Δομική κρίση με μεγάλη διάρκεια «βλέπει» το ΙΟΒΕ

5/5/2020

Τα χειρότερα έπονται. Αυτή την προειδοποίηση σε ό,τι αφορά την πορεία της οικονομίας δίνει το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) στη χθεσινή ανακοίνωσή του για την έρευνα οικονομικής συγκυρίας του μηνός Απριλίου. Και αυτό διότι, όπως επισημαίνουν οι συγγραφείς της έρευνας, λόγω της μεγάλης εξάρτησης της ελληνικής οικονομίας από τον εισερχόμενο τουρισμό, το ισχυρότερο πλήγμα στην οικονομική δραστηριότητα αναμένεται να επέλθει χρονικά αργότερα σε σύγκριση με τις άλλες ευρωπαϊκές οικονομίες.

Ακόμη ίσως πιο ανησυχητική είναι μία άλλη επισήμανση του ΙΟΒΕ, ότι δηλαδή η τρέχουσα κρίση ενέχει δομικά και όχι μόνο συγκυριακά χαρακτηριστικά και ακόμη και όταν αυτή ομαλοποιηθεί σταδιακά, οι επιπτώσεις της αναμένεται να εκταθούν σε βάθος χρόνου σε όλους τους τομείς της οικονομίας, με διαφοροποίηση της έντασης μεταξύ τους. Σύμφωνα, λοιπόν, με το ΙΟΒΕ, ο δείκτης οικονομικού κλίματος υποχώρησε τον Απρίλιο στις 99,3 μονάδες, έναντι 109,4 μονάδων τον Μάρτιο. Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στη βιομηχανία περιορίστηκε αισθητά τον Απρίλιο στις 97,6 μονάδες (από 108,7 τον Μάρτιο).

Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι ισχυρή πτώση κατέγραψε και ο δείκτης υπευθύνων προμηθειών στη μεταποίηση (δείκτης PMI), που καταρτίζει η IHS Markit. Ο εν λόγω δείκτης σημείωσε ιστορικό χαμηλό τον Απρίλιο, καθώς διαμορφώθηκε στις 29,5 μονάδες από τις 42,5 μονάδες τον Μάρτιο. Οι πωλήσεις μειώθηκαν, ενώ ακυρώθηκαν παραγγελίες από βασικούς προορισμούς εξαγωγών. Στην ανάλυση της IHS Markit γίνεται λόγος για πρωτοφανή μείωση του αριθμού εργαζομένων, ενώ προβλέπεται ότι η βιομηχανική παραγωγή στην Ελλάδα θα συρρικνωθεί κατά 4,1% το 2020.

Ελεύθερη πτώση κατέγραψε ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στις κατασκευές, στις 14,3 μονάδες από τις 82,7 μονάδες τον Μάρτιο. Μάλιστα, στις ιδιωτικές κατασκευές, ο δείκτης υποχώρησε στις 18,8 μονάδες, από 97,4 τον Μάρτιο.

Στις 90,6 μονάδες διαμορφώθηκε τον Απρίλιο ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στο λιανεμπόριο έναντι 107,4 μονάδων τον Μάρτιο. Μέρος των απωλειών συγκράτησε η ενίσχυση του κλάδου τροφίμων και ποτών και είναι χαρακτηριστικό ότι ο σχετικός υποδείκτης αυξήθηκε τον Απρίλιο στις 125,3 μονάδες από 109,3 μονάδες τον Μάρτιο.

Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στις υπηρεσίες υποχώρησε στις 80,9 μονάδες από τις 104,3 μονάδες, με την πλέον απαισιόδοξη καταγραφή να αφορά τον κλάδο των ξενοδοχείων - εστιατορίων - τουριστικών πρακτορείων. Ο υποδείκτης διαμορφώθηκε στις 57 μονάδες από 101,4 μονάδες τον Μάρτιο.

Έντονη ανησυχία και απαισιοδοξία επικρατεί και μεταξύ των καταναλωτών. Έτσι, ενώ τον Φεβρουάριο ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης στην Ελλάδα είχε φτάσει το υψηλότερο σημείο των τελευταίων 19,5 ετών (στις -4,8 μονάδες), τον Μάρτιο υποχώρησε στις -16,5 μονάδες και τον Απρίλιο κατρακύλησε στις -32,6 μονάδες.  Πλέον, το 63% των νοικοκυριών (από 45% τον Μάρτιο) αναμένει επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης τους προσεχείς 12 μήνες, το 77% «βλέπει» επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης της χώρας το προσεχές δωδεκάμηνο, ενώ η εργασιακή ανασφάλεια είναι κάτι παραπάνω από έντονη. Είναι χαρακτηριστικό ότι πλέον το ποσοστό όσων προβλέπουν αύξηση της ανεργίας είναι διπλάσιο (84%) σε σύγκριση με το αντίστοιχο του Μαρτίου (42%). Από την έρευνα φαίνεται, τέλος, ότι οι κλάδοι αυτοκινήτου και ακινήτων αναμένεται να υποστούν σημαντικό πλήγμα, με το 97,3% των καταναλωτών να δηλώνει ότι δεν προτίθεται να αγοράσει αυτοκίνητο εντός του προσεχούς 12μήνου και μόλις 1,9% να λέει ότι θα αγοράσει ή θα κατασκευάσει κατοικία.

Πηγή