρωση μιας ήδη αποφασισμένης καταδίκης. Κι έτσι αυτό το έργο που ήταν τότε στην Ελλάδα κόλαφος της ακρισίας μπορεί τώρα να μετατραπεί σε θωπεία της εύκολης κρίσης. Το βιβλίο του Νίκου Δήμου το παρέλαβαν ήδη και το προέβαλαν όχι οι κριτικοί των μεγάλων εφημερίδων αλλά οι αρμόδιοι για την Ελλάδα ανταποκριτές. Ένα κωμικοτραγικό βιβλίο που αναδεικνύει το υψηλό επίπεδο της ελληνικής αυτοκριτικής, το χαρακτηρίζει η Christiane Schlötzer στη Süddeutsche Zeitung, δείγμα βαθιάς αγάπης για την Ελλάδα, μιας αγάπης όμως που παιδεύει, το θεωρεί ο Michael Martens στη Frankfurter Allgemeine Zeitung. Ορθά όλα αυτά. Αλλά κάτι μέσα μας αντιτίθεται σ’ αυτούς που θα αγαπήσουν τη γερμανική μετάφραση του βιβλίου του Νίκου Δήμου. Το ίδιο που αντετίθετο μέσα μας σ’ αυτούς που είχαν μισήσει το πρωτότυπο στην Ελλάδα πριν από τόσες δεκαετίες.

Πηγή

Οι Γερμανοί χρησιμοποιούν τα πάντα για να προπαγανδίσουν το φταίξιμο του ελληνικού λαού για όσα υποφέρει.