Αργεντινή: Άλλο ένα υπόδειγμα δεν πουλάει πια

9/6/2013

Διδάγματα από τη χώρα που αντιμετώπισε τη χρεοκοπία της επιθετικά απέναντι στους δανειστές της  

Πριν από 2-3 χρόνια που είχε ξεκινήσει ο δημόσιος διάλογος για το αν υπάρχει εναλλακτικός στο Μνημόνιο δρόμος για την έξοδο της Ελλάδας από την κρίση, οι θιασώτες της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ έφερναν σαν παράδειγμα την περίπτωση της Αργεντινής.

Η χώρα της Λατινικής Αμερικής, μία δεκαετία πριν είχε αποσυνδέσει το νόμισμά της από το δολάριο προχωρώντας σε μονομερή παύση πληρωμών και διαγραφή μεγάλου μέρους του χρέους της, επιτυγχάνοντας υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης με μείωση της ανεργίας και της φτώχειας.

Τελευταία, ωστόσο, τα μηνύματα που έρχονται από την Αργεντινή δεν είναι καλά και δεν είναι μάλλον τυχαία που οι αναφορές στο «υπόδειγμά» της από τους πρεσβευτές της «εξόδου» της Ελλάδας από την Ε.Ε. σπανίζουν μέχρι... σιγής.

Τα προβλήματα

Τι ακριβώς συμβαίνει στη χώρα που αντιμετώπισε τη χρεοκοπία της επιθετικά απέναντι στη διεθνή ολιγαρχία των πιστωτών και τι διδάγματα υπάρχουν για την Ελλάδα;

Τα βασικά προβλήματα που φαίνεται να αντιμετωπίζει η Αργεντινή είναι:

(α) η απότομη επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης τελευταία σε 2% περίπου, από 8-9% την περασμένη δεκαετία,

(β) ο υψηλός πληθωρισμός (επισήμως 10%, ανεπισήμως 25%), που ροκανίζει το μέσο εισόδημα και ωθεί τους πολίτες σε αγορές δολαρίων στη μαύρη αγορά με κίνδυνο νέας μεγάλης υποτίμησης του πέσο (από ισοτιμία 1 προς 1 με το δολάριο το 2001 σήμερα έχει υποχωρήσει επισήμως σε 5 πέσο προς 1 δολάριο και στη μαύρη αγορά σε 10 προς 1),

(γ) η ανοιχτή πάντα διένεξη που φέρνει αντιμέτωπη στα αμερικανικά δικαστήρια την Αργεντινή με τους ιδιώτες πιστωτές της -διένεξη που σύμφωνα με το ΔΝΤ μπορεί να έχει «βαθιές» συνέπειες και να «θέσει σε κίνδυνο» τις μελλοντικές αναδιαρθρώσεις του χρέους άλλων κρατών- και η οποία δεν επιτρέπει να οριστικοποιήσει την αναδιάρθρωση του χρέους των 100 δισ. δολ. επί του οποίου χρεοκόπησε προ δεκαετίας καθώς έχει συμφωνήσει «κούρεμα» με το 93% των πιστωτών της αλλά απομένει ένα 7% (ο σκληρός πυρήνας των vulture funds) που ζητεί πλήρη αποζημίωση και μπλοκάρει τις διαδικασίες, κρατώντας τη χώρα μακριά από τις αγορές και την πιστοληπτική της αξιολόγηση σε πολύ χαμηλά επίπεδα.

Φέτος δύο αποφάσεις αμερικανικών δικαστηρίων δικαίωσαν τους πιστωτές, απαιτώντας την καταβολή 1,33 δισ. δολ από την Αργεντινή την προσεχή φορά που θα εξυπηρετήσει το χρέος της. Κι ενώ η Αργεντινή έχει εφεσιβάλει την απόφαση, οι επενδυτές τηρούν στάση αναμονής, καθώς μία επικύρωση της καταδικαστικής απόφασης θα πλήξει τη φερεγγυότητα της χώρας σε επίπεδο νέας χρεοκοπίας. Ωστόσο, αυτό που περιορίζει τις επενδύσεις στην Αργεντινή είναι κυρίως η κατάσταση της πραγματικής οικονομίας της και οι έλεγχοι στο εμπόριο και την κίνηση κεφαλαίων.

Την κατάσταση έχει επιδεινώσει η επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας και της γειτονικής Βραζιλίας, που είναι ο βασικός εμπορικός εταίρος της χώρας. Επιπλέον ο πληθωρισμός και η νομισματική αβεβαιότητα υποχρέωσαν πρόσφατα την πρόεδρο Κριστίνα Φερνάντεζ Κίρχνερ -η οποία βλέπει τη δημοτικότητά της να υποχωρεί εξαιτίας της δυσφορίας της μεσαίας τάξης- να δηλώσει πως δεν υπάρχει περίπτωση να υποτιμήσει το νόμισμα μέχρι το τέλος της θητείας της (2015), γιατί αυτό θα έπληττε τους περισσότερους πολίτες της χώρας! Πρόσθεσε, δε, πως η ιστορία των οικονομικών προβλημάτων και νομισματικών κρίσεων της χώρας έχει αποδείξει πως η υποτίμηση του νομίσματος ωφελεί λίγους πλούσιους ανθρώπους, την ίδια ώρα που φτωχαίνει το λαό! Και να σκεφθεί κανείς πως ήταν επί διακυβέρνησης Κίρχνερ που το πέσο έχασε το 90% της αξίας του.

Παρά ταύτα, οι αναλυτές εκτιμούν πως στο τέλος του 2013 ένα δολάριο θα αξίζει όσο 6 πέσο, αποδεικνύοντας πως πέρα από κυβερνητικές αποφάσεις τον τελικό λόγο σχετικά με τις νομισματικές ισοτιμίες τον έχουν οι αγορές και πως έτσι και χαθεί η εμπιστοσύνη στο νόμισμα, ο κατήφορος μπορεί να μην έχει τέλος.

Πηγή

Συμφέρει στο μνημονιακό κατεστημένο να μην υπάρχει εναλλακτικό παράδειγμα.

Η Αργεντινή έκανε εσωτερική υποτίμηση γιατί είχε συνδέσει με ισοτιμία 1 προς 1 το νόμισμα της. Είχε δηλαδή ''δολαριοποιήσει'' το πέσο. Το αποτέλεσμα ήταν να χαθεί η ανταγνιστικότητα ης οικονομίας της και να καταρρεύσει. Την εσωτερική υποτίμηση την ζούμε τα τελευταία τρία χρόνια και στην Ελλάδα. Διαλύεται η οικονομία και η κοινωνία γιατί έχουμε το ευρώ. Η ύφεση είναι πρωτόγνωρη για χώρα εν καιρώ ειρήνης. Στο άμεσο μέλλον δεν προβλέπεται βελτίωση μιας και η εσωτερική υποτίμηση θα κρατήσει για άλλα δέκα τουλάχιστον χρόνια ακόμα.

Επί πλέον επειδή όλες οι χώρες της ΕΕ πλην της Γερμανίας, κάνουν εσωτερική υποτίμηση (μειώσεις μισθών),  καμία χώρα δεν αποκτά ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Συγχρόνως το τελευταίο εξάμηνο του 2012 οι ΗΠΑ υποτίμησαν το δολάριο κατά 10% κι έτσι και έναντι των χωρών που χρησιμοποιούν το δολάριο την όποια ανταγωνιστικότητα κέρδισε η οικονομία μας με τις μειώσεις των μισθών, χάθηκε. Τα δεινά των τριών τελευταίων χρόνων πήγαν τζάμπα. (Στοιχεία εδώ)

Κι όλα αυτά γιατί δεν μπορούμε να υποτιμήσουμε το νόμισμα. Η επαναφορά του εθνικού νομίσματος είναι κάτι παραπάνω από επιβεβλημένη.

Οπότε μας μένει το ''τέρας'' του πληθωρισμού. Σε σύγκριση με την εσωτερική υποτίμηση που ζούμε τώρα, ο υψηλός πληθωρισμός της δεκαετίας του '80 για παράδειγμα, μοιάζει σαν όνειρο. Ο πληθωρισμός μέχρι 15% είναι πλήρως διαχειρίσιμος και αυξάνει το ΑΕΠ. Το άσχημο είναι ο στασιμοπληθωρισμός όπυ αυξάνονται οι τιμές χωρίς να υπάρχει ανάπτυξη. Στασιμοπληθωρισμό είχαμε καθ' όλη την διάρκεια ου ευρώ μιας και η ανάπτυξη στηριζόταν στα δανεικά. Στασιμοπληθωρισμό έχουμε και τώρα.

Τα προβλήματα που έχει η Αργεντινή με τα hedge funds που έχουν ομόλογα της και απαιτούν την πληρωμή τους στο 100% είναι ''κληρονομιά'' των μνημονιακών κυβερνήσεων της.