Οι Τουρκοκύπριοι είναι κι αυτοί Κύπριοι

15/11/2019

«Οι Κυπριακές Στιγμές» για άλλη μια χρονιά στην Κολωνία. Τρία Σαββατοκύριακα με μουσική, έκθεση φωτογραφίας και μια πολύ διαφορετική διάλεξη για τη Λευκωσία από την αρχαιολόγο και ιστορικό τέχνης Άννα Μαραγκού.

Την ημέρα της Πτώσης του Τείχους του Βερολίνου στις 9 Νοεμβρίου επέλεξε η άοκνη Πολιτιστική Ακόλουθος της Κυπριακής Πρεσβείας στο Βερολίνο Γιώργα Σολομώντος για να εγκαινιάσει στην Κολωνία τις φετινές «Κυπριακές Στιγμές» στον πολυχώρο Pfandhaus. Θέλησε να υπενθυμίσει πως η Λευκωσία, μετά από 45 χρόνια από την τουρκική εισβολή, εξακολουθεί να παραμένει η τελευταία διαιρεμένη πρωτεύουσα στην Ευρώπη.

Θέλησε να το κάνει όμως με ένα τρόπο διαφορετικό. Όλοι γνωρίζουν τη Λευκωσία σαν μια πόλη διαιρεμένη, αλλά πόσοι ξέρουν την πραγματική ιστορία της; Ποιος ήταν ο ρόλος της ανά τους αιώνες, πώς ζούσαν οι κάτοικοί της, ποια ήταν η θέση των Τουρκοκυπρίων; Αυτή ήταν και η βασική ιδέα πάνω στην οποία στηρίχθηκε η πρόσκληση στην αρχαιολόγο και ιστορικό τέχνης Άννα Μαραγκού.

Για να είναι κανείς υπερήφανος για την ιστορία του, πρέπει πρώτα να την γνωρίζει, πιστεύει η κυρία Μαραγκού. Τι είναι όμως αυτό που πρέπει να γνωρίζουν οι Κύπριοι, τι είναι αυτό που θα τους κάνει υπερήφανους;

« Η Κύπρος ανήκει στην Ευρώπη πολύ πριν από το 2003 που μπήκε στην ΕΕ. Οι δυο μεγάλες πόλεις της, η Αμμόχωστος και η Λευκωσία, την περίοδο του Μεσαίωνα έζησαν τέσσερις αιώνες ευρωπαϊκής ιστορίας. Λοιπόν αυτό το πράγμα είναι πολύ σημαντικό για μένα να το ξέρει ο κόσμος, αλλά δεν βγήκε εντελώς στην επιφάνεια γιατί αυτό το κομμάτι της ιστορίας μας δεν είναι ούτε ελληνικό ούτε ορθόδοξο. Αυτό το κομμάτι της ιστορίας «το μασήσαμε λίγο» θέλοντας να δώσουμε σημασία στο Βυζάντιο, στους Βαλκανικούς Πολέμους, στου Μακεδονικούς κτλ» απαντά η κυρία Μαραγκού στην Deutsche Welle.

Ένας λαός που αντέχει στο χρόνο

Οι Κύπριοι είναι ένας λαός που αντέχει στο χρόνο και αυτό φαίνεται κυρίως μέσα από τη γλώσσα. Μιλάνε ελληνικά ήδη από τον 11ο αιώνα π.Χ και κατάφεραν να  διατηρήσουν τη γλώσσα παρόλο που σπάνια ήταν ελεύθεροι. Υπήρξαν σχεδόν πάντα υποτελείς και πληρώνοντας φόρους διατηρούσαν ένα μερικό καθεστώς αυτονομίας, ώστε να μπορούν να παράσχουν υπηρεσίες μια και η Κύπρος ήταν πάντα ένα νησί παροχής υπηρεσιών. Στο νησί όμως δεν κατοικούν μόνο Ελληνοκύπριοι αλλά και Τουρκοκύπριοι. Πώς ήταν η σχέση των δυο κοινοτήτων και από πότε χρονολογείται;

«Στη φτώχεια τα βρίσκαμε. Όταν ήρθαν όμως οι Άγγλοι και το 'διαίρει και βασίλευε' και αισθάνθηκαν πως όντως ήταν μια μειονότητα σε σχέση με την πλειοψηφία που ήταν Ελληνοκύπριοι, διότι όντως ήταν μια μειονότητα, δεν τους φέραμε κοντά μας, τους απομακρύναμε. Οι Τουρκοκύπριοι είναι στο νησί από τον 16ο αιώνα. Κάποια στιγμή της ιστορίας μας μάλιστα, είπαν πως δεν είναι θρήσκοι και δεν θα τους ένοιαζε να γίνουν Ορθόδοξοι και οι δικοί μας οι Ορθόδοξοι είπαν όχι».

Σύμφωνα με την κυρία Μαραγκού Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι έχουν καλές επαφές σήμερα σε όλους τους τομείς και θα ήθελαν να έχουν ακόμα περισσότερες αλλά οι πολιτικοί δεν τους αφήνουν.

Οι Τουρκοκύπριοι είναι κι αυτοί Κύπριοι

Η Κύπρος εξαιτίας της διαίρεσης δεν μπορεί να αναπτυχθεί και τη διαίρεση αυτή την βιώνουν οι κάτοικοί της στην καθημερινότητά τους. «Δεν είναι δυνατόν οι Ελληνοκύπριοι αρχαιολόγοι να μην μπορούν να σκάβουν στο βόρειο τμήμα. Η αρχαιολογία είναι μια όπως και η ιστορία» λέει η κυρία Μαραγκού. Μετά όμως και το πρόσφατο δύσκολο παρελθόν τι μπορεί να γίνει; Πώς μπορεί να διαμορφωθεί το μέλλον;

«Δεν στέκει πια ότι θα τους πετάξουμε στη θάλασσα. Δεν στέκει. Είναι Κύπριοι. Έχουν την ίδια ταυτότητα που έχω κι εγώ. Έχουν το ίδιο διαβατήριο που έχω κι εγώ. Είναι ελεύθεροι οι Τουρκοκύπριοι να ταξιδεύουν στην Ευρώπη και οι Τουρκοκύπριοι εναντιώνονται στις αποφάσεις του Ερντογάν τώρα. Καταλαβαίνετε ότι προσπαθούν να κρατηθούν, προσπαθούν να στηριχθούν διότι σε αντίθεση με εμάς που μέχρι το 2013 είχαμε μια οικονομική άνεση αυτοί έχουν τεράστια οικονομικά προβλήματα και εξαρτώνται σαφώς από την Τουρκία».

Την πολύ ενδιαφέρουσα ομιλία της κυρίας Μαραγκού συνόδευσε ο συνθέτης και πιανίστας κ. Σάββας Σάββα. Παράλληλα τρεις φωτογράφοι, ο Γιώργος Πανταζής, ο Θοδωρής Τζαλαβράς και η Κατερίνα Ατταλίδου παρουσίασαν τη Λευκωσία μέσα από τη δική τους καλλιτεχνική ματιά.

Οι πάντα ποιοτικές «Κυπριακές Στιγμές» ολοκληρώνονται στην Κολωνία στις 28 Νοεμβρίου.

Πηγή Deutsche Welle