Ο μαθηματικός τύπος με το ιρλανδικό μοντέλο

24/3/2014

Στα 1.000 ευρώ περίπου, βάζει η κυβέρνηση τον πήχη των αναγκαίων μηνιαίων εξόδων διαβίωσης μίας δανεισμένης οικογένειας.

Το ποσό που θα περισσεύει από το εισόδημά της μετά την αφαίρεση των απαραίτητων δαπανών, θα το διαθέτει στην τράπεζα ως έναντι της δόσης προκειμένου να μην «κοκκινίζει» το δάνειο.

Σύμφωνα με πληροφορίες του «Εθνους της Κυριακής», ειδική ομάδα εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Ανάπτυξης και της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής έχει καταλήξει στη λίστα και τα ποσά των «αποδεκτών δαπανών διαβίωσης» των νοικοκυριών, οι οποίες και θα αποτελέσουν και τον «μπούσουλα» για τις νέες ρυθμίσεις των δανείων.

Το λεγόμενο και ως «ιρλανδικό μοντέλο» αρχίζει να υλοποιείται, ενώ η κυβέρνηση προχωρά και σε αλλαγές στην πτωχευτική διαδικασία των επιχειρήσεων προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι δικαστικές εμπλοκές που επίσης «κοκκινίζουν» τα δάνεια.

Πιο συγκεκριμένα και όπως αναφέρουν πηγές, μέσα στο πρώτο δίμηνο του νέου έτους το υπουργικό συμβούλιο θα εκδώσει πράξη με την οποία θα ενεργοποιεί το Κυβερνητικό Συμβούλιο Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους. Σε αυτό μετέχουν οι υπουργοί Οικονομικών, Ανάπτυξης, Δικαιοσύνης και Εργασίας.

Το Συμβούλιο, η σύσταση του οποίου προβλέπεται στον νόμο που αφορά την αναστολή των πλειστηριασμών της κύριας κατοικίας και για το 2014, θα είναι αρμόδιο για την οργάνωση ενός ολοκληρωμένου μηχανισμού αποτελεσματικής διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Επίσης έχει ως αποστολή να τροποποιεί τη νομοθεσία, όπου απαιτείται, προκειμένου να επιταχύνονται διαδικασίες αποπληρωμής, καθώς και στη δημιουργία ενός δικτύου παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών για θέματα διαχείρισης οφειλών.

Η ατζέντα των αλλαγών
Το «Εθνος της Κυριακής» παρουσιάζει την ατζέντα των πρώτων αλλαγών που θα επεξεργαστεί το Κυβερνητικό Συμβούλιο:

1 Εύλογες δαπάνες διαβίωσης. Οπως αναφέρουν πηγές στο «Εθνος της Κυριακής», εμπειρογνώμονες της γενικής γραμματείας Καταναλωτή και της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής επεξεργάστηκαν τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς και έχουν ετοιμάσει τις «εύλογες δαπάνες διαβίωσης» των νοικοκυριών. Το μέσο κόστος που χρειάζονται λοιπόν οι οικογένειες είναι στην «περιοχή» των 1.000 ευρώ, μηνιαίως. Για την ακρίβεια έχουν γίνει κατηγορίες νοικοκυριών, όπως ένα άτομο ηλικίας μέχρι 65 ετών, ένα άτομο ηλικίας άνω των 65 ετών, ζευγάρι, ζευγάρι με ένα παιδί ηλικίας έως 16 ετών, ζευγάρι με δύο παιδιά ηλικίας έως 16 ετών, ζευγάρι με τρία και περισσότερα παιδιά έως 16 ετών, ζευγάρι ή ένας γονέας με παιδιά άνω των 16 ετών.

Για καθεμία από τις περιπτώσεις αυτές έχουν υπολογιστεί οι απαραίτητες δαπάνες διαβίωσης. Αυτές περιλαμβάνουν τη διατροφή, τη στέγαση, τη μόρφωση, την ένδυση, την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, την επικοινωνία, τη μεταφορά, τη θέρμανση κλπ. Δεν περιλαμβάνονται δαπάνες για ιδιωτικά σχολεία, για ιδιωτικά νοσοκομεία και για διασκέδαση. Οπως επίσης δεν υπολογίζονται έξοδα για αγορά νέου Ι.Χ. ή καινούργιας τηλεόρασης, αλλά προβλέπονται δαπάνες για επισκευές.

Με τις «εύλογες δαπάνες διαβίωσης» οι τράπεζες και οι δανειολήπτες θα έχουν έναν «μπούσουλα» στις συζητήσεις που θα κάνουν για ρυθμίσεις των δανείων. Με πιο απλά λόγια, μία τετραμελής οικογένεια έχει ως απαραίτητα έξοδα διαβίωσης 1.000 ευρώ τον μήνα. Αυτά θα αφαιρούνται από το εισόδημα και το ποσό που θα περισσεύει θα δίνεται έναντι της κανονικής δόσης στην τράπεζα προκειμένου να κρατιέται «ζωντανό» το δάνειο.

2 Συνεργάσιμοι δανειολήπτες.Πρόκειται για τη δεύτερη έννοια που θα θεσπίσει το Κυβερνητικό Συμβούλιο Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους. Είναι αυτοί που δεν κρύβουν στοιχεία από τις τράπεζες, π.χ. έσοδα, περιουσιακά στοιχεία. Είναι εκείνοι που θα πληρώνουν με συνέπεια τις νέες τους δόσεις κι αν αλλάξουν τα οικονομικά τους δεδομένα θα ενημερώσουν τις τράπεζες.

Με τον ορισμό αυτόν η κάθε τράπεζα δεν μπορεί να χαρακτηρίζει με αδιαφανή κριτήρια κάποιον δανειολήπτη ως μη συνεργάσιμο και να απορρίπτει a priori σχέδια αναδιάρθρωσης χρεών. Ετσι, η τράπεζα υποχρεώνεται να εξετάσει σοβαρά κάθε περίπτωση ξεχωριστά, εφόσον πληρούνται βασικές προϋποθέσεις.

3 Κώδικας δεοντολογίας. Η Τράπεζα της Ελλάδος θα εκδώσει τον Κώδικα Δεοντολογίας των Τραπεζών για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων ιδιωτικών οφειλών. Αυτός θα τεθεί σε λειτουργία το αργότερο μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2014. Ο Κώδικας περιλαμβάνει διατάξεις σχετικά με τις διαδικασίες αξιολόγησης κινδύνου, της δυνατότητας αποπληρωμής, σχετικά με τους δεσμευτικούς κανόνες συμπεριφοράς των τραπεζών με σαφή χρονοδιαγράμματα, όρους επικοινωνίας μεταξύ τραπεζών και δανειστών.

Σε αυτές τις διατάξεις θα αξιοποιηθούν οι έννοιες των «ευλόγων δαπανών διαβίωσης» και του «συνεργάσιμου δανειολήπτη». Πληροφορίες αναφέρουν ότι ο σχετικός Κώδικας είναι σε φάση προετοιμασίας.

Για επιχειρήσεις
Στο τραπέζι λίφτινγκ του πτωχευτικού δικαίου

Ενα από τα πρώτα θέματα που θα κληθεί να εξετάσει και να αποφασίσει το Κυβερνητικό Συμβούλιο είναι αν θα δίνεται η δυνατότητα ρύθμισης των δανείων σε επιχειρήσεις που δεν έχουν φορολογική ή ασφαλιστική ενημερότητα, ενώ δρομολογείται ριζική αναμόρφωση της διαδικασίας πτώχευσης των επιχειρήσεων.

Στην Ελλάδα το πτωχευτικό δίκαιο (εμπορικό) είναι αρκετά εκσυγχρονισμένο και βασίζεται σε μεταφορά του Γερμανικού, αλλά φαίνεται να εφαρμόζεται ελλιπώς. Στο Πρωτοδικείο Αθηνών που έχει την πλειονότητα των ελληνικών εμπορικών πτωχεύσεων, υπάρχουν μόνο 2 δικαστές, οι οποίοι ασχολούνται με σχεδόν 1.300 εκκρεμείς υποθέσεις πτώχευσης.

Οι δικαστές είναι περιορισμένης εκπαίδευσης ενώ ταυτόχρονα υποχρεούνται ανά δύο χρόνια να αντικαθίστανται, γι' αυτό και απαιτείται η τοποθέτηση περισσότερων δικαστών και με μεγαλύτερη πείρα.

Κοστίζουν
Επίσης, οι μεγάλες καθυστερήσεις στην απονομή δικαιοσύνης δημιουργούν μεγάλες δαπάνες και άσχημα αποτελέσματα. Υπάρχουν περιπτώσεις που η διαδικασία μπορεί να φτάσει τα 20 χρόνια μέχρι να ολοκληρωθεί και οι σύνδικοι και εμπλεκόμενοι πληρώνονται μόνο εκ των υστέρων.

Ενα άλλο πρόβλημα είναι ότι σε αντίθεση με τις περισσότερες χώρες, η Ελλάδα δεν έχει ένα σώμα από επαγγελματίες διαχειριστές σε θέματα πτωχεύσεων. Προς το παρόν, μόνο οι δικηγόροι μπορούν να ενεργούν υπό την ιδιότητα αυτή και στερούνται συχνά απαιτούμενων δεξιοτήτων προκειμένου να προβούν στην αναδιάρθρωση των επιχειρήσεων.

Γι' αυτό εξετάζεται η ενθάρρυνση της παροχής κινήτρων για τους εκκαθαριστές ώστε να αναμειχθούν και να ασχοληθούν. Για παράδειγμα θα μπορούσε να θεσπιστεί αλλαγή στον τρόπο αμοιβής τους. Να γίνεται με κάποιον τρόπο νωρίτερα.

Στη χώρα μας, το πτωχευτικό δίκαιο προβλέπει μια προ-διαδικασία πτώχευσης (άρθρο 99), με ελάχιστα παραδείγματα επιτυχούς έκβασης.

Πολλές εταιρείες εφαρμόζουν την ανωτέρω διαδικασία, αλλά για τις περισσότερες επιχειρήσεις διαπιστώνεται ότι δεν είναι βιώσιμη. Από το 2007, μόνο 12 υποθέσεις παραπέμφθηκαν στην αναμόρφωση του άρθρου 99 και μόνο 1 ολοκληρώθηκε. Αυτή είναι επίσης μία δυσλειτουργία η οποία πρέπει να αντιμετωπιστεί.

Πηγή