Η ώρα της κοινής δράσης για την Ευρώπη

5/5/2020

Του Joachim Schuster*

Σίγουρα, η τελευταία Σύνοδος Κορυφής μπορεί να θεωρηθεί επιτυχημένη. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν στο πακέτο στήριξης που είχαν προτείνει οι υπουργοί Οικονομικών της Ε.Ε., και τόνισαν ότι απαιτούνται περισσότερες συλλογικές προσπάθειες προκειμένου να ανακάμψει η ευρωπαϊκή οικονομία. Ωστόσο, δεν κατέληξαν σε κοινή θέση όσον αφορά το εύρος και τον τρόπο με τον οποίο θα στηρίξουν την οικονομία μετά την αντιμετώπιση της κρίσης του κορωνοϊού. Αντιθέτως, υπήρχαν οι γνωστές αντιρρήσεις, αλλά οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν ήθελαν να αναβάλουν για πολύ καιρό την απόφαση. Σύντομα, η Κομισιόν πρόκειται να δημοσιεύσει στοιχεία σχετικά με τη στήριξη που απαιτείται. Επιπλέον, πρόκειται να σκιαγραφήσει το πρόγραμμα ανάκαμψης.

Απαιτείται οπωσδήποτε ένα κοινό πρόγραμμα ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας, το οποίο θα περιλαμβάνει διαφορετικά μέτρα και επίπεδα, προκειμένου να ανταποκρίνεται στις διάφορες δυσκολίες. Χρειάζεται ένας συνδυασμός των πολιτικών που ακολούθησαν τα κράτη-μέλη και των μέτρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Δεδομένου του τεράστιου βεληνεκούς της κρίσης, το πακέτο θα μπορέσει να εφαρμοστεί μόνον εφόσον η Ευρώπη αναλάβει αντίστοιχα χρέη.

Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τον οικονομικό αντίκτυπο του κορωνοϊού. Σίγουρα, όμως, θα είναι μεγαλύτερος από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008-2009. Το μόνο που μπορούμε να προβλέψουμε αυτή τη στιγμή είναι ότι η ευρωπαϊκή οικονομία θα διολισθήσει σε ύφεση της τάξης περίπου του 5%, ωστόσο δεν έχει αποκλειστεί το ενδεχόμενο πολύ μεγαλύτερης, που θα αγγίζει ακόμη και διψήφιο ποσοστό.

Οι επιχειρήσεις και οι κυβερνήσεις θα χρειαστούν χρηματοδότηση. Μία πιθανή πηγή θα ήταν η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕΠ), η οποία θα έπρεπε σε αυτή την περίπτωση να επεκτείνει τις δραστηριότητές της. Αυτό θα σήμαινε για τα κράτη-μέλη ότι θα πρέπει να αγοράσουν τίτλους της ΕΤΕΠ, ώστε να μπορέσει να αυξήσει τον δανεισμό σε εταιρείες του ιδιωτικού τομέα.

Επιπλέον, τα κράτη-μέλη που δέχθηκαν ισχυρά πλήγματα από τον κορωνοϊό θα χρειαστούν σημαντική οικονομική στήριξη από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Εάν δοθεί σε μορφή πιστωτικών γραμμών προς τις πληγείσες χώρες, τότε αυτές θα υποχρεωθούν σε αυστηρή μείωση των κρατικών δαπανών τους σε λίγα μόλις χρόνια, βάσει του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Για πολλά ακόμη χρόνια, αποκλείεται να υπάρξει κάποια αναζωογόνηση στην οικονομία, που θα μπορέσει να διαρκέσει, καθώς θα πληγούν και τα μεγάλα κράτη-μέλη, εκτός από τη Γερμανία. Επομένως, ένα μεγάλο μέρος της ευρωπαϊκής στήριξης θα πρέπει να δοθεί σε μορφή επιδόματος. Και εδώ προκύπτει το ερώτημα του ποιος αποφασίζει τη χρήση και τη διανομή των χρημάτων.

* Ο κ. Joachim Schuster είναι ευρωβουλευτής των Γερμανών Σοσιαλδημοκρατών.

Πηγή