Ασφαλιστικά Ταμεία: Μια δεκαετία νωρίτερα το έτος κρίσης

23/2/2014

Τα 11 δις θα προσεγγίσει το έλλειμμα των ταμείων το 2014

"Έτος μηδέν" για την κοινωνική ασφάλιση προδιαγράφεται το 2014, όχι τόσο γιατί από τον επόμενο χρόνο (2015) θα ξεκινήσει η εφαρμογή του νέου συστήματος, σύμφωνα με τις προβλέψεις του αρχικού Μνημονίου (Ν. 3863/2010) που προβλέπει την ενοποίηση όλων των ασφαλιστικών ταμείων (στα πρότυπα του ΕΟΠΥΥ), την καθιέρωση της εθνικής σύνταξης για όλους στα 360 ευρώ και την είσοδο των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών στο νέο κεφαλαιοποιητικό σύστημα. Αλλά κυρίως γιατί οι περικοπές που έχουν σημειωθεί τα τέσσερα τελευταία χρόνια, οι απώλειες από την εκρηκτική αύξηση της ανεργίας και της εισφοροδιαφυγής, οδηγούν το σύστημα σε πλήρες οικονομικό αδιέξοδο.

Σύμφωνα με τον επιστημονικό διευθυντή του ΙΝΕ της ΓΣΕΕ Σάββα Ρομπόλη, "η αναλογιστική μελέτη του Ινστιτούτου δείχνει ότι το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, για να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του, θα πρέπει, εκτός από τις ασφαλιστικές εισφορές εργοδοτών και εργαζομένων και την κρατική συμμετοχή, να χρηματοδοτηθεί επιπλέον με 940 εκατ. ευρώ το 2016, 1,1 δισ. ευρώ το 2017 και 2018 και η τάση αυτή θα είναι συνεχώς αυξητική λόγω των ασκούμενων πολιτικών της λιτότητας και της ανεργίας, που μετέθεσαν την κρίση του ασφαλιστικού συστήματος κατά μια δεκαετία νωρίτερα από το 2025".

 Το 2014 τα ελλείμματα των ασφαλιστικών ταμείων θα προσεγγίσουν τα 11 δισ. ευρώ, χωρίς να συνυπολογίζεται η μείωση των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών στην οποία έχουν συμφωνήσει κυβέρνηση και τρόικα. Χωρίς ειδική - έκτακτη επιχορήγηση, τα τρία μεγαλύτερα ταμεία της χώρας, ΙΚΑ, ΟΑΕΕ και ΟΓΑ, δεν πρόκειται να βγάλουν το 2014, όπως άλλωστε δεν τα κατάφεραν και το 2013. Συνολικά το ταμιακό έλλειμμα υπολογίζεται σε περισσότερο από 1,647 δισ. ευρώ, παρά την εικόνα βελτίωσης των εσόδων που παρουσιάζουν τον Ιανουάριο.

Στο ΙΚΑ το έλλειμμα ανέρχεται σε 993 εκατ. ευρώ. Είναι χαρακτηριστικό ότι για την πληρωμή των συντάξεων, παρ' ότι τα έσοδα του ΙΚΑ αυξήθηκαν τον Ιανουάριο, μετά από πολλά χρόνια κατά 4,4%, το ταμείο δανείζεται με ρέπος, ομόλογα και εσωτερικό δάνειο από το ΤΑΠ ΔΕΗ. Το έλλειμμα του ΟΑΕΕ, βάσει του προϋπολογισμού του, υπολογίζεται σε 472 εκατ. ευρώ. Ο ΟΓΑ εμφανίζει έλλειμμα 181,3 εκατ. ευρώ στον κλάδο κύριας ασφάλισης, με τη διοίκηση να εκτιμά ότι στο τέλος του χρόνου το ταμείο θα εμφανίσει πλεόνασμα.

Την ίδια ώρα η πλειοψηφία των συνταξιούχων ζει με συντάξεις πείνας. Σύμφωνα και με τα τελευταία στοιχεία του συστήματος Ήλιος, τον Ιανουάριο του 2014 το 36% των κύριων συντάξεων δεν υπερβαίνουν τα 500 ευρώ, ενώ το 40,04% κυμαίνεται από 500 έως 1.000 ευρώ.

 Το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ εκτιμά ότι η εκρηκτική αύξηση της ανεργίας, η ανασφάλιστη εργασία, η μειωμένη χρηματοδότηση του προϋπολογισμού προς τα ασφαλιστικά ταμεία το 2014 και το «κύμα φυγής» των ασφαλισμένων προς τη συνταξιοδότηση οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια το ασφαλιστικό σύστημα στο πλήρες οικονομικό αδιέξοδο. Συγκεκριμένα, με 1.400.000 ανέργους, οι απώλειες για το ασφαλιστικό σύστημα θα φθάσουν μέσα στον χρόνο τα 7 δισ. ευρώ, ενώ η εισφοροδιαφυγή των επιχειρήσεων υπολογίζεται σε 1,5 δισ. ευρώ.

Επιπλέον η ανασφάλιστη εργασία, που σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις αφορά περί τους 350.000 εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα, σε σύνολο απασχολούμενων 1,4 εκατομμυρίων (ποσοστό 25%), έχει συνέπεια την απώλεια τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ στα ταμεία και περί τα 700 εκατ. όσον αφορά τη φορολογία των επιχειρήσεων.

Πηγή