27/1/2014
Η Ισλανδία άφησε τις τράπεζες της να χρεοκοπήσουν το 2008 γιατί ήταν πολύ μεγάλες για να σωθούν.
Τώρα βλέπει ότι αυτή η απόφαση για τη διαχείριση της κρίσης που πάρθηκε πέντε χρόνια πριν, την έβαλε σε μία τροχιά που θέτει σαν ρεαλιστικό στόχο την μείωση της ανεργίας στο 2%.
Ενώ η ζώνη του ευρώ έχει ρεκόρ ανεργίας, με επικεφαλής την Ελλάδα και την Ισπανία που έχουν περισσότερο από 25%, μόνο το 4% του εργατικού δυναμικού της Ισλανδίας δεν έχει δουλειά. Ο πρωθυπουργός Sigmundur.Gunnlaugsson λέει ότι είναι πολύ υψηλό.
''Οι πολιτικοί έχουν πάντα κάτι για να ανησυχήσουν'' είπε ο 38χρονος πρωθυπουργός σε συνέντευξη του την περασμένη εβδομάδα. ''Θα θέλαμε να δούμε την ανεργία που είναι τώρα 4%, να πάει κάτω από 2%. Μπορεί να ακούγεται παράξενο για τις περισσότερες άλλες δυτικές χώρες αλλά οι Ισλανδοί δεν είναι εξοικειωμένοι με την ανεργία''.
Η απότομη οικονομική κατάρρευση του νησιού τον Οκτώβριο του 2008, ήταν στα πρωτοσέλιδα για το πώς μία διόγκωση των τραπεζών με δάνεια τελείωσε μέσα σε λίγες βδομάδες όταν πάγωσε η χρηματοδότηση από τις αγορές. Οι υπεύθυνοι για την οικονομία των 14 δις δολαρίων αρνήθηκαν να στηρίξουν τις τράπεζες που είχαν στη συνέχεια αδυναμία πληρωμής 85 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η απόφαση της κυβέρνησης να προστατεύσει την οικονομία της χώρας, της άφησε τους πόρους για να συνεχίσει τα προγράμματα κοινωνικής στήριξης που θωράκισαν τους Ισλανδούς κατά τη διάρκεια της χειρότερης οικονομικής κρίσης των τελευταίων έξι δεκαετιών.
Ελάφρυνση του χρέους των πιστωτών έναντι των τραπεζών
Ο Gunnlaugsson λέει ότι αυτό δεν είναι και ούτε θα γίνει δημόσιο χρέος.Ο κύριος στόχος του όσο είναι στη πρωθυπουργία, είναι να ''ξαναχτίσει το ισλανδικό κράτος πρόνοιας''.
Αν και οι πιστωτές, που πολλοί από αυτούς είναι επενδυτικές εταιρείες, προσπαθούn να πάρουν τα λεφτά τους πίσω, η πολιτική της Ισλανδίας έχει κερδίσει επαίνους από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και από πολυάριθμους οικονομολόγους, συμπεριλαμβανομένου του Νομπελίστα Paul Krugman.
Οι διαδοχικές κυβερνήσεις της Ισλανδίας έχουν αναγκάσει τις τράπεζες να διαγράψουν χρέη στεγαστικών δανείων για να βοηθήσουν τα νοικοκυριά. Τον Φεβρουάριο του 2010, δεκαέξι μήνες μετά από την χρεοκοπία των τραπεζών της (Kaupthing Bank hf , Glitnir Bank hf και Landsbanki Islands hf), η ανεργία έφτασε στο 9.3%. Τον περασμένο Δεκέμβριο ήταν 4.2% σύμφωνα με την Στατιστική Υπηρεσία της Ισλανδίας.Στην ευρωζώνη η ανεργία διατηρείται σε επίπεδα ρεκόρ, 12.1% σύμφωνα με τη Eurostat.
''Αν και η κατάσταση είναι καλύτερη εδώ απ' ότι σε πολλές άλλες χώρες, το 4% ανεργία είναι ένα ποσοστό που δεν θέλουμε'' είπε ο Gunnlaugsson, η κυβέρνηση του οποίου εξελέγη τον Απρίλιο.
Δαπάνες Πρόνοιας
Ο προϋπολογισμός του 2014 διαθέτει περίπου το 43% των δαπανών για το Υπουργείο Πρόνοιας ένα ποσοστό που κατά μεγάλο βαθμό είναι αμετάβλητο από πριν την κρίση. Σύμφωνα με τον Stefan Olafsson , καθηγητή κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ισλανδίας, η κοινωνική πολιτική της χώρας υπήρξε το κλειδί για την αποκατάσταση της ανάπτυξης.
Η οικονομία θα αναπτυχθεί 2.7% φέτος σύμφωνα με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, επίδοση καλύτερη από τον μέσο όρο των χωρών του οργανισμού που θα είναι 2.3%.
Παρ' όλα αυτά, η προσπάθεια της Ισλανδίας να αναστήσει την οικονομία της δεν ήταν ομαλή. Ο πληθωρισμός, ο οποίος έφτασε το 19% το 2009, έπληξε την Ισλανδία περισσότερο από τις άλλες χώρες διότι τα στεγαστικά δάνεια συνδέονταν με τον δείκτη τιμών καταναλωτή. Αν και η συμφωνία προστάτευε τους επενδυτές, τα νοικοκυριά έβλεπαν το χρέος τους να αυξάνεται όσο αυξάνονταν οι τιμές. Ο πληθωρισμός ήταν 4.2% τον Δεκέμβριο.
Ο πόνος του πληθωρισμού.
''Παρά το γεγονός ότι ξοδεύουμε περισσότερο σήμερα σε θέματα κοινωνικής πρόνοιας απ' ότι πριν, πρέπει να έχουμε κατά νου ότι η αγοραστική δύναμη έχει μειωθεί από το 2008'' δήλωσε ο Olafsson σε μια συνέντευξη. ''Εκτός από την αύξηση των δαπανών στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και εκπαίδευσης, έπρεπε να δώσουμε έμφαση και στην αύξηση της αγοραστικής δύναμης των ανθρώπων. Αυτό είναι το σπουδαιότερο ενιαίο έργο''.
Ο περισσότερος από τον πληθωρισμό της Ισλνδίας, προέρχεται μέσω της συναλλαγματικής ισοτιμίας που έχει προστατευθεί με τους ελέγχους κεφαλαίων.Ο Gunnlaugsson λέει ότι κάθε μείωση των ελέγχων των κεφαλαίων θα γίνεται με ρυθμό που θα διαφυλάττει την σταθερότητα της κορόνας.
Η κορόνα έχει ανατιμηθεί περίπου 10 τοις εκατό έναντι του ευρώ κατά τη διάρκεια των τελευταίων 12 μηνών. Ο σημερινή ισοτιμία είναι περίπου 157 κορόνες ανά ευρώ σε σύγκριση με το μέσο όρο των 88 το 2007, ένα χρόνο πριν από την οικονομική κατάρρευση του νησιού .
Για να στηρίξουν τα νοικοκυριά, ο Gunnlaugsson το Νοέμβριο παρουσίασε ένα σχέδιο για την παροχή του 7 τοις εκατό του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος στην ελάφρυνση του χρέους υποθηκών. Η κυβέρνηση προτίθεται να χρηματοδοτήσει το σχέδιο, το οποίο ο ΟΟΣΑ έχει επικριθεί ως πολύ μεγάλο, εν μέρει από την αύξηση των φόρων στις τράπεζες.
Η σκληρή γραμμή της Ισλανδίας απέναντι στις τράπεζες και τους πιστωτές τους, προκάλεσε προειδοποιήσεις ότι η χώρα μπορεί να δυσκολευτεί να βρει μία βάση επενδυτών μόλις αρθούν οι έλεγχοι των κεφαλαίων. Αυτό δεν σταμάτησε την κυβέρνηση να εκδώσει δύο ομόλογα από το 2008 σε δολάρια.
Η δέσμευση για την καλή διαβίωση του Ισλανδού πρωθυπουργού, έρχεται καθώς άλλες σκανδιναβικές χώρες επανεξετάζουν την δέσμευση τους για τα χρηματοδοτούμενα από το κράτος κοινωνικά προγράμματα. Η Δανία μειώνει το καθολικό πρόγραμμα πρόνοιας καθώς περισσότεροι πολίτες δοκιμάζονται. Στη Σουηδία η κυβέρνηση φαίνεται ότι θα χάσει τις εκλογές φέτος καθώς οι ψηφοφόροι θέλουν αύξηση των δαπανών.Ο Κρούγκμαν αυτό το μήνα προειδοποίησε τις σκανδιναβικές κυβερνήσεις να μην κάνουν περαιτέρω περικοπές. Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό της Ισλανδίας, η υποστήριξη της κυβέρνησης και η ανάπτυξη πάνε χέρι-χέρι.
"Πρώτα απ όλα, θέλουμε να έχουμε σταθερότητα" δήλωσε ο Gunnlaugsson. «Η αυξημένη πολιτική σταθερότητα θα σημαίνει περισσότερες επενδύσεις, περισσότερες θέσεις εργασίας, και τη δημιουργία περισσότερου πλούτου ώστε να μπορέσουμε να συνεχίσουμε να διατηρούμε το ισλανδικό κράτος πρόνοιας'' .
Πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου