Δεν σηματοδοτείται υπέρβαση της κρίσης

18/11/2013

Η έξοδος της Ισπανίας και της Ιρλανδίας από τα προγράμματα στήριξης είναι ένα θετικό μήνυμα. Ωστόσο δεν θα πρέπει να εκληφθεί ως ένδειξη υπέρβασης της κρίσης, εκτιμούν οι ειδικοί.

Η επικείμενη έξοδος της Ισπανίας και της Ιρλανδίας από τα προγράμματα στήριξης είναι ένα αισιόδοξο μήνυμα, όπως εκτιμούν πολλοί ειδικοί. Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Commerzbank, Γιέργκ Κρέμερ θεωρεί τις σχετικές αποφάσεις ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, καθώς οι δύο χώρες θα πάψουν να εξαρτώνται στο εξής από εξωτερική οικονομική στήριξη. Ο γερμανός ειδικός προειδοποιεί, ωστόσο, ότι δεν θα πρέπει να είναι κανείς υπερβολικά αισιόδοξος.

Όπως επισήμανε στη DW, «αμφιβάλλω ότι πρόκειται για μια γενικότερη αλλαγή τάσης, καθώς η Ιταλία, η μεγαλύτερη από τις χώρες της κρίσης στην ευρωζώνη, δεν καταβάλλει μεταρρυθμιστικές προσπάθειες. Το μισθολογικό κόστος εξακολουθεί να αυξάνεται αισθητά, ταχύτερα συγκριτικά με την υπόλοιπη ευρωζώνη. Η χώρα έχει μείνει πίσω, η διαδικασία μεταρρυθμίσεων δεν έχει καν ξεκινήσει και έχει μείνει εντελώς στάσιμη. Όμως όσο δεν επιλύονται τα προβλήματα στην Ιταλία δεν θα ήθελα να μιλήσω για μία αλλαγή τάσης στο πεδίο της δημοσιονομικής κρίσης».

Μεγαλύτερο πρόβλημα η Γαλλία;

Ο σκεπτικισμός του Κρέμερ βρίσκει σύμφωνο και τον Κρίστιαν Σουλτς, οικονομολόγο της Berenberg Bank. Ωστόσο, κατά τη δική του άποψη, η μεγαλύτερη πηγή ανησυχίας στην ευρωζώνη δεν είναι η Ιταλία αλλά η Γαλλία, όπου διακρίνει μία αργή αλλά βαθμιαία μείωση ανταγωνιστικότητας. Αντιθέτως, ο Σουλτς εκτιμά ότι η ισπανική οικονομία βρίσκεται στο δρόμο της ανάκαμψης και παραπέμπει στις επώδυνες μεταρρυθμίσεις που επέβαλε η ισπανική κυβέρνηση: «Η Ισπανία αύξησε τους φόρους, μείωσε τις δαπάνες και ψήφισε στις αρχές του 2012 μία ιδιαίτερα δραματική μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας, η οποία συνέβαλε, για παράδειγμα, στην σταθεροποίηση της ισπανικής αυτοκινητοβιομηχανίας, που κατόρθωσε να διατηρήσει τη δεύτερη θέση της κατάταξης στην Ευρώπη». Οι παραπάνω μεταρρυθμίσεις επέτρεψαν, σύμφωνα με τον Σουλτς, την αύξηση των ισπανικών εξαγωγών με παράλληλο περιορισμό των εισαγωγών και αποτέλεσμα να αυξηθεί ο όγκος των κεφαλαίων εντός της χώρας, ενώ την ίδια στιγμή το χαμηλότερο μισθολογικό κόστος καθιστά την Ισπανία πιο ελκυστική έδρα παραγωγής.

Επιπλέον, η χώρα επωφελήθηκε σημαντικά από τις πολιτικές της ΕΚΤ, η οποία στηρίζει από τα μέσα του 2012 τις προβληματικές χώρες της ευρωζώνης αγοράζοντας τα ομόλογά τους. Έτσι, μεταξύ άλλων και η Ισπανία επωφελήθηκε από μείωση των επιτοκίων δανεισμού, τα οποία, ενώ υπερέβαιναν το 2012 το 7%, σήμερα κυμαίνονται κατά μέσο στο 4%. Η εξέλιξη αυτή οδήγησε τους κυβερνώντες στη Μαδρίτη στην απόφαση εξόδου της χώρας από το μηχανισμό χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Η Ισπανία είχε υπαχθεί το καλοκαίρι του 2012 σε μνημόνιο στήριξης του τραπεζικού της τομέα, δανειζόμενη 40 δισ. ευρώ. Όπως διεμήνυσε ο ισπανός υπουργός Οικονομικών Λουίς ντε Γκίντος στην πρόσφατη συνεδρίαση του Eurogroup στις Βρυξέλλες, δεν διακρίνει την ανάγκη περαιτέρω κεφαλαιακής στήριξης των τραπεζικών ιδρυμάτων της χώρας, ανακοινώνοντας ως εκ τούτου την έξοδο της Ισπανίας από το πρόγραμμα στήριξης τον προσεχή Ιανουάριο.

Πολιτικό μήνυμα υπέρ των μνημονίων

Ευχάριστες ήταν οι ειδήσεις και για μία ακόμη χώρα των μνημονίων. Η Ιρλανδία, που είχε υπαχθεί στα τέλη του 2010 σε πρόγραμμα δημοσιονομικής στήριξης, ήταν η πρώτη χώρα που ανακοίνωσε επίσημα την έξοδό της από το μνημόνιο. Ο Γιέργκ Κρέμερ θεωρεί ότι η Ιρλανδία κατόρθωσε να ανακάμψει σε σύντομο χρονικό διάστημα, επισημαίνοντας ότι πάνω από όλα η χώρα ανέκτησε την εμπιστοσύνη των πιστωτών και είναι και πάλι σε θέση να δανείζεται απευθείας από τις αγορές. Σύμφωνα με τον επικεφαλής οικονομολόγο της Commerzbank, παρά τις προόδους που σημείωσε η ισπανική οικονομία, αυτή δεν μπορεί να συγκριθεί ακόμη με την περίπτωση της Ιρλανδίας, καθώς η υψηλότατη ανεργία των νέων παραμένει ένα άλυτο πρόβλημα στη χώρα της Ιβηρικής.

Σύμφωνα με τον Κρίστιαν Σουλτς, η επικείμενη έξοδος της Ισπανίας και της Ιρλανδίας από τα προγράμματα στήριξης λειτουργεί θετικά εκτός των άλλων και σε σημειολογικό επίπεδο. Όπως επισημαίνει, «αποτελεί ήδη μεγάλο βήμα το γεγονός ότι οι δύο χώρες ολοκληρώνουν εμπρόθεσμα και βάση σχεδίου τα προγράμματα διάσωσης και δεν έχουν ανάγκη πρόσθετων πακέτων στήριξης. Αυτό αποτελεί ένα ουσιαστικό πολιτικό μήνυμα ότι τα πακέτα διάσωσης είχαν νόημα όταν εγκρίθηκαν και ήταν επιτυχημένα εφόσον ολοκληρώθηκαν τώρα».

Πηγή Deutsche Welle