Wirecard: στη δίνη ενός σκανδάλου δισεκατομμυρίων

23/6/2020

Σε απάτη δις ευρώ εμπλέκεται η εισηγμένη στο χρηματιστήριο γερμανική εταιρία χρηματοοικονομικής τεχνολογίας Wirecard. Άφαντα τα χρήματα στις Φιλιππίνες. Συνελήφθη ο επικεφαλής της Μάρκους Μπράουν.
 
Θυμίζει σενάριο για οικονομικό θρίλερ, αλλά πρόκειται για αληθινή ιστορία, χωρίς ιδιαίτερες προοπτικές για ένα αίσιο τέλος. Το βράδυ της Δευτέρας συνελήφθη ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας, Μάρκους Μπράουν, ο οποίος είχε ήδη παραιτηθεί από την Παρασκευή. Νωρίτερα, τα ξημερώματα της Δευτέρας, η Wirecard παραδέχθηκε ότι «κατά πάσα πιθανότητα δεν υφίστανται» κονδύλια 1,9 δισεκατομμυρίων ευρώ, τα οποία, σύμφωνα με τον ισολογισμό της εταιρίας για το 2019, είχαν μεταφερθεί σε καταπιστευτικούς λογαριασμούς στην Ασία. Τα εν λόγω κονδύλια αποτελούν περίπου το ένα τέταρτο στο σύνολο του ισολογισμού που έχει δηλώσει η Wirecard. Τα χρήματα υποτίθεται ότι κατατέθηκαν σε δύο τράπεζες στις Φιλιππίνες, οι οποίες όμως, στα τέλη της περασμένης εβδομάδας ανακοίνωσαν ότι η Wirecard δεν είναι πελάτης τους.

Η κορυφαία γερμανική εταιρία χρηματοπιστωτικής τεχνολογίας, με έδρα το Άνσχαϊμ της Βαυαρίας, εισηγμένη στον δείκτη DAX του Χρηματιστηρίου της Φρανκφούρτης, αναγκάζεται να υποστεί ελέγχους σε παλαιότερους ισολογισμούς, αλλά και να αναθεωρήσει τις προβλέψεις των οικονομικών στοιχείων της για τα επόμενα χρόνια. Όλα αυτά τρέπουν σε φυγή τους επενδυτές. Μόνο τη Δευτέρα η μετοχή της Wirecard έκλεισε με απώλειες 40%.

Πρωτοφανές περιστατικό για τον DAX

Ο αντιπρόεδρος της Ένωσης Μετόχων και Μικροεπενδυτών (DSW) Κλάους Νίντινγκ εκτιμά ότι πρόκειται για ένα «πρωτοφανές περιστατικό στην οικονομική ιστορία της Ομοσπονδιακής Γερμανίας» και επισημαίνει ότι δεν έχει ξαναγίνει «να αποδομείται, αλλά και να αποδομεί τον εαυτό της κατ' αυτόν τον τρόπο μία εταιρία εισηγμένη στον δείκτη DAX». Σύμφωνα με τον Νίντινγκ η Wirecard «εδώ και πολύ καιρό δέχεται κριτική για την πολιτική επικοινωνίας που ακολουθεί. Σήμερα πλέον, πληρώνεται η αμέλεια της κεφαλαιαγοράς να αμφισβητήσει πολύ νωρίτερα τους ισολογισμούς της εταιρίας».

Πρώτοι ενδοιασμοί για τη Wirecard είχαν εκφραστεί πριν από περίπου δέκα χρόνια, όταν ο Μάρκους Στράουμπ, πρόεδρος άλλης ένωσης μικροεπενδυτών, είχε κάνει λόγο για «ατασθαλίες». Στη συνέχεια ωστόσο αποδείχθηκε ότι ο ίδιος, ως επενδυτής στο χρηματιστήριο, είχε ποντάρει στην κατάρρευση της Wirecard, με αποτέλεσμα να υποστεί ποινικές κυρώσεις για χειραγώγηση μετοχής. Πυρά εναντίον της Wirecard είχε εξαπολύσει το 2016 και ένας άγνωστος μέχρι τότε οίκος συμβούλων με την επωνυμία Zatarra, με αποτέλεσμα η μετοχή της εταιρίας να απωλέσει το 25% της αξίας της. Ο συντάκτης της μακροσκελούς έκθεσης, Φρέιζερ Πέρινγκ, έχει παραπεμφθεί στη δικαιοσύνη.

Ανύπαρκτοι τραπεζικοί λογαριασμοί

Σύμφωνα με τον Κλάους Νίντινγκ «η Wirecard δεν φαίνεται να εξασφαλίζει τη διαφάνεια που διαθέτουν άλλες ανώνυμες εταιρίες». Ίσως αυτό να οφείλεται και στις ιδιαιτερότητες του κλάδου. Η Wirecard προσφέρει υπηρεσίες πιστωτικών καρτών και διεκπεραιώσεις ηλεκτρονικών συναλλαγών. Πολλές από αυτές γίνονται μέσω υπεργολάβων σε χώρες, στις οποίες η ίδια δεν διαθέτει άδεια για χρηματοπιστωτικές δραστηριότητες. Λόγω της μεγάλης αύξησης ηλεκτρονικών συναλλαγών τα τελευταία χρόνια η εταιρία γιγαντώθηκε. Ιδιαίτερα στα πρώτα χρόνια όμως είχε λειτουργήσει ως διαμεσολαβητής πληρωμών για ιστοσελίδες πορνό και τυχερών παιχνιδιών, κάτι που προκαλούσε ερωτήματα και σενάρια για αδιαφανείς δραστηριότητες. Τους τελευταίους μήνες η βρετανική εφημερίδα Financial Times έκανε λόγο για «ισχυρές ενδείξεις» ότι κάτι δεν πάει καλά με τις δραστηριότητες της Wirecard στην Ασία. Φαίνεται ότι, εν μέρει τουλάχιστον, δικαιώνεται.

Τουλάχιστον όσον αφορά την τράπεζα BPI των Φιλιππίνων εκτιμάται ότι οι υποτιθέμενοι καταπιστευτικοί λογαριασμοί ήταν προϊόν πλαστογραφίας. «Μόλις είδαμε τα υποτιθέμενα παραστατικά, καταλάβαμε πολύ γρήγορα ότι είναι πλαστά», δήλωσε τη Δευτέρα στο πρακτορείο Reuters ο επικεφαλής της τράπεζας Σίζα Κόνσινγκ, για να προσθέσει ότι τη σχετική υπογραφή έβαλε ένα «πολύ χαμηλόβαθμο στέλεχος», που έχει ήδη απολυθεί. Σύμφωνα με στοιχεία της γερμανικής εφημερίδας Süddeutsche Zeitung και του περιοδικού DER SPIEGEL στο επίκεντρο της ίντριγκας βρίσκεται ο δικηγόρος και καταπιστευματούχος Μαρκ Τολεντίνο, ο οποίος διατηρεί γραφείο στο Makati City των Φιλιππίνων, αλλά δεν έχει ανευρεθεί, προκειμένου να δώσει τη δική του εκδοχή για τα γεγονότα. Φαίνεται ότι εκείνος είχε αναλάβει τη διαχείριση των επίμαχων κονδυλίων ύψους 1,9 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Η έκπληξη της Bafin

Τα υψηλά αποθεματικά είναι απαραίτητα για μία εταιρία σαν τη Wirecard, η οποία ουσιαστικά διαμεσολαβεί ανάμεσα στον αγοραστή και στον πωλητή ενός προϊόντος στο διαδίκτυο. Μόλις ολοκληρωθεί η παραγγελία η Wirecard προπληρώνει αμέσως τον πωλητή για να αποστείλει εκείνος στον πελάτη το αντικείμενο της συναλλαγής, ενώ στη συνέχεια χρεώνει τον πελάτη με το ποσό που έχει προκαταβάλει. Τι θα γίνει από δω και πέρα; Όλα εξαρτώνται από τις τράπεζες. Αν κλείσει η στρόφιγγα της χρηματοδότησης, τότε η επιχείρηση απειλείται με λουκέτο και οι 5.000 εργαζόμενοι μπορεί να βρεθούν στον δρόμο. Τις τελευταίες ημέρες πάντως ακούγεται στη Φρανκφούρτη ότι υπάρχει διάθεση να στηριχθεί η Wirecard. Μάλιστα μετά την παραίτηση του προέδρου Μάρκους Μπράουν την Παρασκευή, η εταιρία ανακοίνωσε ότι θα μειώσει το κόστος λειτουργίας της και θα ανασυνταχθεί. Αλλά αρκεί αυτό;

Σε κάθε περίπτωση, το σίγουρο είναι ότι έχουν αποτύχει όλοι οι έλεγχοι και οι εποπτικές διαδικασίες των τελευταίων ετών. Αυτοκριτική ασκεί, μεταξύ άλλων, και η γερμανική Αρχή για τον έλεγχο χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών (Bafin). «Δεν είμαστε αρκετά αποτελεσματικοί, ώστε να αποτρέψουμε ένα τέτοιο περιστατικό», παραδέχεται ο πρόεδρος της Bafin Φέλιξ Χούφελντ και κάνει λόγο για «απόλυτη καταστροφή». Το 2019 η Bafin είχε προσφύγει στα δικαστήρια κατά των Financial Times, κατηγορώντας τη βρετανική εφημερίδα για χειραγώγηση της κεφαλαιαγοράς, λόγω των πληροφοριών που είχε δημοσιεύσει για τη Wirecard. Πάντως ο Κλάους Νίντινγκ, αντιπρόεδρος της Ένωσης Μετόχων και Μικροεπενδυτών, βλέπει ευθύνες και στην εταιρία Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών EY, η οποία επί σειρά ετών ενέκρινε τους ισολογισμούς της Wirecard, χωρίς να εντοπίσει ατασθαλίες.

Πηγή Deutsche Welle