Τα οφέλη της διαπλοκής για τους δισεκατομμυριούχους

22/3/2014

Οι φιλελεύθεροι της Αμερικής εκφράζουν φόβους πως μια ελίτ έχει παγιδεύσει την οικονομία της χώρας. Πολλοί καθημερινοί άνθρωποι εκτιμούν πως η κυβέρνηση και η Federal Reserve ενδιαφέρονται πολύ περισσότερο για την Wall Street παρά για την πραγματική οικονομία και πολλά στελέχη των hedge funds διαμαρτύρονται πως η Κίνα είναι ένας χάρτινος πύργος οικοδομημένος πάνω στην ευνοιοκρατία και τη διαπλοκή. Προκειμένου να διερευνηθεί κατά πόσον έχουν όντως αφηνιάσει όσοι επιζητούν την εύνοια, δημιουργήσαμε έναν δείκτη καπιταλισμού της διαπλοκής. Χρησιμοποιήσαμε στοιχεία του Forbes για να υπολογίσουμε τον συνολικό πλούτο όσων δισεκατομμυριούχων δραστηριοποιούνται κυρίως σε κλάδους στους οποίους ανθεί η ευνοιοκρατία και συγκρίναμε το σύνολο με το παγκόσμιο ΑΕΠ για να αποκτήσουμε μια αίσθηση της κλίμακας του προβλήματος.

Eτσι παραθέτουμε τα αποτελέσματα από 23 χώρες, τις πέντε μεγαλύτερες από τον ανεπτυγμένο κόσμο, τις 10 μεγαλύτερες αναπτυσσόμενες για τις οποίες υπάρχουν αξιόπιστα στοιχεία και μια επιλογή από οκτώ μικρότερες χώρες που θεωρείται ότι αντιμετωπίζουν μεγάλο πρόβλημα διαπλοκής. Επισημαίνουμε πως ένας δισεκατομμυριούχος που δραστηριοποιείται σε κλάδο επιρρεπή στην ευνοιοκρατία δεν είναι απαραιτήτως διεφθαρμένος ούτε έχει παραβιάσει τη νομοθεσία. Οι βιομηχανίες που πρόσκεινται στο κράτος εξακολουθούν να είναι ουσιώδους σημασίας και μπορούν να είναι υγιείς και διαφανείς.

Οι δισεκατομμυριούχοι που κινούνται σε τομείς έμπλεους διαπλοκής πέρασαν μια εξαιρετικά καλή εποχή. Στον αναδυόμενο κόσμο ο πλούτος τους διπλασιάστηκε σε σύγκριση με το μέγεθος της οικονομίας και αντιστοιχεί σε ποσοστό άνω του 4% του ΑΕΠ, ενώ το 2000 βρισκόταν στο 2%. Οι αναπτυσσόμενες χώρες συνεισφέρουν κατά 42% στο παγκόσμιο ΑΕΠ, αλλά κατά 65% στον πλούτο που έχει δημιουργηθεί από διαπλοκή και διαφθορά.

Η αστικοποίηση και η μακροχρόνια οικονομική ανάπτυξη έδωσαν ώθηση στην αξία της γης και των ακινήτων. Η ανάπτυξη της Κίνας, που βασιζόταν στα εμπορεύματα, οδήγησε στον πλουτισμό των ιδιοκτητών φυσικών πόρων από τη Βραζιλία μέχρι την Ινδονησία. Ορισμένες ιδιωτικοποιήσεις έγιναν με αδιαφανείς όρους. Ανάμεσα στις μεγάλες οικονομίες, τη χειρότερη εικόνα παρουσιάζει η Ρωσία. Η μετάβαση από τον κομμουνισμό έδωσε σε ανθρώπους προσκείμενους στην εξουσία την ευκαιρία να αρπάξουν φυσικούς πόρους τη δεκαετία του 1990 και οι ολιγάρχες έγιναν ακόμη πλουσιότεροι με την εκτίναξη των τιμών των εμπορευμάτων. Παρόμοια περίπτωση είναι η Ουκρανία, ενώ το Μεξικό εμφανίζει κακή εικόνα εξαιτίας του Κάρλος Σλιμ, που ελέγχει τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις τόσο στη σταθερή όσο και στην κινητή τηλεφωνία. Οι Γάλλοι και οι Γερμανοί δισεκατομμυριούχοι, αντιθέτως, βασίζονται ελάχιστα στο κράτος και κάνουν χρήματα κυρίως από το λιανικό εμπόριο και τα είδη πολυτελείας.

Η Αμερική, επίσης, έχει καλή εικόνα. Ο συνολικός πλούτος των δισεκατομμυριούχων έχει δημιουργηθεί κυρίως σε ανοικτούς τομείς. Οι βαθύπλουτοι της Sillicon Valley είναι πολύ πλουσιότεροι από τους δισεκατομμυριούχους του ενεργειακού τομέα. Λίγοι από τους δισεκατομμυριούχους της Αμερικής έχουν πλουτίσει μέσω του τραπεζικού τομέα. Ακόμη και αν συμπεριλάβουμε τις επενδύσεις σε ιδιωτικές εταιρείες στους κλάδους στους οποίους ανθεί η ευνοιοκρατία, υπό την έννοια ότι ωφελείται από τις φοροαπαλλαγές και τα φθηνά δάνεια, η διαφορά θα είναι μικρή.

Πηγή