Χιλή, η χώρα με τη μεγαλύτερη ανισότητα στον ΟΟΣΑ

25/10/2019

Η Χιλή είναι μία από τις πλουσιότερες χώρες της Λατινικής Αμερικής, τις πιο ειρηνικές και με σταθερό πολιτικό σύστημα, αλλά τον τελευταίο καιρό βρίσκεται στη δίνη μεγάλων κοινωνικών ταραχών. Χιλιάδες πολίτες από τις αρχές Οκτωβρίου διαδηλώνουν, διαμαρτυρόμενοι για την αύξηση των εισιτηρίων στα δημόσια ΜΜΜ (Μέσα Μαζικής Μεταφοράς). Ο Γκιγιέρμο Χόλσμαν, πολιτικός αναλυτής στο Πανεπιστήμιο του Βαλπαραΐσο, επισημαίνει ότι οι διαδηλωτές μπορούν να χωριστούν σε τρεις επιμέρους κατηγορίες. Η μία αφορά τους ακροαριστερούς, οι οποίοι είναι οργανωμένοι, έχουν εξασφαλίσει χρηματοδότηση ως ένα βαθμό, και γενικά αντιτάσσονται στο μοντέλο ελεύθερης αγοράς. Η δεύτερη αφορά οργανωμένες εγκληματικές ομάδες, οι οποίες εκμεταλλεύονται το χάος, κάνουν κλοπές σε καταστήματα και καταστρέφουν περιουσίες, και η τρίτη απαρτίζεται από καθημερινούς ανθρώπους, οι οποίοι διαδηλώνουν, διαμαρτυρόμενοι για το υψηλότατο κόστος διαβίωσης.

Στα συμφραζόμενα της Λατινικής Αμερικής, η Χιλή θεωρείται χώρα - υπόδειγμα λόγω της διαφάνειας, των ευνοϊκών για τις επενδύσεις συνθηκών και ενός συστήματος αδιάφθορης διακυβέρνησης. Η οικονομία της έχει αναπτυχθεί σημαντικά χάρις σε ένα στέρεο μακροοικονομικό πλαίσιο και στην άνοδο της τιμής του χαλκού. Με όλα τα παραπάνω, η Χιλή κατόρθωσε να μειώσει δραστικά τον αριθμό των ανθρώπων που ζούσαν στα επίπεδα της φτώχειας με 5,5 δολάρια την ημέρα από το 30% του πληθυσμού το 2000 στο 6,4% το 2017, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα. Εντούτοις, παραμένει η χώρα με την οξύτερη ανισότητα στον ΟΟΣΑ. Το χάσμα μεταξύ των εισοδημάτων είναι 65% μεγαλύτερο από τον μέσο όρο του διεθνούς οργανισμού. Οι μισοί από τους εργάτες στη χώρα βγάζουν 550 δολάρια τον μήνα ή και λιγότερα, σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής. Επίσημη έρευνα του 2018 δείχνει ότι οι πλουσιότεροι της Χιλής έχουν εισόδημα 13,6 φορές υψηλότερο από το αντίστοιχο των πιο φτωχών. Διαδηλωτές, που μίλησαν στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters, είπαν ότι με μεγάλη δυσκολία τα βγάζουν πέρα, διότι είναι πολύ ακριβό το εκπαιδευτικό σύστημα, το οποίο έχει εν μέρει ιδιωτικοποιηθεί, όπως και η περίθαλψη, ενώ και οι λογαριασμοί νερού και ρεύματος είναι υψηλοί, όπως και τα ενοίκια. Το δε ιδιωτικοποιημένο σύστημα συντάξεων έχει δεχθεί κριτική από μεγάλη μερίδα των πολιτών, διότι οι συντάξεις είναι χαμηλές και συχνά δίδονται με καθυστέρηση. Η γενικευμένη δυσαρέσκεια κάνει τους Χιλιανούς να δείχνουν ενθουσιασμό για λαϊκιστικές προτάσεις της άκρας Αριστεράς, όπως αυτή που αφορά την εβδομάδα 40 ωρών.

Ο καθηγητής Οικονομικών της Ανάπτυξης, Ροδρίγο Πέρες, στο Πανεπιστήμιο Μαγιόρ του Σαντιάγο, επισημαίνει ότι οι πιέσεις που ασκούνται στους φτωχούς και στη μεσαία τάξη της Χιλής είναι ιδιάζουσες. «Υπάρχουν και άλλες χώρες με αναλόγως υψηλά επίπεδα ανισότητας, αλλά, εάν σκεφθεί κάποιος τι κάνουν οι αντίστοιχες κυβερνήσεις για να τα μετριάσουν, μπορεί να αντιληφθεί γιατί οι άνθρωποι εκείνοι δεν απαιτούν τόσα όσα οι Χιλιανοί», λέει. «Στη δική μας περίπτωση, το κράτος δεν κάνει τίποτε με γνώμονα είτε την αναδιανομή είτε τη μείωση της εισοδηματικής διαφοράς». Η Καμίλα Ταπία, μια 23χρονη διαδηλώτρια, προέρχεται από εργατική οικογένεια και είναι αποφασισμένη να αγωνιστεί για καλύτερες ευκαιρίες από τους γονείς της. «Προέρχομαι από την πιο φτωχή τάξη της Χιλής, είχα, όμως, την τύχη να πάω στο πανεπιστήμιο – εκεί σου ανοίγουν τα μάτια και σου μαθαίνουν πως έχεις ανθρώπινα δικαιώματα, που εκείνοι δεν σέβονται», τονίζει. Ο πρόεδρος της Χιλής, Σεμπαστιάν Πινέα, πρότεινε μέτρα για να αντιμετωπισθούν οι ανισότητες στην περίθαλψη και στις συντάξεις και η αύξηση στους λογαριασμούς ρεύματος, να διασφαλιστεί καλύτερη ροή χρηματοδότησης των πιο φτωχών κοινοτήτων και να βελτιωθεί η αντιμετώπιση των θυμάτων εγκληματικών ενεργειών. Ωστόσο, όπως επισημαίνουν επικριτές του, η κυβέρνησή του προτιμά να καλύψει το κενό μεταξύ των όσων παρέχουν οι ιδιωτικοποιημένοι οργανισμοί κοινής ωφελείας προς τους πολίτες και του τι πραγματικά εκείνοι χρειάζονται για να ζήσουν, αντί να εφαρμόσει διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.

Πηγή