2/4/2013
Του Δημήτρη Αναστασόπουλου
Θεωρήθηκε δύο φορές «ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση». Την πρώτη όταν ως υπουργός Εσωτερικών έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στην ένωση των δύο Γερμανιών και τη δεύτερη ως υπουργός Οικονομικών που στη δίνη της οικονομικής κρίσης διεκδίκησε για τη χώρα του την ηγεμονία της Ε.Ε. Καθηλωμένος σε μια αναπηρική πολυθρόνα από τον Οκτώβριο του 1990, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε διένυσε μια πορεία γεμάτη πολιτικές ίντριγκες, συγκρούσεις, αμφιλεγόμενες δηλώσεις και σκάνδαλα, αλλά κατάφερε να παραμείνει στην πρώτη γραμη της ευρωπαϊκής πολιτικής σκηνής.
«Περπατάω ακόμη στα όνειρά μου». Αυτή η φράση που ξεστόμισε σε μια συνέντευξή του στο περιοδικό «Spiegel» τον Δεκέμβριο του 2011 έδειχνε μια διαφορετική εικόνα του υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Δεν ήταν ο ψυχρός τεχνοκράτης με την «πρωσική αυστηρότητα», όπως τον περιέγραφε η Κριστίν Λαγκάρντ. Ούτε το εκκεντρικό μέλος του Eurogroup που στις συνεδριάσεις του παίζει Sudoku για να μπορεί να συγκεντρώνεται. Σε εκείνη τη συνέντευξη ο Σόιμπλε παραδεχόταν ότι έχασε την ηγεσία των Χριστιανοδημοκρατών και την Καγκελαρία επειδή βρισκόταν καθηλωμένος σε αναπηρική πολυθρόνα. «Όλοι αναρωτιόνταν αν είμαι ικανός για την πρωθυπουργία» θυμάται, «ακόμη και εγώ αναρωτήθηκα κάποια στιγμή τι σημαίνει να είναι ηγέτης μιας χώρας ένας ανάπηρος. Ακόμη και όταν μετά την απόπειρα εναντίον μου ο Χέλμουτ Κολ με είχε βεβαιώσει ότι η πολιτική μου πορεία δεν θα αλλάξει. Θυμάμαι ότι μου είχε πει πως δεν ζούμε πια στη λίθινη εποχή».
Όπως αποδείχτηκε από τα γεγονότα, ο Κολ δεν είχε απόλυτο δίκιο. Τον Οκτώβριο του 1990 ο Σόιμπλε ήταν ο αναμφισβήτητος διάδοχός του στην προεδρία των Χριστιανοδημοκρατών. Ηταν ο υπουργός Εσωτερικών που είχε αναλάβει και καταφέρει να πραγματοποιήσει χωρίς αναταράξεις στη γερμανική κοινωνία την ένωση της Ανατολικής με τη Δυτική. Και ήταν η εποχή όπου οι δηλώσεις του περί μετανάστευσης δίχασαν τους πολίτες, καθώς, ενώ οι Ανατολικογερμανοί προσπαθούσαν να ενσωματωθούν στη νέα πραγματικότητα, ο Σόιμπλε μιλούσε για τα λάθη του 1960. «Δεν έπρεπε να είχαμε φέρει τους ανειδίκευτους ξένους εργάτες» είχε πει, «τώρα πρέπει να αλλάξει η πολιτική μας στο θέμα της μετανάστευσης».
Η θριαμβευτική άνοδός του προς την ηγεσία του κόμματος διακόπηκε απότομα τον Οκτώβριο του 1990. Στην προεκλογική εκστρατεία των πρώτων εκλογών μετά τη γερμανική ενοποίηση, ο τότε 48χρονος Σόιμπλε περιόδευε στην εκλογική του περιφέρεια, στο κρατίδιο της Βάδης-Βυρτεμβέργης. Στις 12 Οκτωβρίου το πρόγραμμά του περιελάμβανε μια ομιλία στο Οπερνάου, ένα χωριό στα γερμανογαλλικά σύνορα, προπύργιο των Χριστιανοδημοκρατών. Έτσι, η επίσημη ομιλία ήταν σύντομη και καθώς ο Σόιμπλε συνομιλούσε με τους κατοίκους, ο Ντίτερ Κάουφμαν, ένας τριαντάχρονος βοηθός τοπογράφου, έβγαλε ένα περίστροφο και πυροβόλησε προς το μέρος του πολιτικού. Η πρώτη σφαίρα τραυμάτισε έναν από τους σωματοφύλακές του. Οι άλλες δύο πέτυχαν τον Σόιμπλε, η πρώτη στο μάγουλο ενώ η δεύτερη καρφώθηκε στη σπονδυλική του στήλη. Ο Σόιμπλε επέζησε χάρη στις προσπάθειες των γιατρών του πανεπιστημιακού νοσοκομείου του Φράιμπουργκ. Αλλά η δεύτερη σφαίρα είχε προκαλέσει μόνιμη παράλυση των κάτω άκρων. Ο δράστης, μετά τη σύλληψή του, δήλωσε πως θέλησε να εκδικηθεί στο πρόσωπο του υπουργού το γερμανικό κράτος που του ασκούσε «ψυχολογική και σωματική βία». Παραπέμφθηκε σε δίκη αλλά διαγνώστηκε σχιζοφρενής και μετά τη δίκη στάλθηκε σε ψυχιατρείο, από όπου αφέθηκε ελεύθερος το 2004. Τότε ο Σόιμπλε σχολίασε ως γνήσιος προτεστάντης ότι «ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθον βαλέτω».
Άλλωστε ο ίδιος ο Σόιμπλε μόνο αναμάρτητος δεν ήταν. Οι πανηγυρικοί που συνόδευσαν την απονομή του Βραβείου του Καρλομάγνου το 2012 δεν φείδονται επαίνων. Για τους ομιλητές είναι ο πολιτικός που γεννήθηκε μέσα στο χάος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, μεγάλωσε την εποχή που οικοδομούνταν το Τείχος του Βερολίνου, εκλέχτηκε βουλευτής το 1972 και επί σαράντα χρόνια υπηρέτησε πιστά το λαό στο Κοινοβούλιο. Από το 1981 ήταν το δεξί χέρι του Χέλμουτ Κολ, περιμένοντας τη στιγμή που ο ηγέτης των Χριστιανοδημοκρατών θα του «παραχωρούσε» το χρίσμα της προεδρίας του κόμματος.
Δεν αναφέρθηκαν φυσικά τα σκοτεινά σημεία. Όπως, για παράδειγμα, όταν ομολόγησε το 2000 ότι είχε δεχθεί το ποσό των 100.000 μάρκων από τον έμπορο όπλων Καρλ Χάιντς Σράιμπερ. Τα οποία ισχυρίστηκε ότι τα είχε παραδώσει στο ταμείο του κόμματος, ενώ έκανε λόγο για μια «ενορχηστρωμένη εκστρατεία δυσφήμισης από τον Κολ, που ήθελε να με εξοντώσει πολιτικά». Μετά άλλαξε γνώμη και υποστήριξε ότι κατανοεί γιατί ο Κολ έριξε την ευθύνη στον επί 16 χρόνια συνεργάτη του. «Απλώς ο Κολ» είπε μεγαλόψυχα «ήταν σε απελπιστική κατάσταση τότε και δεν επιθυμούσε το συγκεκριμένο σκάνδαλο να επισκιάσει τις ιστορικές του επιτυχίες».
Αλλά και με τη Μέρκελ ως καγκελάριο ο Σόιμπλε, ξανά υπουργός Εσωτερικών, κατάφερε να τραβήξει την προσοχή με τη εμμονή του στο ζήτημα της αντιτρομοκρατικής εκστρατείας. Τότε κυκλοφορούσαν μπλουζάκια στο ίντερνετ με το πρόσωπό του και τη φράση «Stasi 2.0», αφού δήλωνε υπέρ της παρακολούθησης των επικοινωνιών όλων των υπόπτων και των προληπτικών συλλήψεων. Ακόμα υπερασπιζόταν το Γκουαντάναμο και σε μια συνέντευξη ξεστόμισε την περιβόητη φράση:«Φανταστείτε να ξέραμε τη σπηλιά που κρύβεται ο Μπιν Λάντεν. Ενας πύραυλος θα αρκούσε να τον σκοτώσει. Ας ξεφύγουμε από νομικά διλήμματα και να σκεφτόμαστε ότι “η ανάγκη δεν γνωρίζει από νόμους”».
Αυτή ήταν η κυνική πλευρά του. Όπως είχε παρατηρήσει ο πρώην ηγέτης των Σοσιαλδημοκρατών Χανς Γιόχεν Φόγκελ, «η απόπειρα δολοφονίας τον μεταμόρφωσε σε ένα πικρόχολο και ψυχρό άνθρωπο». Ίσως γι’ αυτό η Ανγκελα Μέρκελ του πρόσφερε τη θέση του υπουργού Οικονομικών το 2009, σε μια από τις πιο επώδυνες οικονομικές κρίσεις που έπληξαν την Ευρώπη. Άλλωστε είναι ο πολιτικός που πάντα πίστευε ότι η ένωση που όλοι οραματίζονται «προχωράει μπροστά μόνο μέσα από κρίσεις».
Όταν συμπλήρωνε τα εβδομήντα του χρόνια πέρυσι είχε πει: «Στην ηλικία μου δεν ανησυχώ για το μέλλον, είχα μια εκπληκτική γυναίκα, μεγάλωσα τέσσερα παιδιά και νιώθω ευγνώμων για όσα μου δόθηκαν». Η οικονομολόγος Iνγκμποργκ Σόιμπλε, με την οποία παντρεύτηκε το 1969, τον ακολούθησε σε όλη την πορεία του. Εκαναν τρεις κόρες και έναν γιο. Η πιο μεγάλη, η Κριστίν, είναι δημοσιογράφος, παντρεμένη με τον Τόμας Στρομπλ, πρόεδρο των Χριστιανοδημοκρατών στο κρατίδιο της Βάδης-Βυρτεμβέργης.
Οι «Financial Τimes» τον ονόμασαν τον κορυφαίο υπουργό Οικονομικών για το 2010. Μάλλον επειδή έλκονται από τις ιστορίες που λέει περί καθήκοντος και κοινωνικής συνείδησης. Όπως ότι η μητέρα του δεν είχε κάποια μέρα χρήματα για το παρκόμετρο, οπότε πάρκαρε χωρίς να πληρώσει. Την επόμενη μέρα όμως επέστρεψε για να πληρώσει το αντίτιμο.
Οπότε δεν είναι παράξενο που επιμένει στις πολιτικές της διαρκούς λιτότητας. Και κατά έναν αλλόκοτο τρόπο τις συνδέει με την πολιτική ένωση της Ευρώπης. «Είναι ώρα να αρπάξουμε την ευκαιρία, που έμεινε ανολοκλήρωτη μετά τη νομισματική ένωση» λέει ο ίδιος. Μια δήλωση που παραμένει ανοιχτή σε πολλαπλές ερμηνείες, σχετικά με το ρόλο της Γερμανίας σε μια ενωμένη και πολιτικά Ευρώπη.
Πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου