«Επίθεση» Μερτς κατά Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου

13/5/2020

Ο Φρίντριχ Μερτς, υποψήφιος για την προεδρία των Χριστιανοδημοκρατών (CDU), αμφισβητεί την απόλυτη υπεροχή του ευρωπαϊκού δικαίου και επικροτεί την απόφαση γερμανικού δικαστηρίου για την ΕΚΤ.

Μία ακόμη απρόσμενη πρωτιά: μετά την απόφαση του Ανωτάτου Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου της Γερμανίας, που κρίνει εν μέρει αντισυνταγματική τη συμμετοχή της Μπούντεσμπανκ στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και επιπλέον στηλιτεύει, για πρώτη φορά, ως νομικά άκυρη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για το ίδιο ζήτημα, ο χριστιανοδημοκράτης Φρίντριχ Μερτς γίνεται ο πρώτος πολιτικός «πρώτης γραμμής» στη Γερμανία, που επικροτεί την απόφαση των Γερμανών δικαστών, αμφισβητώντας παράλληλα την παντοδυναμία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.

Σε συνέντευξή του προς τις εφημερίδες του ομίλου Funke ο Μερτς δηλώνει ότι «ο ισχυρισμός της Κομισιόν πως το ευρωπαϊκό δίκαιο υπερέχει πάντοτε του εθνικού δικαίου είναι απλά εσφαλμένος, όταν διατυπώνεται με τόσο απόλυτο τρόπο». Κατά την άποψή του, ενόσω τα κράτη-μέλη συνεχίζουν να είναι οι στυλοβάτες ενός ευρωπαϊκού συνδέσμου ανεξαρτήτων κρατών, τα εθνικά συνταγματικά δικαστήρια έχουν «το δικαίωμα και την υποχρέωση να εξετάζουν εάν οι δράσεις θεσμικών οργάνων στα κράτη-μέλη συνάδουν με τις επιταγές του εθνικού συνταγματικού δικαίου». Οριοθετώντας το πρόβλημα από τη δική του σκοπιά ο Μερτς λέει ότι «το ερώτημα είναι, κατά πόσον το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει τον τελευταίο λόγο ακόμη και σε αρμοδιότητες που μόνο από κοινού μπορούν να ασκήσουν τα εθνικά και τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα» και επιμένει ότι η απόφαση του Ανωτάτου Γερμανικού Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου «δεν δεσμεύει την ΕΚΤ ως ολότητα, παρά μόνο τη Γερμανική Κεντρική Τράπεζα ως τμήμα του ευρω-συστήματος».

Θα κρίνει η ...ΕΚΤ τον επόμενο καγκελάριο;

Ο Φρίντριχ Μερτς, άλλοτε επικεφαλής της Κ.Ο. των Χριστιανοδημοκρατών, θεωρείται ένθερμος οπαδός της δημοσιονομικής πειθαρχίας και ένα από τα φαβορί για την προεδρία της CDU και τη διαδοχή της Άνγκελα Μέρκελ στην καγκελαρία. Όταν το 2018 η Μέρκελ είχε αποχωρήσει από την προεδρία του κόμματος προτείνοντας ως αντικαταστάτριά της την υπουργό Άμυνας Άνεγκρετ Κραμπ-Κάρενμπαουερ, ο Μερτς έσπευσε να καταθέσει τη δική του υποψηφιότητα στο κομματικό συνέδριο του Αμβούργου, αλλά ηττήθηκε οριακά από την «εκλεκτή» της Μέρκελ. Όμως τον Φεβρουάριο του 2020 η Άνεγκρετ Κραμπ-Κάρενμπαουερ αναγκάστηκε να παραιτηθεί μετά από βαριά ήττα των Χριστιανοδημοκρατών στις τοπικές εκλογές της Θουριγγίας. Ο Φρίντριχ Μερτς ήταν ο πρώτος που ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του για την ηγεσία, υποσχόμενος «περισσότερη και όχι λιγότερη Ευρώπη». Προκειμένου να εκλεγεί νέος πρόεδρος του κόμματος οι Χριστιανοδημοκράτες συγκάλεσαν έκτακτο συνέδριο στο Βερολίνο για τις 25 Απριλίου, το οποίο ωστόσο αναβλήθηκε λόγω κορωνοϊού.

Η ξεκάθαρη τοποθέτηση Μερτς υπέρ του Συνταγματικού Δικαστηρίου δεν φαίνεται να βρίσκει μιμητές, μέχρι στιγμής. Ο επίσης χριστιανοδημοκράτης επικεφαλής της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων στην Ομοσπονδιακή Βουλή Νόρμπερτ Ρέντγκεν, κάνει λόγο για «μοιραία» δικαστική απόφαση και προειδοποιεί, σε πρόσφατη συνέντευξή του, ότι «οι δικαστές της Καρλσρούης, με την απόφαση αυτή, οδηγούν τη Γερμανία σε μία σύγκρουση με την ΕΚΤ και την ΕΕ, η οποία δεν επιδέχεται λύση». Υπενθυμίζεται ότι ο Νόρμπερτ Ρέντγκεν διεκδικεί την προεδρία των Χριστιανοδημοκρατών, βάζοντας υποθήκη για την καγκελαρία στο μέλλον, όπως ακριβώς και ο Μερτς. Το ότι οι δύο κορυφαίοι υποψήφιοι συγκρούονται για τις αρμοδιότητες του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και της EKT αποτελεί μία «πικάντικη» πτυχή της όλης υπόθεσης, σχολιάζει η εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ) η οποία πάντως προειδοποιεί την Κομισιόν να μην «το τραβήξει στα άκρα» εκκινώντας διαδικασία επί παραβάσει της Συνθήκης της ΕΕ εναντίον του Βερολίνου, όπως είχε αφήσει να εννοηθεί τις προηγούμενες μέρες.

«Να ξεκαθαρίσει το τοπίο»

Η συγκυρία θεωρείται κρίσιμη, καθώς η Γερμανία ετοιμάζεται για την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ στο δεύτερο εξάμηνο του 2020 με πολλά ανοιχτά μέτωπα στην οικονομία, στη χρηματοδότηση του κοινοτικού προϋπολογισμού, στο προσφυγικό, αλλά και στη στρατηγική για την καταπολέμηση του κορωνοϊού. Πάντως ο Σβεν Γκίγκολντ, ηγετικό στέλεχος των Πρασίνων και εκπρόσωπος του κόμματος για θέματα δημοσιονομικής πολιτικής, σε επιστολή του προς την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, την ενθαρρύνει να προσφύγει κατά της Γερμανίας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, λέγοντας ότι το νόημα της προσφυγής είναι «να ξεκαθαρίσει το νομικό τοπίο, όχι να τιμωρηθεί η Γερμανία». Παράλληλα ο Γκίγκολντ δεν παραλείπει να επικρίνει τις δηλώσεις Μερτς, λέγοντας ότι «όποιος συντάσσεται αυτομάτως με την Καρλσρούη, όπως ο Μερτς, παραγνωρίζει τις συνέπειες της απόφασης (του Ανωτάτου Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου) για την ευρωπαϊκή πολιτική».

Πηγή Deutsche Welle