«Όχι» στην πανευρωπαϊκή εγγύηση καταθέσεων

20/4/2016

Νομικό υπόμνημα που συντάχθηκε κατά παραγγελία των γερμανικών τραπεζών καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η πανευρωπαϊκή εγγύηση των τραπεζικών καταθέσεων, την οποία προτείνει η Κομισιόν, δεν συνάδει με το ευρωπαϊκό δίκαιο.

Το υπόμνημα, που παραδόθηκε την Τρίτη (19/4), υπογράφει ο Ματίας Χέρντεγκεν, καθηγητής διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου στο πανεπιστήμιο της Βόννης. Κατά την άποψή του, και σε αντίθεση με τη σχετική πρόταση της Κομισιόν και του Συμβουλίου, μία πανευρωπαϊκή εγγύηση καταθέσεων (EDIS) δεν μπορεί να βασίζεται στο άρθρο 114 της Συνθήκης Λειτουργίας της ΕΕ (ΣΛΕΕ), η οποία στοχεύει στην εναρμόνιση εθνικών διατάξεων, καθώς "η πρόταση για μία πανευρωπαϊκή εγγύηση δεν αποτελεί εναρμόνιση εθνικών διατάξεων περί εγγύησης καταθέσεων". Αντιθέτως, εκτιμά ο καθηγητής Χέρντεγκεν, η νομοθετική πρωτοβουλία της Κομισιόν αποβλέπει σε μία "κοινοτικοποίηση εγγυητικού κεφαλαίου", καθώς και σε έναν κεντρικό συντονισμό ενεργειών μέσω μίας ανεξάρτητης ευρωπαϊκής Αρχής".

Επιπλέον, εκτιμά ο καθηγητής Χέρντεγκεν, το άρθρο 114 ΣΛΕΕ αποτελεί την κατάλληλη νομική βάση μόνο στις περιπτώσεις που η εναρμόνιση εθνικών διατάξεων γίνεται με στόχο να αντιμετωπιστούν εμπόδια για τις θεμελιώδεις ελευθερίες της ΕΕ ή στρεβλώσεις του ανταγωνισμού. Κάτι τέτοιο δεν συντρέχει στη συγκεκριμένη περίπτωση, αναφέρεται στο υπόμνημα. Τέλος, οι προβλεπόμενες απευθείας συνεισφορές των εθνικών τραπεζών στο μελλοντικό εγγυητικό μηχανισμό EDIS κρίνονται ως φορολογική επιβάρυνση σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 114, η οποία ούτως ή άλλως θεμελιώνει αιτία εξαίρεσης από την παράγραφο 1 περί εναρμόνισης.

Η Κομισιόν απορρίπτει τις νομικές ενστάσεις

Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δήλωσε στις Βρυξέλλες ότι δεν ευσταθούν οι αιτιάσεις του "υπομνήματος Χέρντεγκεν" και ότι το άρθρο 114 ΣΛΕΕ αποτελεί ορθή νομική βάση για τη θέσπιση πανευρωπαϊκής εγγύησης καταθέσεων. Η εκπρόσωπος υπενθύμισε ότι και η νομική υπηρεσία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου συμφωνεί με αυτήν την ερμηνεία του άρθρου 114, ενώ μία πανευρωπαϊκή εγγύηση καταθέσεων δεν μπορεί παρά να αποτελεί το "λογικό επόμενο βήμα" μετά από την πανευρωπαϊκή εποπτεία των συστημικών τραπεζών, η οποία έχει ήδη τεθεί σε ισχύ. "Η εποπτεία δεν μπορεί να είναι ουσιαστική και αποτελεσματική, παρά μόνο αν συνοδεύεται από ένα δίκαιο σύστημα εγγύησης των τραπεζικών καταθέσεων" κατέληξε η εκπρόσωπος. Για να τεθεί σε ισχύ η εγγύηση, απαιτείται η έγκριση του Συμβουλίου, αλλά και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Τον περασμένο Νοέμβριο η Κομισιόν παρουσίασε τις προτάσεις της για έναν ενιαίο μηχανισμό προστασίας τραπεζικών καταθέσεων στην ευρωζώνη, ο οποίος αναμένεται να υλοποιηθεί σταδιακά από το 2017. Η γερμανική κυβέρνηση, καθώς και οι γερμανικές τράπεζες, απορρίπτουν τις σχετικές προτάσεις. Πάντως ο επικεφαλής της Ένωσης Τραπεζών Μίχαελ Κέμερ είχε δηλώσει σε παλαιότερη συνέντευξή του στο πρακτορείο Reuters ότι "η πρόταση (της Κομισιόν) έρχεται υπερβολικά νωρίς, αλλά θα ήταν λάθος να απορρίπτει κανείς επί της αρχής και δια παντός μία ευρωπαϊκή εγγύηση καταθέσεων". Σε κάθε περίπτωση, το Reuters εκτιμά ότι θα υπάρξουν αλλαγές στις σημερινές προτάσεις της Κομισιόν και ότι, κατά την άποψη των ειδικών, δεν πρόκειται να περάσει μία πρόταση στην οποία θα αντιδρούν τόσο έντονα η Γερμανία και άλλα κράτη-μέλη.

Πηγή Deutsche Welle