Από αποταμιευτές οι Γερμανοί μετατρέπονται σε επενδυτές

20/4/2019

Διστακτικά, οι Γερμανοί αποταμιευτές αρχίζουν να στρέφονται προς μια πηγή που μάλλον δεν εμπιστεύονται πολύ στην προσπάθεια να αυξήσουν τα εισοδήματά τους: το χρηματιστήριο. Με την απόδοση που προσφέρει σήμερα στη Γερμανία ένας αποταμιευτικός λογαριασμός να βρίσκεται στο 0,001%, η ιστορικά δημοφιλέστερη επενδυτική επιλογή για τους Γερμανούς αποταμιευτές δεν αποτελεί πλέον ικανοποιητική επιλογή.

«Παλιότερα μπορούσες να τοποθετήσεις τα χρήματά σου στον αποταμιευτικό λογαριασμό και στο τέλος του χρόνου η απόδοση ήταν αρκετά υψηλή ώστε να πας στην αγορά και να αγοράσεις χριστουγεννιάτικα δώρα για την οικογένεια. Σήμερα η απόδοση δεν αρκεί ούτε για να πληρώσεις το πάρκινγκ», λέει στους Financial Times ο Μάριο Μούενκ, επικεφαλής του υποκαταστήματος της τράπεζας Volksbank στο κέντρο του Βερολίνου. Αντιμέτωποι με τόσο χαμηλές αποδόσεις, οι συντηρητικοί Γερμανοί αποταμιευτές αρχίζουν να στρέφονται προς μια πηγή εισοδήματος την οποία αντιμετώπιζαν ανέκαθεν με αμφιθυμία: το χρηματιστήριο. «Η διάθεση να επενδύσουν σε μετοχές είναι υψηλότερη απ’ ό,τι στο παρελθόν. Οι άνθρωποι γίνονται σταδιακά πιο θαρραλέοι», λέει ο Μούενκ.

Η εκτίμησή του επιβεβαιώνεται από τα στοιχεία του λόμπι (DAI) που εκπροσωπεί τα συμφέροντα εισηγμένων στο χρηματιστήριο εταιρειών, τραπεζών και του χρηματιστηρίου. Σύμφωνα με τους FT, τα πιο πρόσφατα στοιχεία δείχνουν πως ο αριθμός των ανθρώπων που έχουν επενδύσει σε μετοχές έχει αυξηθεί στη Γερμανία το 2018 στα 10,3 εκατομμύρια. Πρόκειται για τον υψηλότερο αριθμό Γερμανών που έχουν επενδύσει άμεσα ή έμμεσα σε μετοχές από το 2007, με τον αριθμό τους να έχει αυξηθεί κατά 20% από το 2010, όταν ο αριθμός των κατόχων μετοχών είχε περιοριστεί στα 8,4 εκατομμύρια.

Κατά τη Μιχαέλα Χολμάιερ, επικεφαλής τάσης αγορών κεφαλαίου στην DAI και μία εκ των συγγραφέων της πρόσφατης μελέτης, η εξέλιξη οφείλεται κυρίως σε δύο παράγοντες. «Ο DAX (ο χρηματιστηριακός δείκτης εταιρειών υψηλής κεφαλαιοποίησης της Γερμανίας) ενισχύεται εδώ και περισσότερο από μία δεκαετία, οπότε οι άνθρωποι αρχίζουν να δείχνουν ενδιαφέρον. Αν προσθέσει κανείς και τη χαμηλή απόδοση που προσφέρουν οι αποταμιευτικοί λογαριασμοί, τότε το ενδιαφέρον τους μετατρέπεται σε ανακάλυψη εναλλακτικής πηγής εισοδήματος», εξηγεί η Χολμάιερ. Τον Μάρτιο η ΕΚΤ είχε ανακοινώσει πως θα διατηρήσει αμετάβλητα τα επιτόκια δανεισμού έως τουλάχιστον το τέλος του έτους, προκαλώντας νέο κύμα απελπισίας στους Γερμανούς αποταμιευτές. Το βασικό επιτόκιο δανεισμού της ΕΚΤ βρίσκεται κάτω από το 1% τα τελευταία επτά χρόνια. Παρά τα χαμηλά επιτόκια, οι Γερμανοί εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν με μεγαλύτερη επιφύλαξη το χρηματιστήριο απ’ ό,τι οι επενδυτές σε άλλες δυτικές χώρες. Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ, οι επενδύσεις σε μετοχές αποτελούν μόλις το 11% των περιουσιακών στοιχείων των γερμανικών νοικοκυριών, ποσοστό που είναι το τρίτο χαμηλότερο μεταξύ των κρατών-μελών του ΟΟΣΑ. Στη Σουηδία και τη Φινλανδία το ποσοστό αυτό ανέρχεται σχεδόν στο 40%.

«Οι μετοχές είναι τζόγος»

«Στη Γερμανία υπάρχει η αντίληψη πως οι μετοχές είναι για τους πλούσιους ή για τους τζογαδόρους. Η ιδέα πως το χρηματιστήριο είναι απλώς ένας τρόπος ώστε να επωφεληθεί κανείς από τον παραγωγικό πλούτο του ιδιωτικού τομέα δεν είναι πολύ διαδεδομένη», εξηγεί ο Μάρτιν Βέμπερ, καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Μάνχαϊμ και ειδικός στα συμπεριφορικά οικονομικά. Επιπλέον, οι Γερμανοί αποταμιευτές ακόμη δεν εμπιστεύονται πολύ το χρηματιστήριο, διότι δεν έχουν ξεπεράσει την κατάρρευση του αμερικανικού χρηματιστηρίου το 2000, όταν είχε σκάσει η φούσκα των τεχνολογικών μετοχών, προσθέτει ο καθηγητής Βέμπερ. Περίπου 2 εκατομμύρια Γερμανοί είχαν αγοράσει μετοχές της Deutsche Telekom όταν είχε εισαχθεί στο χρηματιστήριο το 1996, ωστόσο η πορεία της μετοχής δεν ήταν η αναμενόμενη. Όταν είχε σκάσει η φούσκα dot.com και η μετοχή της Telekom είχε καταρρεύσει, μετά το 2000, οι πολίτες είχαν χάσει πολλά χρήματα. Ίσως έτσι να εξηγείται ότι, σε πρόσφατη έρευνα, το 88% των Γερμανών αποταμιευτών που δεν είχαν καμία έκθεση στο χρηματιστήριο δεν διανοείται καν να αγοράσει μετοχές. Σχεδόν τα δύο τρία των ερωτηθέντων θεωρούν «υπερβολικά ριψοκίνδυνη» την επένδυση σε μετοχές.

Πηγή