Stephen King: Καμπανάκι για τον οικονομικό εθνικισμό στην Ευρώπη

31/1/2013

Την επιστροφή του οικονομικού εθνικισμού στην Ευρώπη, εντοπίζει σε άρθρο του στους Financial Times, o οικονομολόγος της HSBC, Stephen King.

Η επίμονη οικονομική στασιμότητα έχει υποχρεώσει τους πολιτικούς ηγέτες να προσπαθούν όλο περισσότερο να βρουν εθνικές λύσεις σε ένα πρόβλημα που ωστόσο όλο και περιπλέκεται σε διεθνές επίπεδο.
Σύμφωα με τον King αυτή η αντιμετώπιση δεν θα έπρεπε να προξενεί έκπληξη, καθώς οι πολιτικοί λογοδοτούν στους ψηφοφόρους τους και στα εγχώρια μέσα μαζικής ενημέρωσης. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο οικονομολόγος της HSBC, δεν είναι ότι θέλουν τα έθνη να γίνουν προστατευτικά, μάλλον το αντίθετο, καθώς τάσσονται υπέρ της παγκοσμιοποίησης, πίσω από την οποία έχουν κρυφτεί.
Ωστόσο, ο οικονομικός εθνικισμός, φάσκει κι αντιφάσκει. Μπορεί να είναι λογικό για τις αρχές μιας χώρας, να προωθούν νομισματική υποτίμηση, ωστόσο δεν έχει νόημα να προωθούν υποτιμήσεις πολλές χώρες μαζί, καθώς δεν είναι δυνατόν όλες, παράλληλα, να έχουν υπερτιμημένα νομίσματα.

Κατά τον ίδιο τρόπο, ίσως είναι λογικό για τις χώρες με χαμηλά επίπεδα χρέους και «υγιή» ισοζύγια πληρωμών, να απαιτούν να ακολουθήσουν οι άλλοι τα βήματά τους, αλλά απλά δεν είναι δυνατόν όλα τα έθνη ταυτόχρονα να έχουν πλεονασματικά ισοζύγια τρεχουσών συναλλαγών, παρά τους ευσεβείς πόθους των συντηρητικών Γερμανών οικονομολόγων.
Όπως υποστηρίζει ο King, ο Mohamed El-Erian (Pimco), έχει απόλυτο δίκιο όταν προειδοποιεί για τους κινδύνους που εγκυμονούν για την ευρωζώνη οι στρατηγικές νομισματικής χαλάρωσης τις οποίες επιβάλλουν άλλες χώρες.
Αν η Ιαπωνία καταφέρει να ρίξει το γεν, αν οι Αμερικανοί συνεχίσουν να τυπώνουν χρήμα για να ρίξουν την ανεργία κάτω από το 7% και αν η Bank of England υπό τον Mark Carney επιβάλλει νέα στρατηγική φιλική προς την ανάπτυξη με χαλαρή στάση για την σταθερότητα τιμών βραχυπρόθεσμα, υπάρχει κίνδυνος να ανατραπεί όλη η καλή δουλειά που έχει κάνει ο Mario Draghi για την σταθεροποίηση του νομισματικού συστήματος της ευρωζώνης. Το κόστος εργασίας στον ευρωπαϊκό Νότο παραμένει πολύ υψηλό. Η ισχυροποίηση του ευρώ θα καταρρίψει τις ελπίδες για μελλοντική αναγέννηση της ανάπτυξης.

Οι επιπτώσεις μιας τέτοιας αποτυχίας θα είναι σίγουρα επώδυνες. Ο ευρωπαϊκός Νότος χρειάζεται πάνω απ'όλα ανάπτυξη για να μπορέσει να βελτιώσει την δημοσιονομική του θέση. Χωρίς ανάπτυξη, αυτή η δημοσιονομική θέση θα επιδεινωθεί. Ακόμη και με την προσφορά βοήθειας από την ΕΚΤ με τα ΟΜΤ, οι αυξήσεις στα κρατικά χρέη αναπόφευκτα θα πυροδοτήσουν κρίση πολιτική και οικονομική. Πόσο θα αντέξουν οι πιστώτριες χώρες του ευρωπαϊκου Βορρά να στηρίζουν τις ανεξέλεγκτες τροχιές των χρεών του Νότου; Και όταν αυτή η στήριξη αναπόφευκτα θα εξασθενίσει, θα βρεθεί η οικονομία της ευρωζώνης για μια φορά ακόμη στο χείλος της υφεσιακής αβύσσου;
Ο κίνδυνος αυτός αποκαλύπτει μια κρυφή αλήθεια για τον οικονομικό εθνικισμό. Συχνά μπορεί να καταλήξει όχι σε ταχύτερη ανάπτυξη αλλά, αντίθετα, σε παγκόσμια αναδιανομή του οικονομικού πόνου. Αυτό που βλέπουμε να εξελίσσεται είναι μια μάχη ανάμεσα στα συμφέροντα των δανειστών και των υπερχρεωμένων σε διεθνές επίπεδο. Όπως συμπεραίνει ο King, ο οικονομικός εθνικισμός μπορεί να προσφέρει ανακούφιση βραχυπρόθεσμα, ωστόσο ως πολιτική απάντηση σε μια οικονομική αποτυχία, θα αποτύχει.

Πηγή