Στο τραπέζι το γερμανικό μοντέλο επιδότησης μισθών

26/4/2020

Προγράμματα μειωμένης εργασίας, με επιδότηση μέρους του «χαμένου» μισθού ή ακόμη και των ασφαλιστικών εισφορών, εξετάζει να εφαρμόσει η κυβέρνηση αμέσως μόλις η χώρα, και κατά συνέπεια η εγχώρια οικονομία, μπει στη φάση μιας νέας –και μάλιστα σταδιακής– κανονικότητας. Βασικό όπλο στη φαρέτρα του οικονομικού επιτελείου εκτιμάται ότι θα είναι το πρόγραμμα SURE της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) για την υποστήριξη της απασχόλησης και τον περιορισμό των κινδύνων ανεργίας σε περίπτωση εκτάκτου ανάγκης.

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του υπουργείου Οικονομικών, η Ελλάδα μπορεί να διεκδικήσει και να λάβει περίπου 1,4 με 1,5 δις ευρώ από τα συνολικά 100 δισ. ευρώ που υπολογίζεται ότι θα διατεθούν από την Ε.Ε. στα κράτη-μέλη με τη μορφή ευνοϊκών δανείων.

Στο μικροσκόπιο τόσο των κοινοτικών οργάνων όσο και της ελληνικής ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας έχουν τεθεί γνώριμες πρακτικές, που ακολουθήθηκαν κατά την πρόσφατη παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 σε χώρες όπως η Γερμανία, με στόχο τη διατήρηση των θέσεων εργασίας στις επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν προσωρινή μείωση ζήτησης. Στο πλαίσιο αυτό, εξετάζεται η εφαρμογή, κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους, και εφόσον οι επιχειρήσεις έστω και σταδιακά έχουν τεθεί ξανά σε λειτουργία, προγραμμάτων τύπου Kurzarbeit. Πρόκειται για προγράμματα μέσω των οποίων το Δημόσιο παρέχει οικονομική ενίσχυση στους εργαζομένους των οποίων το ωράριο εργασίας είτε μειώνεται είτε οι ίδιοι έχουν προσωρινά σταματήσει να εργάζονται, με τις συμβάσεις τους όμως να παραμένουν σε ισχύ.

Εφαρμόζονται κατά κύριο λόγο στη Γερμανία, και μάλιστα λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού μπορούν να εφαρμοστούν σε επιχειρήσεις που έχουν θέσει σε ευέλικτες μορφές απασχόλησης το 10% του προσωπικού τους (αντί του 33% που ίσχυε στην κρίση του 2008). Συνήθως το κράτος καλύπτει το 60% της διαφοράς των μηνιαίων καθαρών αποδοχών –λόγω μείωσης των ωρών εργασίας–, ενώ πλέον θα καλύπτει και το 100% των ασφαλιστικών εισφορών που αφορούν τις χαμένες ώρες εργασίας (στη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης επιδοτήθηκε μόνο το 50% των εισφορών).

Όπως εξηγούν οι ειδικοί, η κεντρική ιδέα του Kurzarbeit και της αποζημίωσης για την απασχόληση μειωμένου χρόνου είναι η αποτροπή της απόλυσης εξειδικευμένων εργαζομένων σε περιπτώσεις που η μείωση του χρόνου εργασίας ή η απώλεια της θέσης εργασίας είναι προσωρινή. Βέβαια, κι ενώ στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης το πρόγραμμα SURE έχει προγραμματιστεί να συνδεθεί με τις επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης του κορωνοϊού στην αγορά εργασίας και έχει σχεδιαστεί να είναι προσωρινής φύσεως, ο στόχος και το σκεπτικό του είναι στην πραγματικότητα παρόμοια με ένα μόνιμο ευρωπαϊκό σύστημα αντασφάλισης ανεργίας, πάνω στο οποίο έχει ήδη εργαστεί η Κομισιόν πριν από την τρέχουσα κρίση και που πιθανότατα θα παραμείνει στο τραπέζι στη συνέχεια.

Όπως, σύμφωνα με τους φόβους των εκπροσώπων των εργαζομένων, θα παραμείνουν στο προσκήνιο της ελληνικής αγοράς εργασίας και οι ευέλικτες και προσωρινές μορφές απασχόλησης, με εξαιρετικά χαμηλούς μισθούς. Έως ότου βεβαίως εγκριθεί το μεγαλεπήβολο πρόγραμμα SURE από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, η ελληνική κυβέρνηση προσανατολίζεται στην παράταση της αναστολής συμβάσεων εργασίας για έναν ακόμη μήνα, μετά τη λήξη του 45ημέρου, υπό προϋποθέσεις αλλά και με αποζημίωση που θα είναι αναλογική των ημερών αναστολής, με ανώτατο όριο τα 533 ευρώ τον μήνα.

Πηγή