21/4/2016
Των Claire Jones και Stefan Wagstyl
Με το βλέμμα στραμμένο στη σφοδρή κριτική για τα αρνητικά επιτόκια συνεδριάζει σήμερα το Δ.Σ. της ΕΚΤ. Τι κρύβεται πίσω από τη σκληρή γραμμή των Γερμανών και γιατί αναμένεται απάντηση από Ντράγκι. Η μεταναστευτική κρίση και η άνοδος της ακροδεξιάς.
H ανεξαρτησία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας θα βρεθεί στο επίκεντρο της συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου της μετά τον καταιγισμό επικρίσεων που δέχτηκε από τη Γερμανία.
Ακόμα και σε φυσιολογικές εποχές, οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ δίνουν μερικές φορές την εντύπωση ότι λειτουργούν σε εχθρικό έδαφος, λόγω των αμφιβολιών ορισμένων Γερμανών για την κεντρική τράπεζα της ευρωζώνης με έδρα τη Φρανκφούρτη.
Αλλά αυτό τον μήνα η σύγκρουση κλιμακώθηκε. Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, ξεκίνησε μια άνευ προηγουμένου επίθεση στον Μάριο Ντράγκι, τον επικεφαλής της ΕΚΤ, με βουλευτές από τα δύο μεγάλα κόμματα να τον ακολουθούν.
Από τη στιγμή που η συνάντηση της Πέμπτης δεν πρόκειται να οδηγήσει σε νέα μέτρα νομισματικής τόνωσης, ο κ. Ντράγκι μπορεί να εστιάσει στην υπεράσπιση των αξιωματούχων έναντι της γερμανικής κριτικής. Τα αρνητικά σχόλια υπογραμμίζουν τις συχνές εντάσεις ανάμεσα στον φύλακα του ευρώ και των ηγετών της μεγαλύτερης οικονομίας της ευρωζώνης.
Τα σχόλια έχουν σημασία, γιατί αμφισβητούν την επιχειρησιακή ανεξαρτησία της ΕΚΤ στον σχεδιασμό της νομισματικής πολιτικής για την επίτευξη του στόχου της όσον αφορά τη σταθερότητα των τιμών.
Τι έχουν πει οι Γερμανοί επικριτές της ΕΚΤ;
Τα πιο αιχμηρά σχόλια έχουν γίνει από τους Βαυαρούς συμμάχους του κυβερνώντος κόμματος της Άνγκελα Μέρκελ.
Ο Χανς-Πέτερ Φρίντριχ, πρώην υπουργός Εσωτερικών και μέλος του CSU, το αδερφό κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών της κ. Μέρκελ με έδρα τη Βαυαρία, δήλωσε στην εφημερίδα Bild τη Δευτέρα ότι η πολιτική του εύκολου χρήματος του κ. Ντράγκι έχει προκαλέσει «τεράστια απώλεια» στην αξιοπιστία της κεντρικής τράπεζας.
Πρόσθεσε πως ο επόμενος πρόεδρος της ΕΚΤ πρέπει να είναι Γερμανός που θα δεσμεύεται από την παράδοση της χώρας στη νομισματική σταθερότητα.
Ο Βαυαρός υπουργός Οικονομικών Μάρκους Σέντερ και ο Χανς-Πέτερ Ουλ, εκπρόσωπος του CSU για εσωτερικές υποθέσεις, έκαναν παρόμοιες παρατηρήσεις.
Ο κ. Σόιμπλε σημείωσε ότι οι πολιτικές εξαιρετικά χαμηλών επιτοκίων του κ. Ντράγκι ήταν «50%» υπεύθυνες για την άνοδο του ακροδεξιού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), που κατέγραψε εντυπωσιακή άνοδο στις περιφερειακές εκλογές τον περασμένο μήνα, αν και έκτοτε έχει πάρει αποστάσεις από αυτή τη δήλωση.
Ο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, επικεφαλής του κεντροαριστερού SPD, ανέφερε την Τετάρτη πως είναι λάθος να κατηγορείται η ΕΚΤ για την αδύναμη οικονομία της Ευρώπης και επέρριψε τις ευθύνες στις πολιτικές λιτότητας. Αλλά άσκησε κριτική και στον τρόπο με τον οποίο η ΕΚΤ έχει αναλάβει τον ρόλο να τονώσει την ανάπτυξη, περιγράφοντάς την ως «υποκατάστατο υπουργείου Οικονομικών».
Αν η κεντρική τράπεζα παραμείνει ο μόνος θεσμός της ευρωζώνης που παράγει οικονομική πολιτική, είπε ο κ. Γκάμπριελ, «τότε η μόνη ανάπτυξη που θα δούμε είναι αυτή των ακροδεξιών λαϊκιστών στην Ευρώπη».
Γιατί τώρα;
Στο παρελθόν, οι γερμανικές επικρίσεις στην κεντρική τράπεζα είχαν προκληθεί ξεκάθαρα από δράσεις της ΕΚΤ. Για παράδειγμα, όταν ο κ. Ντράγκι ξεκίνησε το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης τον περασμένο χρόνο, οι σχέσεις με την κ. Μέρκελ ήταν εξαιρετικά δύσκολες.
Αυτήν τη φορά τα πράγματα μπορεί να είναι διαφορετικά. Πολλοί αναλυτές βλέπουν τις επιθέσεις των Γερμανών στην τράπεζα ως μια απάντηση όχι στο τελευταίο πακέτο μέτρων της ΕΚΤ τον Μάρτιο αλλά σε πολιτικά προβλήματα εντός της ίδιας της χώρας, ιδίως στο άνευ προηγουμένου κύμα μεταναστών.
Ενώ η ΕΚΤ προχώρησε σε ένα νέο γύρο τόνωσης τον Μάρτιο, τα τελευταία αιχμηρά σχόλια φαίνονται περισσότερο μια απάντηση στην πολιτική κατάσταση στη Γερμανία.
Πολλοί από το 1 εκατομμύριο αιτούντες άσυλο που έχουν καταφτάσει στη Γερμανία τον τελευταίο χρόνο έχουν εισέλθει στη χώρα μέσω της Βαυαρίας, το παραδοσιακό προπύργιο του CSU. Το κόμμα φοβάται φυγή ψηφοφόρων προς το AfD, που είναι επίσης φανατικός πολέμιος του ευρώ και κατέγραψε σημαντικά κέρδη στις τελευταίες εκλογές.
Είναι τα σχόλια αντιπροσωπευτικά της γερμανικής κοινής γνώμης;
Αναμφίβολα φαίνεται να υπάρχει μεγάλη δυσαρέσκεια για την ΕΚΤ στη Γερμανία. Τα χαμηλά επιτόκια έχουν πλήξει τους Γερμανούς αποταμιευτές και τις μικρότερες γερμανικές τράπεζες που βασίζονται στα έσοδα από τους τόκους.
Τα χαμηλά επιτόκια αυξάνουν την πίεση και στις γερμανικές ασφαλιστικές, οι οποίες εγγυώνται στους πελάτες ελάχιστες αποδόσεις.
Καθώς οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων -ένα βασικό μέρος των επενδυτικών χαρτοφυλακίων των ασφαλιστικών- έχουν υποχωρήσει, γίνεται όλο και πιο δύσκολο για τις ασφαλιστικές να βγάλουν αρκετά για να τηρήσουν τις υποσχέσεις τους και να μην παραβιάσουν τις κεφαλαιακές απαιτήσεις.
Ωστόσο, η συζήτηση στον γερμανικό τύπο και στους οικονομολόγους της χώρας δεν είναι τόσο μονόπλευρη. Η συντηρητική Frankfurter Allgemeine Zeitung δημοσίευσε πρόσφατα έναν κατάλογο που έδειχνε ότι τα πραγματικά επιτόκια -που λαμβάνουν υπόψη και τον πληθωρισμό- δεν είναι ιδιαίτερα χαμηλά με βάση τον ιστορικό μέσο όρο.
Τι πιστεύει η Άγκελα Μέρκελ;
Μέχρι τώρα η Γερμανίδα καγκελάριος έχει μείνει έξω από τη συζήτηση και όπως φαίνεται, θέλει να παραμείνει εκτός. Αλλά η κα Μέρκελ θα μπορούσε να αναγκαστεί να παρέμβει, αν η πολιτική της θέση επιδεινωθεί πριν από τις εθνικές εκλογές τον επόμενο χρόνο.
Εχει απαντήσει η ΕΚΤ;
Όχι μέχρι τώρα. Η κεντρική τράπεζα θέλει να μείνει έξω από τη συζήτηση όσο το δυνατόν περισσότερο. Ωστόσο, ο Γενς Βάιντμαν, ο πρόεδρος της Bundesbank, έχει υπερασπιστεί την ανεξαρτησία της ΕΚΤ.
Πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου