Με ατζέντα χάους ο ιταλικός λαϊκισμός

17/5/2018

Η ριζοσπαστική ατζέντα που προτείνει η Ιταλία αποτελεί συνταγή για πρόκληση χάους. Σύμφωνα με το κυβερνητικό πρόγραμμα του Κινήματος των Πέντε Αστέρων και της Λέγκας, δηλαδή των κομμάτων που είναι πιθανό να σχηματίσουν κυβέρνηση συνασπισμού, το οποίο διέρρευσε την Τρίτη, τα κράτη θα πρέπει να έχουν το δικαίωμα να εγκαταλείψουν την Ευρωζώνη.

Το κυβερνητικό πρόγραμμα περιλαμβάνει και άλλα ανορθόδοξα μέτρα και δεσμεύσεις για αύξηση των κρατικών δαπανών στην Ιταλία. Όλες αυτές οι προτάσεις προμηνύουν σύγκρουση της Ρώμης με τους Ευρωπαίους εταίρους της, σύγκρουση που δεν αντικατοπτρίζεται, ακόμη, στη σχετικά χαμηλή απόδοση που έχουν τα ιταλικά κρατικά ομόλογα. Το προσχέδιο της κυβερνητικής ατζέντας που διέρρευσε την Τρίτη προσθέτει μερικά ακόμη μέτρα στον εκτεταμένο κατάλογο υποσχέσεων που είναι αδύνατον να εφαρμοστούν. Σύμφωνα με το πρόγραμμα τα δύο ιταλικά κόμματα επιθυμούν να ενισχύσουν την κοινωνική πολιτική –πιθανώς χρησιμοποιώντας ευρωπαϊκούς πόρους–, να μειώσουν τη φορολογία και να χαμηλώσουν το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης για τους Ιταλούς πολίτες. Τα δύο ριζοσπαστικά κόμματα θέλουν επίσης η ΕΚΤ να διαγράψει ιταλικά ομόλογα συνολικού ύψους 250 δις ευρώ –ποσό που αντιστοιχεί στο 11% του δημοσίου χρέους της Ιταλίας–, τα οποία είχε αγοράσει τα προηγούμενα χρόνια στο πλαίσιο του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης.

Η πιο αμφιλεγόμενη από όλες τις προτάσεις που περιλαμβάνονται στο προσχέδιο του κυβερνητικού προγράμματος, είναι αυτή που θέτει εν αμφιβόλω το κατά πόσον είναι μη αναστρέψιμο το ευρώ, προτείνοντας τη δημιουργία μηχανισμού που θα επιτρέπει στα κράτη-μέλη να εγκαταλείπουν την Ευρωζώνη αν το απαιτούν οι ψηφοφόροι. Μια άλλη ιδιόρρυθμη πρόταση αφορά τη δημιουργία μιας επιτροπής συμβιβασμού που θα αποτελείται από τους ηγέτες του κυβερνητικού συνασπισμού και από άλλους αξιωματούχους, και θα τους παρέχει την εξουσία να επιλύουν διαφορές αλλά και να λαμβάνουν αποφάσεις επί οποιουδήποτε ζητήματος, από την εξωτερική πολιτική μέχρι την εθνική ασφάλεια.

Η συγκεκριμένη πρόταση υπονομεύει την κυβέρνηση αλλά και το ιταλικό Κοινοβούλιο. Ο Ματέο Σαλβίνι, ηγέτης της Λέγκας, και ο Λουίτζι ντι Μάιο, ηγέτης του Κινήματος των Πέντε Αστέρων, προσπάθησαν να ανακρούσουν πρύμναν. Ωστόσο, δύσκολα μπορεί να πιστέψει κανείς πως είναι αληθινή αυτή η αλλαγή στάσης, δεδομένου ότι το έγγραφο με το προσχέδιο του κυβερνητικού προγράμματος συντάχθηκε στις 14 Μαΐου. Το κόστος δανεισμού του ιταλικού δημοσίου αυξήθηκε στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων δύο μηνών μετά τη διαρροή του εγγράφου. Ωστόσο η διαφορά των 150 μονάδων βάσης μεταξύ των δεκαετών ιταλικών ομολόγων και των αντίστοιχων γερμανικών εξακολουθεί να είναι χαμηλότερη από τη διαφορά των 500 μονάδων βάσης που είχε καταγραφεί το 2011. Αν τα δύο ριζοσπαστικά κόμματα καταφέρουν να συνάψουν συμμαχία αυτή την εβδομάδα, τότε είναι πιθανό η διαφορά αυτή να αυξηθεί ακόμη περισσότερο. Η ίδια η διαρροή του εγγράφου θα μπορούσε να ακυρώσει τη συμμαχία μεταξύ των δύο κομμάτων. Η Λέγκα και το Κίνημα των Πέντε Αστέρων δεν έχουν κατορθώσει ακόμη να συμφωνήσουν ποιος θα είναι ο πρωθυπουργός της κυβέρνησης συνασπισμού. Αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης τώρα, θα οδηγήσει πιθανότατα την Ιταλία σε προκήρυξη πρόωρων εκλογών.

Πηγή