Οι παγίδες της «πρεμιέρας» Λαγκάρντ στην ΕΚΤ

12/12/2019

Του Martin Arnold

Στο μικροσκόπιο των αγορών μπαίνει η παραμικρή λεπτομέρεια όσων θα πει σήμερα η νέα επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Τα πέντε σημεία που θα προσεχθούν και οι παγίδες για την οικονομία της ευρωζώνης.

Η Κριστίν Λαγκάρντ θα αντιμετωπίσει σήμερα το μεγαλύτερο τεστ της ως πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, όταν θα συγκαλέσει την πρώτη της συνάντηση νομισματικής πολιτικής ως επικεφαλής του Διοικητικού Συμβουλίου και θα μιλήσει, στη συνέχεια, στα μέσα ενημέρωσης. Οι επενδυτές θα ελέγξουν εξονυχιστικά κάθε λέξη και κάθε σημάδι αλλαγής πολιτικής.

«Τα μηνύματα της κας Λαγκάρντ ή η μετάφρασή τους από τις αγορές μπορεί να είναι ασταθή στην αρχή, μέχρι να μαθευτούν τα μοτίβα, δημιουργώντας κάποια επικοινωνιακή μεταβλητότητα», υποστήριξε ο Μαρκ Γουόλ, επικεφαλής οικονομολόγος στην Deutsche Bank.

Λίγοι παρατηρητές περιμένουν να κάνει η νέα πρόεδρος κάποιο δραματικό ντεμπούτο, όπως ο προκάτοχός της Μάριο Ντράγκι, που αποκάλυψε μια στρατηγική στροφή 180 μοιρών και μείωση επιτοκίων στην πρώτη του παρουσία στο συμβούλιο νομισματικής πολιτικής το 2011, καθώς αντιμετώπιζε την κρίση χρέους της ευρωζώνης.

Η κα Λαγκάρντ κληρονομεί μια πιο σταθερή κατάσταση, όχι, όμως, χωρίς προκλήσεις. Ακόμα και μετά από χρόνια αρνητικών επιτοκίων και με πάνω από 2,6 τρις ευρώ αγορές ομολόγων από την ΕΚΤ, η οικονομία παραμένει νωθρή και ο πληθωρισμός πολύ κάτω από τον στόχο για «κάτω αλλά κοντά στο 2%». Και οι αμφιβολίες πληθαίνουν για το εάν η κεντρική τράπεζα μπορεί να χαλαρώσει περισσότερο τη νομισματική πολιτική ή ξεμένει από πυρομαχικά.

Αυτά είναι τα πέντε σημαντικά θέματα που πρέπει να παρακολουθήσουμε.

Θα αλλάξει πολλά;

Η κύρια αλλαγή υπό την κα Λαγκάρντ αναμένεται να είναι στο στυλ αντί για την ουσία. Αντίθετα από τον κο Ντράγκι, δεν είναι οικονομολόγος και έχει μικρή άμεση εμπειρία νομισματικής πολιτικής. Έτσι, η πρώην Γενική Διευθύντρια και πρώην υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας πιθανότατα θα είναι λιγότερο δογματική από τον προκάτοχό της και πιο προετοιμασμένη να υιοθετήσει μια προσέγγιση «βλέποντας και κάνοντας».

«Νομίζω ότι θα είναι πρόκληση γι’ αυτή, δεδομένου ότι δεν είναι οικονομολόγος και θα πρέπει να στηρίζεται σε άλλα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου που ίσως έχουν τη δική τους ατζέντα», υποστήριξε η Δανάη Κυριακοπούλου, επικεφαλής οικονομολόγος στο think tank OMFIF.

Η κα Λαγκάρντ έχει αντισταθεί στο να χαρακτηριστεί ως «γεράκι» ή «περιστέρι» και είπε ότι θα προτιμούσε να θεωρείται «κουκουβάγια», ένα πολύ σοφό πουλί. Οι περισσότεροι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι θα κρατήσει αμετάβλητη τη νομισματική πολιτική για πολλούς μήνες.

«Δεν βλέπουμε λόγο να προσαρμόσει η ΕΚΤ την καθοδήγηση, πόσο μάλλον την πολιτική, πέρα από μικροδιορθώσεις στις βραχυπρόθεσμες προβλέψεις», είπε ο Φλόριαν Χενς της Berenberg.

Μπορεί να έχει αντίκτυπο;

Στις ομιλίες που έδωσε η κα Λαγκάρντ αφότου ανέλαβε τη θέση στις αρχές Νοεμβρίου, υπήρξε μια ανεπαίσθητη στροφή στην έμφαση: μίλησε για τις αρνητικές παρενέργειες της νομισματικής πολιτικής περισσότερο συχνά απ’ όσο εξέφρασε την ετοιμότητά της να χρησιμοποιήσει όλα τα διαθέσιμα εργαλεία.
Αυτό μπορεί να είναι σημαντικό, δεδομένης της αντιπαράθεσης γύρω από τα αρνητικά επιτόκια και τις αγορές ομολόγων σε χώρες όπως η Γερμανία και η Ολλανδία, όπου και κατηγορούνται ότι τιμωρούν τους αποταμιευτές και τους συνταξιούχους, πληθωρίζουν τις τιμές και στηρίζουν εταιρείες-ζόμπι.

Η ΕΚΤ υποστηρίζει ότι παρακολουθεί διαρκώς τις παρενέργειες των πολιτικών της, αλλά ο κος Ντράγκι είχε λίγη «συμπάθεια» απέναντι στα παράπονα, λέγοντας ότι τα συνολικά οφέλη σε υψηλή ανάπτυξη και ανεργία υπερέχουν των μειονεκτημάτων.

«Πρέπει να πει κάτι για τις παρενέργειες, πρέπει να ξέρουμε τη γνώμη της προέδρου», τόνισε ο Φρέντερικ Ντουκροζέτ, στρατηγικός αναλυτής στην Pictet Wealth Management. «Θα κινηθούν οπωσδήποτε οι αγορές την πρώτη φορά που θα έχουμε την πραγματική της άποψη γι’ αυτό».

Τι θα πει η ΕΚΤ για την οικονομία;

Η κεντρική τράπεζα θα επικαιροποιήσει τις οικονομικές της προβλέψεις για τα επόμενα τρία χρόνια και θα δώσει τις πρώτες προβλέψεις για το 2022. Από την προηγούμενη επικαιροποίηση, το outlook για την οικονομία έχει βελτιωθεί ελαφρά, με την ανάπτυξη της ευρωζώνης να υπερβαίνει τις προσδοκίες στο 0,2% του ΑΕΠ το τρίτο τρίμηνο, ενώ ο πληθωρισμός ανέκαμψε περισσότερο απ' όσο αναμενόταν στο 1% τον Νοέμβριο.

«Για πρώτη φορά εδώ και σχεδόν δύο χρόνια, το μακροοικονομικό outlook έχει σταματήσει να χειροτερεύει», είπε ο Ντουκροζέτ.

Οι περισσότεροι οικονομολόγοι περιμένουν ότι η ΕΚΤ θα διατηρήσει ή θα αυξήσει ελαφρά τις προβλέψεις για ανάπτυξη και πληθωρισμό.

Η κύρια προσοχή πιθανότατα θα είναι στις εκτιμήσεις για το 2022. Αν η ΕΚΤ προβλέψει πληθωρισμό 1,7% τρία χρόνια από σήμερα, όπως πολλοί οικονομολόγοι περιμένουν, αυτό θα σηματοδοτήσει ότι πιστεύει πως τα μέτρα τόνωσης που λανσάρισε τον Σεπτέμβριο θα επιτύχουν στο να φέρουν τον πληθωρισμό σε ευθυγράμμιση με τον στόχο για «κάτω αλλά κοντά στο 2%», οπότε ίσως δεν θα χρειάζεται να χαλαρώσει περαιτέρω η νομισματική πολιτική.
Για τι άλλο θα ερωτηθεί η κα Λαγκάρντ;

Να περιμένετε πολλές ερωτήσεις για τη «στρατηγική αναθεώρηση» της νομισματικής πολιτικής που υποσχέθηκε η κα Λαγκάρντ, η πρώτη στην ΕΚΤ μετά το 2003. Έχει ήδη πει ότι θα εξετάσει δυνητικές αλλαγές στον βασικό στόχο για τον πληθωρισμό και στο πώς θα αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή.

Η κα Λαγκάρντ μπορεί σήμερα να συγκεκριμενοποιήσει το πότε θα ξεκινήσει, αλλά το Διοικητικό Συμβούλιο είναι απίθανο να έχει το χρόνο να θέσει την ατζέντα της αναθεώρησης και ίσως θέλει να περιμένει μέχρι ο Φάμπιο Πανέτα και η Ισαβέλα Σνάμπελ πλαισιώσουν το εκτελεστικό συμβούλιο τον Ιανουάριο, πριν πει περισσότερα.

Ποιοι είναι οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι;

Λίγο μετά απ’ όταν ανέλαβε το γαλλικό υπουργείο Οικονομικών το 2007 η κα Λαγκάρντ πήρε το παρατσούκλι «Κυρία Γκάφα», αφότου το άμεσο στυλ ομιλίας της την έφερε σε πολιτικά δύσκολη θέση. Θεωρήθηκε ωστόσο ως ασφαλής τιμονιέρης στη χρηματοπιστωτική κρίση και τα οκτώ χρόνια θητείας στο ΔΝΤ.

Σήμερα, το παραμικρό λεκτικό «γλίστρημα» μπορεί να προκαλέσει μεταβλητότητα στις αγορές και το έργο της δεν θα γίνει ευκολότερο από τα μεικτά μηνύματα που έστειλαν πρόσφατα στοιχεία για την κατάσταση της οικονομίας της ευρωζώνης.

«Οι αγορές ίσως όχι μόνο θα δυσκολευτούν να "μεταφράσουν" αρχικά το νέο της μήνυμα, αλλά και η κα Λαγκάρντ ίσως δυσκολευτεί να βρει ποιο μήνυμα θα στείλει, αν η οικονομία είναι σε κατάσταση αυξημένης αβεβαιότητας», προειδοποίησε ο κος Γουόλ της Deutsche Bank.

Πηγή