Κομπίνα 9 εκατ. από ΜΚΟ

18/2/2014

Σε «ναρκοπέδιο» της ΕΛ.ΑΣ έπεσε η μη κυβερνητική οργάνωση (ΜΚΟ) «Διεθνές Κέντρο Αποναρκοθέτησης», η οποία εμπλέκεται σε απάτη-μαμούθ ύψους 9 εκατ. ευρώ.

Υστερα από πολύμηνες έρευνες από την Οικονομική Αστυνομία, την περασμένη Παρασκευή παραδόθηκε στις Αρχές ο Κωνσταντίνος Τζεβελέκος, πρόεδρος και ιδρυτής της ΜΚΟ η οποία δραστηριοποιείτο σε αποναρκοθετήσεις εκτός Ελλάδος, καθώς σε βάρος του εκκρεμούσε διεθνές ένταλμα σύλληψης. Θεωρείται από τις Αρχές ο «εγκέφαλος» του κυκλώματος, ο οποίος, έπειτα από την απολογία του στην 4η Ειδική Ανακρίτρια, κρίθηκε προσωρινά προφυλακιστέος.

Για την ίδια υπόθεση κατηγορούνται ακόμη επτά άτομα. Σύμφωνα με πληροφορίες, πρόκειται για τη σύζυγο του κ. Τζεβελέκου, τον Αλεξ Ρόντος, πρώην γενικό διευθυντή της Υπηρεσίας Διεθνούς Αναπτυξιακής Συνεργασίας (ΥΔΑΣ) του ΥΠΕΞ και στενό συνεργάτη του Γ. Παπανδρέου, δύο πρέσβεις που είναι τοποθετημένοι σε Σουδάν και Ιαπωνία, αλλά και τρεις συνταξιούχους υπαλλήλους του υπουργείου Εξωτερικών.

Οπως ανακοίνωσε ο εκπρόσωπος Τύπου της ΕΛ.ΑΣ Χρ. Παρθένης, οι κατηγορούμενοι φέρονται να χρησιμοποίησαν τη ΜΚΟ ως «όχημα» για την κακουργηματική απάτη, η οποία χρηματοδοτήθηκε από κονδύλια της ΥΔΑΣ για την πραγματοποίηση οκτώ προγραμμάτων αποναρκοθέτησης στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη, στον Λίβανο και στο Ιράκ, κατά την τετραετία 2000-2004.

Ο έλεγχος της Οικονομικής Αστυνομίας έδειξε ότι το σύνολο της χρηματοδότησης των 9 εκατ. ευρώ εκταμιεύτηκε παράνομα, καθώς δεν πληρούνταν οι προϋποθέσεις.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις σχετικές συμβάσεις, το ποσό θα κάλυπτε το 75% του συνολικού προϋπολογισμού του προγράμματος, ενώ το υπόλοιπο 25% θα έπρεπε να προέρχεται από συμμετοχή της ΜΚΟ, τουλάχιστον 15% ως ίδια συνεισφορά σε είδος ή σε χρήμα και χορηγίες ή δωρεές.

Για να συγκαλυφθεί η ελλειμματική αυτή συμμετοχή της ΜΚΟ επινοήθηκε τέχνασμα εικονικών δωρεών. Ειδικότερα, οι αλλοδαποί εργαζόμενοι στα προγράμματα ως ναρκαλιευτές, φέρονταν ότι επέστρεφαν στη ΜΚΟ υπό τη μορφή δωρεάς το 20-30% των φερόμενων αποδοχών τους, τις οποίες όμως η ΜΚΟ δεν καταχώριζε στα σχετικά βιβλία, αλλά αντίθετα τα παρουσίαζε ως δική της συμμετοχή, εξασφαλίζοντας έτσι περαιτέρω χρηματοδότηση. Ουσιαστικά, οι έρευνες της ΕΛ.ΑΣ έδειξαν ότι γινόταν ανακύκληση του δημοσίου χρήματος.

Χωρίς έγκριση
Μάλιστα, σε καμία περίπτωση αποναρκοθέτησης δεν ζητήθηκε, ως επιβαλλόταν, η έγκριση της οικείας ελληνικής πρεσβείας, ενώ οι καταβολές των χρημάτων γίνονταν χωρίς εκθέσεις προόδου.

Επίσης, γίνονταν δεκτά παραστατικά στην αραβική ή τη σερβική γλώσσα χωρίς να υπάρχει ελληνική μετάφραση, δεν πιστοποιούνταν η υλοποίηση των προγραμμάτων από τις οικείες ελληνικές πρεσβείες, κάποιες φορές μάλιστα η εκτέλεση τελούσε σε άγνοια των διπλωματών, ενώ ανύπαρκτος ήταν ο έλεγχος των παραστατικών που υποβάλλονταν από τη ΜΚΟ στην ΥΔΑΣ. Παράλληλα, η ΜΚΟ χρησιμοποίησε μέρος των κονδυλίων για ενοικίαση γραφείων στην Αθήνα, σε... σούπερ μάρκετ, εστιατόρια και πάρκινγκ του προέδρου κ.ά.

Οι δημόσιοι υπάλληλοι κατηγορούνται ότι ανάλογα με τη θέση και τα καθήκοντα που κατείχαν την επίμαχη χρονική περίοδο, βεβαίωναν εν γνώσει τους ψευδώς σε δημόσια έγγραφα σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των κονδυλίων που εκταμιεύονταν προς τη ΜΚΟ για την υλοποίηση των προγραμμάτων, ως συμμετοχή του Δημοσίου, και προέβαιναν στη σχετική εκκαθάριση και εντολή πληρωμών προς τη ΜΚΟ.

Σε διαμερίσματα και αποθήκη στους Αμπελοκήπους, ιδιοκτησίας της συζύγου του προέδρου της ΜΚΟ, βρέθηκαν και κατασχέθηκαν αποδείξεις ανταλλακτηρίων συναλλάγματος, τραπεζικά παραστατικά, κλειδιά τραπεζικής θυρίδας, τρεις σφραγίδες του υπουργείου Ανάπτυξης (εκ των οποίων μία στρογγυλή), κυνηγετικό τυφέκιο, περίστροφο κ.ά.

Βίος και... πολυτέλεια του Κων. Τζεβελέκου

Πολυτελή βίο διήγε ο πρόεδρος του Διεθνούς Κέντρου Αποναρκοθέτησης, εμπνευστής της οργάνωσης, δημοσιογράφος Κώστας Τζεβελέκος. Είναι και ο μόνος από τα 8 πρόσωπα που έχουν συνολικά κατηγορηθεί για την υπόθεση, ο οποίος έχει ήδη προφυλακιστεί με κατηγορίες κακουργηματικού χαρακτήρα. Για την ίδια υπόθεση κατηγορείται και η σύζυγός του, η οποία ήταν μέλος του ΔΣ της ΜΚΟ, υπηρέτησε στο υπουργείο Τουρισμού, αποσπάστηκε στο υπουργείο Ανάπτυξης και από εκεί πήρε τη σύνταξή της.

Σύμφωνα με πληροφορίες του «Εθνους», ο δημοσιογράφος και η σύζυγός του διέμεναν σε πολυτελή μεζονέτα στα Βριλήσσια για την οποία πλήρωναν ενοίκιο 5.000 ευρώ τον μήνα. Επίσης, η Οικονομική Αστυνομία εντόπισε στην ιδιοκτησία του ζευγαριού μια 7ώροφη πολυκατοικία στους Αμπελοκήπους (φέρεται να έχουν πουληθεί τέσσερα διαμερίσματα), καθώς και εξοχική κατοικία λουξ σε τουριστική περιοχή της Ρόδου, η εμπορική αξία της οποίας εκτιμάται ότι ξεπερνά τις 800.000 ευρώ. Οπως αναφέρουν με νόημα οι ειδικοί, «τα οικήματα αυτά δεν μπορούν να δικαιολογηθούν από τους μισθούς τους».

Η ΜΚΟ ιδρύθηκε στις αρχές του 2000 και λίγους μόνο μήνες αργότερα, ξεκίνησε να λαμβάνει χρήματα από το υπουργείο Εξωτερικών! Από το 2012, η οργάνωση έχει σταματήσει τη δραστηριότητά της και τα γραφεία της στους Αμπελοκήπους έκλεισαν. Σύμφωνα με την ΕΛ.ΑΣ η οργάνωση έκλεισε οριστικά στα τέλη Οκτωβρίου του 2013.

Τα έργα της αμαρτωλής ΥΔΑΣ

Σύμπτωμα ενός φαύλου, διάτρητου και αδιαφανούς συστήματος διαχείρισης δημόσιου χρήματος, που παρέμεινε ακλόνητο για περισσότερο από μια δεκαετία στο υπουργείο Εξωτερικών, αποτελεί η περίπτωση της ΜΚΟ για τις Αποναρκοθετήσεις και η απάτη που διέπραξε εις βάρος του ελληνικού Δημοσίου.

Η αμαρτωλή Υπηρεσία Διεθνούς Αναπτυξιακής Συνεργασίας (ΥΔΑΣ) του ΥΠΕΞ λειτούργησε σαν μηχανή διασπάθισης δημοσίου χρήματος, καθώς παρά τα συνεχή δημοσιεύματα και τις δημόσιες καταγγελίες, από το 1999 όταν επί υπουργίας Γ. Παπανδρέου ξεκίνησε η «χρυσή δεκαετία» των ΜΚΟ, μόλις τα τελευταία δυο χρόνια επιχειρήθηκε η αλλαγή του θεσμικού πλαισίου, ώστε να εξασφαλισθεί η διαφάνεια στη διαχείριση των εκατομμυρίων ευρώ.

Παρά την πλούσια διεθνή εμπειρία, μια και η ενίσχυση των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων και η διάθεση πόρων για αναπτυξιακή βοήθεια αποτελεί υποχρέωση όλων των αναπτυγμένων χωρών-μελών του ΟΗΕ και της ΕΕ, στην Ελλάδα στήθηκε και διατηρήθηκε ένα σύστημα το οποίο άφηνε ολάνοιχτα τα παράθυρα της διαφθοράς.

Αποδείξεις
Το πιο σημαντικό, ότι δεν υπήρχε διαδικασία επίσημης επιβεβαίωσης αποδείξεων και τιμολογίων που κατέθεταν οι υπεύθυνοι των ΜΚΟ στο ΥΠΕΞ και απουσίαζε πλήρως αξιόπιστος μηχανισμός παρακολούθησης υλοποίησης του κάθε έργου, καθώς πολύ συχνά ο έλεγχος απαιτούσε ειδικές γνώσεις τις οποίες δεν διέθετε το προσωπικό της κάθε πρεσβείας.

Σε ό,τι αφορά τη συγκεκριμένη ΜΚΟ, υπήρξαν πολλές καταγγελίες για τη δράση της στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, αλλά τη «χρυσή δεκαετία» των ΜΚΟ ουδείς έδειχνε να ενδιαφέρεται για την εξακρίβωσή τους. Στον Λίβανο το 2004 όμως ο τότε πρέσβης Ν. Βαμβουνάκης, που θεώρησε ότι πρέπει ο ίδιος να ελέγξει την πορεία υλοποίησης του προγράμματος της ΜΚΟ για την αποναρκοθέτηση περιοχών, διαπίστωσε ότι το έργο που είχε υλοποιηθεί ήταν ανύπαρκτο.

Σύμφωνα με πληροφορίες η ΜΚΟ για ένα πρόγραμμα κόστους 4 εκατομμυρίων ευρώ είχε αφαιρέσει... 220 νάρκες και μάλιστα με απαρχαιωμένα μέσα. Στα παραστατικά μάλιστα που είχε καταθέσει στο ΥΠΕΞ, δεν είχε φροντίσει να υπάρχει η σφραγίδα του προξενείου, που έστω και τυπικά (καθώς δεν υπήρχε δυνατότητα ελέγχου) θα πιστοποιούσε τουλάχιστον την αυθεντικότητά τους.

Το σκάνδαλο των ΜΚΟ δεν αφορά μόνο τη συγκεκριμένη οργάνωση της Αποναρκοθέτησης, αλλά σχεδόν όλες τις ΜΚΟ που έλαβαν ανεξέλεγκτα χρήματα κυρίως από το 1999 και μετά μέχρι και το 2008, μια πραγματικά «χρυσοφόρα δεκαετία» για τους «επαγγελματίες» του είδους.

Εδώ και δυο χρόνια περίπου έχει αρχίσει η διερεύνηση όλων των προγραμμάτων που είναι ακόμη ανοικτά. Την έρευνα διεξάγουν ορκωτοί λογιστές και η διαδικασία είναι ιδιαίτερα χρονοβόρα, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες η έρευνα αφορά 190 προγράμματα.

Πηγή