Ντάισελμπλουμ: Οι τράπεζες της Κύπρου τινάχτηκαν μόνες τους στον αέρα

27/3/2013

«Ο Γιούνκερ μου ζήτησε συγγνώμη»

Απορρίπτοντας τα όσα λέγονται περί «λαβωμένης αξιοπιστίας» του, ο επικεφαλής του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, υπερασπίζεται τους χειρισμούς του και επισημαίνει ότι η Κύπρος βρέθηκε στο στόχαστρο λόγω του διογκωμένου τραπεζικού της τομέα και των υποψιών για ξέπλυμα χρήματος. Αναγνωρίζει ότι η απόφαση του Νίκου Αναστασιάδη ήταν δύσκολη, αλλά επισημαίνει ότι ο Κύπριος πρόεδρος ήταν εκείνος που επέλεξε αρχικά να επιβάλλει φόρο σε όλες τις καταθέσεις και αρνούταν να προχωρήσει σε εκκαθάριση των δυο μεγαλύτερων τραπεζών.

«Όλοι βρισκόμαστε στο ίδιο βαγόνι» είναι ο τίτλος της συνέντευξης του πρόεδρου του Εurogoup, που δημοσιεύεται στο σημερινό φύλλο της ολλανδικής εφημερίδας «De Morgen».

Στην εισαγωγή της συνέντευξης η εφημερίδα σημειώνει ότι περί τα μεσάνυχτα της περασμένης Κυριακής, ο Ολλανδός υπουργός οικονομικών Ντάισελμπλουμ κατέστησε σαφές στον πρόεδρο Αναστασιάδη ότι «εάν δεν σημειωθεί τώρα πρόοδος, οι συζητήσεις θα διακοπούν. Και μόλις εκείνη τη στιγμή υπήρξε κινητικότητα».

«Νόμιζα ότι δεν πρόκειται τελικά να βρεθεί λύση», παραδέχεται ο Ντάισελμπλουμ, επισημαίνοντας πως αρχικά ο Αναστασιάδης αρνήθηκε να προχωρήσει σε εκκαθάριση των δύο μεγαλύτερων τραπεζών της Κύπρου.

«Είναι κατανοητό ότι προσπάθησε να σώσει ό,τι μπορούσε να σωθεί. Αλλά ενώ οι συζητήσεις συνεχίζονταν, έγινε γνωστό ότι ολοένα και λιγότερα χρήματα είναι διαθέσιμα από τα μηχανήματα ανάληψης μετρητών. Η Λαϊκή τράπεζα δεν μπορούσε πλέον να σωθεί. Απέμενε απλώς να πατήσει το κουμπί ο Αναστασιάδης» σημειώνει ο Ντάισελμπλουμ.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης:

- Ο Αναστασιάδης ήταν εξοργισμένος, απείλησε με παραίτηση…

«Δεν μπορώ φυσικά να επιβεβαιώσω ότι έκανε κάτι τέτοιο. Αλλά για κάθε πρόεδρο θα ήταν μια πολύ δύσκολη απόφαση να αποφασίσει ούτε λίγο ούτε πολύ να σβήσει από το χάρτη τις δύο μεγαλύτερες τράπεζες της χώρας. Θα χαθούν χιλιάδες θέσεις εργασίας, θα είναι ένα πλήγμα για την οικονομία της Κύπρου. Μια τέτοια απόφαση χρειάζεται ηγετικά χαρίσματα, τα οποία τελικά ο Αναστασιάδης απέδειξε ότι διαθέτει».

- Η Κύπρος υποστηρίζει ότι μπήκε στο στόχαστρο επειδή είναι μικρή χώρα…

«Δεν είναι θέμα μεγέθους της χώρας, αλλά ενός πολύ μεγάλου χρηματοπιστωτικού τομέα. Υπερβολικά μεγάλου μάλιστα, που επιπλέον κινεί υποψίες ότι μετέρχεται πρακτικές ξεπλύματος χρήματος και φοροδιαφυγής. Η εικόνα ότι η ευρωζώνη ανάγκασε την Κύπρο να τινάξει στον αέρα τις τράπεζές της δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Μόνες τους οι τράπεζες αυτές τινάχτηκαν στον αέρα».

- Γιατί δεν αποφασίσατε μια εβδομάδα νωρίτερα την εκκαθάριση των τραπεζών; Την προηγούμενη φορά δηλαδή το Eurogroup, υπό την δική σας ηγεσία, επέλεξε να επιβάλει μια φορολογική εισφορά σε όλες τις τραπεζικές καταθέσεις, μια πρόταση που προκάλεσε χάος…

«Επειδή η εκκαθάριση αυτή δεν έγινε δεκτή την προηγούμενη εβδομάδα από την Κύπρο. Και δεν μπορείς να παρακάμψεις μια χώρα και να της πεις 'αυτό πρέπει να το κάνεις'. Η εκκαθάριση των τραπεζών δεν θα είχε περάσει από το κυπριακό κοινοβούλιο. Βέβαια το ίδιο συνέβη τελικά και με την εισφορά στις καταθέσεις, κάτι που δεν είχαμε υπολογίσει σωστά».

- Η επιλογή να χωριστούν οι τράπεζες σε καλή και κακή και να θιγούν μόνο οι μεγαλοκαταθέτες τέθηκε νωρίτερα στο τραπέζι;

«Ήδη εδώ και βδομάδες, αλλά οι Κύπριοι δεν επιθυμούσαν μια τέτοια εξέλιξη. Ο Αναστασιάδης επέλεξε να επιβάλει φόρο σε όλες τις καταθέσεις, ακόμα και σε αυτές που ήταν μικρότερες από 100.000 ευρώ. Αυτό προκάλεσε πολλές συζητήσεις».

- . . .και αβεβαιότητες. Και σε άλλες χώρες υπήρξαν φόβοι για τις καταθέσεις.

«Στο σημείο αυτό θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι η αβεβαιότητα αυτή κυριαρχούσε κυρίως στους κύκλους των δημοσιογράφων, των πολιτικών και των διαμορφωτών γνώμης. Αυτοί προέβλεπαν την αναζωπύρωση της κρίσης και το τέλος του ευρώ. Από την άλλη μεριά, δεν είδα μεγάλη αναστάτωση στις χρηματαγορές. Δεν υπήρξαν εκροές καταθέσεων από άλλες τράπεζες στην υπόλοιπη Ευρώπη. Οι χρηματαγορές ήσαν λιγότερο νευρικές απ' ό,τι νομίζουμε».

- Μόνος σας λέτε ότι η νέα συμφωνία είναι καλύτερη. Δεν θα έπρεπε ως πρόεδρος του Eurogroup να μπλοκάρετε την απόφαση για επιβολή κουρέματος;

«Αυτό μπορεί να ειπωθεί μόνον εκ των υστέρων. Προκλήθηκε ανησυχία επειδή οι καταθέτες δεν αισθάνθηκαν πλέον ασφαλείς. Αυτό δεν μπόρεσα να το διαβλέψω. Για μένα επρόκειτο για μια εφάπαξ εισφορά σε περιουσιακά στοιχεία που δεν είχε τίποτα το μεμπτό».

- Οι εξελίξεις αυτές υπονομεύουν το κύρος σας ως προέδρου του Eurogroup; Ο προκάτοχός σας Γιούνκερ έσπευσε να διατυπώσει επικρίσεις σε βάρος σας. . .

«Ο Γιούνκερ με πήρε τηλέφωνο για να μου ζητήσει συγγνώμη. Αυτό που είπε, τα είπε αστειευόμενος. Αναλαμβάνω την ευθύνη για την απόφαση. Πολύ περισσότερο όταν διατυπώνονται επικρίσεις, οφείλει κανείς να στέκεται στο ύψος του και να μην 'νίπτει τας χείρας του'. Δεν αισθάνομαι 'λαβωμένος', κάθε άλλο, οι εξελίξεις αυτές με έχουν κάνει πιο δυνατό».

- Το γεγονός ότι την Κυριακή το βράδυ ο πρόεδρος της ΕΕ Βαν Ρόμπαϊ ανέλαβε να διευθύνει τις συζητήσεις θεωρήθηκε από ορισμένους διπλωμάτες ως ένδειξη ότι η αξιοπιστία σας έχει τρωθεί…

«Η εμπλοκή ενός ιεραρχικά υψηλότερα ισταμένου όταν οι συζητήσεις έχουν φτάσει σε ένα κρίσιμο σημείο δεν αποτελεί κάτι ασυνήθιστο στην ΕΕ. Υπό την έννοια αυτή, δεν έχω κανένα πρόβλημα. Όλες οι προκαταρκτικές συζητήσεις έλαβαν χώρα υπό την δική μου αιγίδα. Ο Βαν Ρόμπαϊ διευκόλυνε τις συζητήσεις με τον Αναστασιάδη. Εάν δεν είχε στείλει εκείνος την πρόσκληση για να συζητηθούν τα προβλήματα, θα το είχα κάνει εγώ».

- Για να σωθεί η Ελλάδα 'πλήρωσαν την νύφη' οι ομολογιούχοι, για να σωθεί η Κύπρος οι καταθέτες. Αυτή θα είναι στο εξής η νέα γραμμή;

«Η μεταστροφή αυτή ήταν αναπόφευκτη. Όταν η κρίση βρισκόταν στο απόγειό της, έπρεπε οι κυβερνήσεις να αναλάβουν τους κινδύνους, αλλιώς το σύστημα θα κατέρρεε. Τώρα που η κατάσταση είναι πιο ήρεμη, μετακυλίουμε τους κινδύνους και τα βάρη εκεί από όπου προήλθαν. Δηλαδή στις τράπεζες, τους μετόχους και τους μεγαλοκαταθέτες. Ο χρηματοπιστωτικός τομέας αναλαμβάνει απερίσκεπτα μεγάλο κίνδυνο επειδή υπήρχε πάντοτε το προστατευτικό δίχτυ του κράτους. Μόνον όταν εκλείψει το δίχτυ αυτό, υπάρχει μια υγιής οικονομική συμπεριφορά στον εν λόγω τομέα».

- Ενώ σώζατε την Κύπρο, οι Κύπριοι ωρύονται ότι έχει ξεκινήσει ο Τρίτος Παγκόσμιος πόλεμος υπό την ηγεσία της Μέρκελ. Δεν αποτελεί κίνδυνο για την ευρωζώνη το εντεινόμενο χάσμα Βορρά-Νότου;

«Η σταθερότητα της ευρωζώνης αποδυναμώνεται εάν χαλαρώσουν οι δεσμοί μεταξύ των χωρών. Δεν είναι όμως αλήθεια ότι η Γερμανία αποτελεί ένα είδος 'φόβητρου'. Πολύ νωρίς προσδιόρισα τα βασικά στοιχεία για τη διάσωση της Κύπρου, συμπεριλαμβανομένης της οροφής των 10 δις ευρώ που θα δοθούν ως δάνειο. Και η Γαλλία και η Ιταλία και η Ισπανία με ενθάρρυναν να κρατήσω αυτή τη γραμμή. Ο Γάλλος συνάδελφός μου Μοσκοβισί μάλιστα, χαρακτήρισε την Κύπρο ως μια 'οικονομία-καζίνο'.
»Την ίδια στιγμή, μου προξενεί εντύπωση ότι όλες οι χώρες της ευρωζώνης αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα. Σχεδόν παντού πρέπει να ενισχυθούν οι δυνάμεις του ανταγωνισμού και να εξυγιανθεί ο χρηματοπιστωτικός τομέας. Η άποψη ότι ο Βορράς είναι υγιής, ενώ ο Νότος νοσεί, χρειάζεται επαναδιατύπωση. Όλοι βρισκόμαστε στο ίδιο βαγόνι».

Πηγή