Ρεαλιστικοί στόχοι για ιδιωτικοποιήσεις

23/11/2019

Μετά εννέα χρόνια εφαρμογής, το μεγαλεπήβολο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων της χώρας μπήκε στις σωστές διαστάσεις του. Αντί να φέρει δεκάδες δις ευρώ μέσα σε λίγα χρόνια, έφερε μόλις 9 δις ευρώ σε εννέα χρόνια. Και με τον υφιστάμενο κατάλογο των προς αποκρατικοποίηση περιουσιακών στοιχείων, εκτιμάται ότι δεν θα ξεπεράσει τα 12,5 δις ευρώ μέχρι το 2023.

Ο κρατικός προϋπολογισμός για το 2020 είναι ιδιαιτέρως αποκαλυπτικός. Δείχνει ότι το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων του ΤΑΙΠΕΔ, μέχρι και σήμερα έχει αποφέρει συμβάσεις ύψους 8,9 δις ευρώ, ενώ έχουν εισπραχθεί 6,9 δις ευρώ από αυτά. Με βάση τον προγραμματισμό, στα επόμενα τέσσερα χρόνια, οι νέες συμβάσεις αποκρατικοποιήσεων δεν θα ξεπεράσουν σε ύψος τα 3,5 δις ευρώ. Επίσης αναμένεται να εισπραχθούν περίπου 5,5 δις ευρώ στην επόμενη τριακονταετία εκ των οποίων 5 δις μέσα στην επόμενη τετραετία (περιφερειακά αεροδρόμια, Ελληνικό κλπ.).

Οι αρχικές προβλέψεις επομένως για την αμύθητη περιουσία του Δημοσίου, αποδείχθηκαν μάλλον υπερβολικές. Τα έσοδα ύψους 50 δις ευρώ που αναμένονταν από το 2011 έως το 2015 όχι μόνον αποδείχθηκαν ανεδαφικά, αλλά φαίνεται ότι δεν θα εκπληρωθούν ποτέ σε βάθος χρόνου. Επίσης, η περίφημη αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου αποδείχθηκε κατώτερη των προσδοκιών. Τα ακίνητα του Δημοσίου που αρχικά είχαν αποτιμηθεί ακόμη και στα 300 δις ευρώ, μέχρι στιγμής έχουν αποφέρει λιγότερο από 1,5 δις ευρώ. Μάλιστα, τα 915 εκατ. ευρώ από αυτά, ακόμη δεν έχουν εισπραχθεί, δεδομένου ότι αφορούν στο Ελληνικό.

Οι μόνες μεγάλες συμβάσεις αξιοποίησης ακινήτων του Δημοσίου, για τις οποίες υπήρξαν εισπράξεις εννέα χρόνια μετά, αφορούν τα 28 ακίνητα που πωλήθηκαν και επαναμισθώθηκαν (261 εκατ. ευρώ) και το ακίνητο IBC (81 εκατ. ευρώ) στο Μαρούσι.

Είναι βέβαιο ότι αν οι αποκρατικοποιήσεις που έγιναν στα χρόνια της μεγάλης ύφεσης της ελληνικής οικονομίας, είχαν γίνει σήμερα, θα απέφεραν διαφορετικά, και πιθανώς υψηλότερα, έσοδα. Ωστόσο η χώρα τότε απαιτούσε να γίνουν εκείνες οι επενδύσεις, προκειμένου να κινηθεί η αγορά που είχε τελματωθεί εντελώς. Άλλωστε, όπως σημειώνουν οι άνθρωποι της αγοράς, οι αποκρατικοποιήσεις ήταν το μοναδικό εργαλείο για να μπαίνει νέο χρήμα στην αγορά και μάλιστα από το εξωτερικό, αφού οι περισσότεροι εγχώριοι επενδυτές δίσταζαν τότε να επενδύσουν.

Μάλιστα, όπως είχε αναφέρει και στο παρελθόν ο πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ Αρης Ξενόφος, οι αποκρατικοποιήσεις κινητοποίησαν (και θα κινητοποιήσουν) επενδύσεις ύψους άνω των 20 δις ευρώ. Αυτό είναι ήδη ορατό στα περισσότερα περιφερειακά αεροδρόμια τα οποία τώρα μεταμορφώνονται, στο λιμάνι του Πειραιά που καταρρίπτει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο, στον ΟΠΑΠ που παραδίδει σταθερά κάθε χρόνο 500 εκατ. ευρώ, χωρίς το ελληνικό Δημόσιο να δαπανήσει ούτε ένα ευρώ κ.ά.

Από τα περιουσιακά στοιχεία που αναμένεται να αξιοποιηθούν στο μέλλον, τα υψηλότερα έσοδα αναμένονται από την πώληση του 30% των μετοχών του ΔΑΑ. Εκτιμάται ότι μπορεί να αντληθούν ακόμη και 1 δις ευρώ. Επίσης σημαντικά έσοδα αναμένονται από την πώληση του 20% των ΕΛΠΕ (500 εκατ.), την πώληση του 65% της ΔΕΠΑ κ.ά.

Πηγή