Οι παγκόσμιες συνέπειες από το τρομοκρατικό χτύπημα

14/11/2015

Του Gideon Rachman

Οι επιθέσεις στο Παρίσι έγιναν σε μια κρίσιμη ιστορική στιγμή για τη Γαλλία και την Ευρώπη. Πώς επηρεάζει την αντιμετώπιση του προσφυγικού και τον πόλεμο κατά των τζιχαντιστών. Ποια στάση αναμένεται να κρατήσει ο Ολάντ. Κερδισμένος ο Άσαντ.

Κάθε Νεοϋορκέζος και Λονδρέζος μπορεί να καταλάβει τι περνάνε οι Παριζιάνοι αυτό το πρωινό: έναν συνδυασμό σοκ, τρόμου, αποπροσανατολισμού και φόβου για το μέλλον.

Αλλά η ανάμνηση των τρομοκρατικών επιθέσεων του 2001 στη Νέα Υόρκη και του 2005 στο Λονδίνο καταδεικνύει επίσης την ανθεκτικότητα των μεγάλων πόλεων. Μπορούν να ανακάμψουν από επιθέσεις τρομοκρατίας με εντυπωσιακή ταχύτητα και δύναμη. Το να πει κανείς ότι οι τρομοκράτες «δεν θα νικήσουν το Παρίσι» δεν είναι μια προσπάθεια εμψύχωσης. Είναι η πραγματικότητα.

Το Παρίσι είναι μια πόλη που η ιστορία του, συχνά βίαιη και σοκαριστική, είναι διαρκώς παρούσα. Υπάρχουν παντού μνήμες από επαναστάσεις, σφαγές, πολέμους και κατοχές, όχι μόνο στα μουσεία αλλά στα ονόματα των δρόμων και στην ίδια την αρχιτεκτονική της πόλης. Όλα αυτά έχουν καταστήσει το Παρίσι συνώνυμο της ομορφιάς, της δημιουργικότητας και της γαλήνης.

Ωστόσο ενώ δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το Παρίσι θα ανακάμψει, είναι επίσης αλήθεια ότι η επίθεση αυτή έγινε σε μια ιδιαίτερα ευαίσθητη ιστορική στιγμή τόσο για τη Γαλλία όσο και για την Ευρώπη.

Έχουν περάσει μόλις 10 μήνες από τότε που το Παρίσι ήταν το θύμα τρομοκρατικής επίθεσης στο περιοδικό Charlie Hebdo και σε ένα εβραϊκό παντοπωλείο που σκότωσε 15 άτομα και οδήγησε εκατομμύρια στους δρόμους, σε μια γιγαντιαία διαδήλωση. Αλλά ο αριθμός των νεκρών από τις τελευταίες αυτές επιθέσεις είναι πολύ μεγαλύτερος. Το γεγονός πως ένα δεύτερο κύμα επιθέσεων ήρθε τόσο γρήγορα μετά την επίθεση στο Charlie Hebdo θα αυξήσει το αίσθημα της ανασφάλειας.

Τα πρώτα ερωτήματα που δημιουργούνται για τους φορείς άσκησης πολιτικής είναι η εμπλοκή της Γαλλίας στη Μέση Ανατολή καθώς και ο αντίκτυπος της επίθεσης στις τοπικές εκλογές τον επόμενο μήνα. Σύμφωνα με μαρτυρίες, οι τρομοκράτες φώναζαν για τον πόλεμο στη Συρία.

Η Γαλλία πραγματοποίησε τις πρώτες αεροπορικές τις επιθέσεις κατά του ISIS στη Συρία τον Σεπτέμβριο και συμμετέχει εδώ και πολλούς μήνες σε αεροπορικές επιδρομές κατά του ISIS στο Ιράκ. Είναι εξαιρετικά απίθανο ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ να απαντήσει στις τρομοκρατικές επιθέσεις με την απόσυρση της Γαλλίας από τον πόλεμο κατά του ISIS. Αντίθετα, το πιο πιθανό είναι να υπάρξει βραχυπρόθεσμα μια κλιμάκωση της στρατιωτικής εμπλοκής.

Η αντίδραση των Γάλλων ψηφοφόρων θα παρακολουθηθεί με μεγάλη προσοχή. Τον επόμενο μήνα, θα πάνε στις κάλπες για τις τοπικές εκλογές. Ήδη έχουν βγει δημοσκοπήσεις που δείχνουν ότι η Μαρίν Λεπέν, η αρχηγός του Εθνικού Μετώπου, θα κερδίσει στην περιφέρεια Nord-Pas de Calais, ενώ η ανιψιά της, η Μαριόν Μαρεσάλ-Λεπέν, έχει επίσης βρεθεί πρώτη σε ορισμένες δημοσκοπήσεις στην περιφέρεια Provence στον Νότο.

Το Εθνικό Μέτωπο, που έχει μια μακρά ιστορία σύγκρουσης με τους Μουσουλμάνους μετανάστες και το οποίο έχει ταχθεί υπέρ της αποκατάστασης των συνοριακών ελέγχων μπορεί να βγει κερδισμένο από τις επιθέσεις. Ορισμένα από τα επιχειρήματά του άλλωστε είχαν αρχίσει ήδη να ενσωματώνονται στον λόγο των παραδοσιακών κομμάτων της κεντροδεξιάς.

Οι τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι έρχονται επίσης σε μια στιγμή που η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με μια «προσφυγική κρίση». Με τη Γερμανία έτοιμη να δεχτεί πάνω από ένα εκατομμύριο πρόσφυγες μόνο φέτος -οι περισσότεροι από αυτούς έχουν φύγει για να γλιτώσουν από τους πολέμους στη Μέση Ανατολή-, η εγχώρια πίεση στην Άνγκελα Μέρκελ, τη Γερμανίδα καγκελάριο, να κλείσει τα σύνορα της χώρας της σε νέους πρόσφυγες ήταν ήδη μεγάλη.

Ακόμα και πριν από τις επιθέσεις στο Παρίσι, η Σουηδία -η οποία έχει δεχθεί τους περισσότερους πρόσφυγες ανά κάτοικο από κάθε άλλη χώρα της Ε.Ε.- ανακοίνωσε το κλείσιμο των συνόρων της σε νέους πρόσφυγες, αλλά σαν προσωρινό μόνο μέτρο. Στον απόηχο του Παρισιού, η Γερμανίδα καγκελάριος είναι βέβαιο πως θα δελεαστεί να λάβει ένα αντίστοιχο μέτρο, χαλαρώνοντας την πολιτική και κοινωνική πίεση στην κυβέρνησή της. Αλλά η κα Μέρκελ γνωρίζει τις επικίνδυνες επιπτώσεις που θα είχε μια τέτοια απόφαση για τις χώρες των Βαλκανίων από όπου διέρχονται οι πρόσφυγες.

Η ακριβής προέλευση των τρομοκρατών (η οποία το Σάββατο το πρωί που γράφω δεν είναι ακόμα γνωστή) είναι βέβαιο θα αλλάξει τη συζήτηση. Ωστόσο, αν και όταν η υποτιθέμενη σχέση με τα ισλαμιστικά κινήματα τρομοκρατίας αποδειχθεί, η συζήτηση για την πολιτική της Δύσης στη Μέση Ανατολή θα φουντώσει, αλλά δεν θα καταλήξει αναγκαστικά κάπου.

Μια πιθανή συνέπεια θα είναι η πολιτική της Δύσης να εστιάσει περισσότερο στο πώς θα ηττηθούν οι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους, υποβαθμίζοντας παράλληλα άλλους στόχους όπως η απομάκρυνση του πρόεδρου Μπασάρ αλ Άσαντ της Συρίας.

Αλλά η Γαλλία ήταν μέχρι τώρα στην εμπροσθοφυλακή εκείνων των χωρών που υποστήριζαν ότι ο Άσαντ βρίσκεται στο επίκεντρο του προβλήματος της Συρίας. Μια στροφή 360 μοιρών στην πολιτική κατά του Άσαντ δεν θα συμβεί μέσα στις ερχόμενες εβδομάδες.

Το πιο πιθανό είναι η πολιτική αυτή να ξεδιπλωθεί μέσα στους επόμενους μήνες, καθώς θα κατακάθεται ο αντίκτυπος, τα μαθήματα και το σοκ από τις επιθέσεις στο Παρίσι.

Πηγή