Φάρμακα: Αυξημένο κατά 41% το clawback το 2019

13/11/2019

Εκτίναξη της επιβάρυνσης των βιομηχανιών φαρμάκου δείχνουν οι εκτιμήσεις του ΕΟΠΥΥ για το επίπεδο στο οποίο θα κινηθεί το clawback φέτος. Bασικοί υπαίτιοι παράγοντες θεωρούνται, μεταξύ άλλων, η αύξηση του αριθμού των ανασφάλιστων, η υψηλότερη δαπάνη για τα εμβόλια και η συνεχιζόμενη υπερσυνταγογράφηση. Επιπλέον, κύκλοι της αγοράς φαρμάκου, κυρίως των πολυεθνικών εταιρειών, αντιδρούν σε νέα διάταξη που φέρεται να ετοιμάζει η κυβέρνηση για την κατανομή του clawback. Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις της οικονομικής υπηρεσίας του ΕΟΠΥΥ (6η τροποποίηση του προϋπολογισμού του ΕΟΠΥΥ) και της φαρμακοβιομηχανίας, το clawback του β΄ εξαμήνου εμφανίζεται αυξημένο περίπου κατά 60% σε σύγκριση με το ίδιο διάστημα πέρυσι.

Συγκεκριμένα, εκτιμάται ότι το clawback του β΄ εξαμήνου θα ανέλθει στα περίπου 450 εκατ. ευρώ από περίπου 281 εκατ. ευρώ το ίδιο διάστημα πέρυσι. Με αυτά τα δεδομένα, εκπρόσωποι του κλάδου υποστηρίζουν ότι το clawback για φέτος θα φθάσει τα 810 εκατ. ευρώ από 572 εκατ. που διαμορφώθηκε πέρυσι, δηλαδή θα σημειώσει αύξηση 41%. Το πρώτο εξάμηνο του 2019 το ποσό διαμορφώθηκε στα 360 εκατ. ευρώ. Το clawback συνιστά μνημονιακό μέτρο το οποίο επιβλήθηκε στην αγορά για πρώτη φορά το 2012 και ήδη έχει παραταθεί η ισχύς του έως το 2022. Ενεργοποιείται κάθε φορά που παρατηρείται υπέρβαση του θεσμοθετημένου ορίου της φαρμακευτικής δαπάνης και αυτό επιστρέφεται από τις φαρμακευτικές εταιρείες ως ποσοστό επί του συνολικού τζίρου τους με βάση το μερίδιο αγοράς.

Σύμφωνα με παράγοντες του κλάδου της φαρμακοβιομηχανίας, η μεγάλη αυτή αύξηση του clawback οφείλεται αρχικά στη φαρμακευτική κάλυψη των ανασφάλιστων, των οποίων ο αριθμός παρουσιάζει τελευταία αύξηση. Ενδεικτικά, τα ΑΜΚΑ των ανασφάλιστων αυξήθηκαν σημαντικά, με αποτέλεσμα η δαπάνη για τη φαρμακευτική τους κάλυψη από 220 εκατ. ευρώ το 2018 να εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα 300 εκατ. ευρώ φέτος. Αυτή η αύξηση του αριθμού των ανασφάλιστων οφείλεται, σύμφωνα με κύκλους της φαρμακοβιομηχανίας, σε διάταξη που πέρασε η προηγούμενη κυβέρνηση τον περασμένο Μάρτιο, η οποία δίνει το δικαίωμα και σε ιδιώτες γιατρούς να γράφουν φάρμακα σε ανασφάλιστους. Οι εκπρόσωποι των εταιρειών υποστηρίζουν ωστόσο ότι για να αντιμετωπιστεί αυτή η αύξηση στη δαπάνη, θα πρέπει να βρεθεί μια βιώσιμη λύση για την εξυπηρέτηση των ανασφάλιστων, η οποία να προϋποθέτει τη συνεργασία όλων των φορέων της αγοράς (δηλαδή των φαρμακοποιών κλπ.).

Παράλληλα, εκτιμούν ότι η κυβέρνηση θα μπορούσε να κάνει εξοικονομήσεις, εάν επανενεργοποιούσε την επιτροπή διαπραγμάτευσης για την αποζημίωση σκευασμάτων για ασθένειες όπως η ηπατίτιδα. Ενδεικτικά, ο διαγωνισμός για σκευάσματα που αφορούν τη συγκεκριμένη ασθένεια έχει «παγώσει» από πέρυσι τον Σεπτέμβριο, ενώ υπολογίζεται ότι το άμεσο όφελος θα ήταν γύρω στα 70 εκατ. ευρώ για το σύστημα υγείας. Την αύξηση του clawback την αποδίδουν και στην ανεξέλεγκτη συνταγογράφηση αλλά και στην αυξημένη ζήτηση των εμβολίων στα 2,7 εκατομμύρια, έναντι 2,2 εκατ. πέρυσι.

Στο μεταξύ, με διάταξη που θα φέρει η κυβέρνηση, το clawback των 810 εκατ. για το 2019 θα κατανέμεται ως εξής: 25% στα on patent φάρμακα και 75% στα off patent και στα γενόσημα. Ετσι τα 180 on patent φάρμακα θα επιβαρύνονται περίπου με 145 εκατομμύρια (έναντι 57 πέρυσι) ενώ τα γενόσημα θα απαλλάσσονται από clawback 40 εκατομμυρίων. Η διάταξη φαίνεται ότι θα έχει αναδρομική ισχύ από 1/1/2019, κάτι στο οποίο αντιτίθεται ο ΣΦΕΕ. Οι πολυεθνικές εταιρείες προτείνουν ό,τι αποφασισθεί να ισχύσει από 1/1/2020.

Οι ελληνικές εταιρείες αντιτείνουν πάντως ότι η δική τους συμμετοχή στους οριζόντιους «κόφτες» είναι 35%, παρότι η συμμετοχή των προϊόντων τους στο καλάθι των φαρμάκων είναι στο 18%. Αυτό σημαίνει ότι επιβαρύνονται διπλά για μια δαπάνη που δεν προέρχεται από τα φάρμακα που παράγουν οι ίδιοι. Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τις ξένες εταιρείες, η εξίσωση της λιανικής τιμής με την τιμή αποζημίωσης, διάταξη που είχε φέρει η προηγούμενη κυβέρνηση, οδηγεί στο παράδοξο τα γενόσημα που αποζημιώνονται από το σύστημα υγείας να είναι πιο ακριβά από τα πρωτότυπα.

«Πάγωμα» τιμών στα φάρμακα

Νέους κανόνες στην τιμολόγηση φαρμάκων εισάγει το υπουργείο Υγείας με τροπολογία που κατατέθηκε σε νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών. Βασική παράμετρος του νέου συστήματος, όπως δήλωσε και ο υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας χθες μετά τη συνάντηση που είχε με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, είναι ότι δεν επιτρέπονται αυξήσεις στις τιμές των φαρμάκων. Ειδικότερα, ως τιμή διαμόρφωσης του φαρμάκου θα ορίζεται ο μέσος όρος των δύο χαμηλότερων τιμών των κρατών-μελών της ευρωζώνης. Η τιμή των φαρμάκων αναφοράς εντός της περιόδου προστασίας των δεδομένων τους, και των φαρμάκων αναφοράς εκτός πατέντας, εφόσον είναι υψηλότερη, σύμφωνα με το εκάστοτε δελτίο τιμών του μέσου όρου των δύο χαμηλότερων τιμών κρατών-μελών της ευρωζώνης, μειώνεται σε κάθε ανατιμολόγηση έως 7%, επί της τιμής του αμέσως προηγούμενου δελτίου τιμών. Η τιμή του γενοσήμου ορίζεται στο 65% της τιμής του αντίστοιχου προϊόντος αναφοράς. Επιπλέον, για να λάβει πρώτη φορά τιμή ένα φάρμακο αναφοράς, πρέπει να έχει τιμολογηθεί σε τρία κράτη-μέλη της ευρωζώνης.

Πηγή