11/5/2020
Τις πρώτες εβδομάδες της πανδημίας υπήρξε μια καθολική σχεδόν συναίνεση μεταξύ επιδημιολόγων, πολιτικών, πολιτών και ΜΜΕ. Η φάση αυτή φαίνεται να περνάει και τα σημάδια της πόλωσης κάνουν την εμφάνισή τους.
«Είμαι ο υπ' αριθμόν ένα εχθρός του κράτους γιατί ανακάλυψα την αλήθεια για τον κορωνοϊό», αστειεύεται ο κωμικός Φιλ Λάουντε σε ένα βίντεο στο οποίο αυτοαποκαλείται Κλάους Καραντίνας. Μετά ξεκρεμάει ένα σεντόνι από τον τοίχο και αποκαλύπτει «αυτούς που κρύβονται πίσω από τον κορωνοϊό»: Μπιλ Γκέιτς, Γκρέτα Τούνμπεργκ και Άνγκελα Μέρκελ. Το βίντεο του Λάουντε είναι φυσικά σάτιρα, αυτό όμως που γίνεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή στις διαδηλώσεις του Σαββατοκύριακου δεν απέχει και πολύ. Σε πλακάτ μιας διαδήλωσης αναγραφόταν : «Ο κορωνοϊός είναι ψέμα. Το θέμα είναι οι δισεκατομμυριούχοι να καταφέρουν να αγοράσουν φθηνά ό,τι μας απέμεινε».
Ο επικεφαλής της αστυνομίας στην Κολωνία Ούβε Γιάκομπ δήλωσε τη Δευτέρα πως στη διαδήλωση κατά των μέτρων έπαιρνε μέρος μια «απροσδιόριστη μάζα», συμπεριλαμβανομένων οικογενειών με μικρά παιδιά. «Πρέπει να πω πως αυτό με θυμώνει πάρα πολύ. Κατεβάσαμε τα ρολά σε σχεδόν ολόκληρη τη Γερμανία για δυο μήνες και τώρα έρχονται αυτοί οι ανίδεοι και οι συνωμοσιολόγοι και τσαλαπατάνε τα μέτρα προστασίας του πληθυσμού».
Στην αρχή ευρεία αποδοχή αλλά μετά αντιθέσεις
Τι συνέβη; Καταρχάς φαίνεται ότι άλλαξε η διάθεση. Θυμίζει λίγο την προσφυγική κρίση του 2015. Και τότε υπήρχε μια ευρεία κοινωνική αποδοχή για το ότι δεν έπρεπε να σταματάνε στα σύνορα τους Σύρους με τις οικογένειές τους που προσπαθούσαν να ξεφύγουν από τον εμφύλιο. Όπως είναι γνωστό η συναίνεση αυτή δεν κράτησε για πολύ.
«Ακόμα και στην περίοδο του κορωνοϊού μπορεί να διακρίνει κανείς διαφορετικές φάσεις» λέει ο ψυχολόγος Στέφαν Γκρύνεβαλντ. «Στην πρώτη φάση επικρατούσε συναίνεση μεταξύ πολιτικών, επιδημιολόγων και πολιτών. Αλλά από τη στιγμή που επιβλήθηκε το lockdown ήρθε η δεύτερη φάση. Το «λουκέτο» που μπήκε σε κοινωνικό και προσωπικό επίπεδο εντείνει το αίσθημα αδυναμίας μπροστά στον κορωνοϊό. Και τώρα είμαστε στη φάση της πόλωσης η οποία σε περιόδους αμφιβολιών εντείνεται».
Ο Στέφαν Γκρύνεβαλντ είναι επικεφαλής του Ινστιτούτου Ράινγκολντ, το οποίο με συνεντεύξεις κατά τα κριτήρια της ψυχολογίας του βάθους προσπαθεί να περιγράψει τη διάθεση που υπάρχει στον πληθυσμό. Μια πρόσφατη έρευνα κατέδειξε την πόλωση της κοινωνίας. «Η μισή κοινωνία επιθυμεί πολύ έντονα τη μεγαλύτερη δυνατή χαλάρωση των μέτρων περιορισμού, γιατί αλλιώς οι άνθρωποι είναι υποχρεωμένοι να διαβάζουν τα παιδιά στο σπίτι ή γιατί φοβούνται για τη δουλειά τους. Και από την άλλη πλευρά υπάρχουν αυτοί που έχουν βολευτεί με τη νέα κατάσταση, μητέρες για παράδειγμα που μπορούν να είναι όσο γίνεται περισσότερο κοντά στα μωρά τους. Γονείς, οι οποίοι έχουν και πάλι στο σπίτι τα παιδιά τους που είναι φοιτητές. Ερωτευμένα ζευγάρια που έχουν χρόνο να γλεντήσουν το σεξ», λέει.
Αυτές οι δύο ομάδες αντιπαλεύουν η μια την άλλη. Η πρώτη ομάδα έχει το αίσθημα ότι εξαρτάται απόλυτα από τις αποφάσεις του κράτους και αισθάνεται αδύναμη. Η ομάδα αυτή είναι και εκείνη που τείνει περισσότερο προς τις θεωρίες συνωμοσίας.
Περίεργες συμμαχίες
«Στην εποχή του κορωνοϊού δημιουργείται μια πόλωση από την οποία προκύπτουν νέα μέτωπα, πολιτικά ύποπτες συμμαχίες» δηλώνει ο Μπέρνχαρντ Πέρξεν, ερευνητής ΜΜΕ και συγγραφέας βιβλίου με τον τίτλο «Η τέχνη της συνομιλίας». Θεωρεί πως την εποχή αυτή ξεπηδούν παράξενες συμμαχίες. «Υπέρμαχοι θεωριών συνωμοσίας διαδηλώνουν μαζί με αυτούς που βρίσκουν υπερβολικά τα μέτρα περιορισμού», λέει.
Το τοπίο αυτό αντικατοπτρίζεται και στα ΜΜΕ συμπληρώνει: «Από τη μια πλευρά είναι τα κλασικά μίντια και η σοβαρή δημοσιογραφία, την οποία την περίοδο αυτή πολλοί άνθρωποι εκτίμησαν. Από την άλλη πλευρά είναι πραγματικά συγκλονιστικό πως επιστήμονες, γιατροί και άνθρωποι από τη μεσαία τάξη διαδίδουν θεωρίες συνομωσίας και σκουπίδια παραπληροφόρησης για την πανδημία του κορωνοϊού».
Στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του ARD ένας διαδηλωτής κατά των μέτρων από την Ερφούρτη δήλωσε πως «παίρνω τις πληροφορίες μου από το ίντερνετ και δεν ακούω αυτά που μας λένε κάθε μέρα στις ειδήσεις η τηλεόραση και οι εφημερίδες». Το πρόβλημα για τον Πέρξεν είναι, όπως λέει, ότι στο έξυπνο τηλέφωνο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης συρρέουν ένα σωρό πληροφορίες από φίλους και γνωστούς που εκλαμβάνονται ως αξιόπιστες.
Και δεν είναι το μόνο παράξενο των καιρών. Ακροδεξιοί διαδηλώνουν κατά «της δικτατορίας του κορωνοϊού», όπως επίσης και άνθρωποι κατά των εμβολίων και της παγκοσμιοποίησης. Κοινός παρονομαστής είναι η άρνηση της κυβερνητικής πολιτικής, των ΜΜΕ και της δημοκρατικής συναίνεσης.
Σύμφωνα με τον Μπέρνχαρντ Πέρξεν η κοινωνία μετά την πόλωση για την προσφυγική κρίση και το κλίμα ζει το τρίτο μεγάλο διχαστικό κύμα.
Πηγή Deutsche Welle
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου