Οι «γκρίζες ζώνες» του νέου πακέτου μέτρων στήριξης της απασχόλησης

22/5/2020

Επιχειρήσεις και εργαζομένους πολλών ταχυτήτων αναμένεται να διαμορφώσει στην ελληνική αγορά εργασίας ο συνδυασμός των μέτρων που προωθεί η κυβέρνηση, κατά τη μετάβαση στη νέα φάση στήριξης της οικονομίας από τις συνέπειες της πανδημίας του κορωνοϊού. Καθοριστικό ρόλο για την ένταξη μιας επιχείρησης στο πρόγραμμα «Συν-Εργασία», σύμπραξης του Δημοσίου με τις επιχειρήσεις για τη στήριξη της απασχόλησης, θα διαδραματίσει ο τζίρος των τελευταίων 2-3 μηνών, που θα συγκριθεί, σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, με τον τζίρο των συγκεκριμένων επιχειρήσεων τα 3 τελευταία έτη. Βέβαια, συμμετοχή στο πρόγραμμα έχουν επίσης οι νέες επιχειρήσεις, αλλά και οι εποχικές, για τις οποίες δεν ισχύει το κριτήριο του τζίρου, αλλά η προϋπόθεση πρόσληψης του ίδιου αριθμού απασχολουμένων με αυτούς που απασχολούσαν πέρυσι.

Την ίδια στιγμή, επιχειρήσεις που παραμένουν κλειστές με κρατική εντολή, αλλά και επιχειρήσεις σε συγκεκριμένους κλάδους, θα μπορούν να κάνουν χρήση του μέτρου της αναστολής των συμβάσεων, ακόμη και για το 100% του προσωπικού τους. Θα μπορούν δηλαδή να παραμείνουν κλειστές, με το κράτος να πληρώνει τους εργαζομένους 534 ευρώ για ένα μήνα. Και σε αυτήν την περίπτωση βέβαια, δεν υπάρχει ενιαία αντιμετώπιση, γεγονός που προκαλεί αντιδράσεις στους κόλπους των επιχειρήσεων εστίασης. Και αυτό, γιατί βάσει των εξαγγελιών, για τις επιχειρήσεις της εστίασης ο συνδυασμός αναστολών για τμήμα του προσωπικού και εκ περιτροπής εργασία για το υπόλοιπο, με κρατική στήριξη στους μισθούς, θα ισχύσει μόνο τον Ιούνιο, ενώ για τις επιχειρήσεις τουρισμού, μεταφορών, πολιτισμού και αθλητισμού τον Ιούνιο και τον Ιούλιο.

Ενστάσεις στους κόλπους των επιχειρήσεων υπάρχουν και για την υποχρέωση κάλυψης του συνόλου των ασφαλιστικών εισφορών από τον εργοδότη, στην περίπτωση της συμμετοχής του στο πρόγραμμα «Συν-Εργασία». Στην πράξη, ενώ ο μισθός που θα φθάνει «καθαρά» στα χέρια του εργαζομένου θα είναι μειωμένος κατά 50%, με το κράτος να καλύπτει το 60% της απώλειας, για τον εργοδότη μεσοσταθμικά το όφελος  θα είναι της τάξης του 33%, όπως παραδέχθηκε ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης μιλώντας χθες, στον ραδιοφωνικό σταθμό Θέμα 104,6.

Αντιστοίχως, ενώ ο εργαζόμενος θα λαμβάνει «καθαρό» μισθό μειωμένο κατά 20%, στην περίπτωση που η αμοιβή του είναι πάνω από τον κατώτατο μισθό, ο μεικτός μισθός του θα περιορίζεται έως και κατά 16%. Και αυτό, γιατί οι εισφορές που θα πληρώνει ο εργοδότης θα καταβάλλονται με βάση τον ονομαστικό του μισθό. Και στις δύο περιπτώσεις, θα πρέπει να συνυπολογιστεί και το όφελος από την προγραμματισμένη μείωση των εισφορών κατά 0,90 μονάδες, από την 1η Ιουνίου, που θα επιμεριστεί κατά 0,48 ποσοστιαίες μονάδες στο ασφάλιστρο του εργοδότη και κατά 0,27 ποσοστιαίες μονάδες στο ασφάλιστρο του εργαζομένου (συνολικά 0,75 ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλίστρων υπέρ κλάδου ανεργίας + 0,15 ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλίστρων υπέρ του Ενιαίου Λογαριασμού για την Εφαρμογή Κοινωνικών Πολιτικών).

Αλλά και για τους εργαζομένους εντός της ίδιας επιχείρησης, θα υπάρξουν διαφοροποιήσεις, κυρίως σε κλάδους όπως του επισιτισμού, του τουρισμού, του πολιτισμού, των μεταφορών και του αθλητισμού, που θα ισχύουν συνδυαστικά τα μέτρα της μειωμένης απασχόλησης και της επέκτασης των αναστολών σύμβασης. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι κάποιοι εργαζόμενοι θα παραμείνουν εκτός εργασίας, με το κράτος να τους καλύπτει με την αποζημίωση των 534 ευρώ τον μήνα, και κάποιοι άλλοι θα μπορούν να εργάζονται τις μισές ημέρες του μήνα, με μισό μισθό από τον εργοδότη και το 60% του υπόλοιπου μισθού από το κράτος.

Για αυτούς, τους τελευταίους, απαγορεύεται η απόλυση κατά τη διάρκεια του προγράμματος, καθώς και η μείωση του ονομαστικού τους μισθού. Προσοχή όμως, δεν υπάρχει κάποια αντίστοιχη πρόνοια ούτε για τους υπόλοιπους εργαζομένους ούτε βέβαια για τους ίδιους, αμέσως μετά τη λήξη του προγράμματος.

Τι ισχύει με την αναστολή των συμβάσεων

Διευκρινιστική εγκύκλιος του υπουργείου Εργασίας ξεκαθαρίζει ότι οι επιχειρήσεις που επαναλειτουργούν, και εφόσον δεν κάνουν χρήση του μέτρου της παράτασης των αναστολών, αν δηλαδή ανακαλέσουν το 100% του προσωπικού τους σε ενεργό απασχόληση, μπορούν να προχωρήσουν σε απολύσεις, με βάση τις κοινές διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας. Κάτι τέτοιο δεν επιτρέπεται, αν κάνουν χρήση του μέτρου του προσωπικού ασφαλούς λειτουργίας, δηλαδή της εκ περιτροπής απασχόλησης.

Στον αντίποδα, διαφορετικό πλαίσιο προστασίας ισχύει για τις πληττόμενες επιχειρήσεις βάσει ΚΑΔ, οι οποίες υποχρεούνται να διατηρήσουν για 45 ημέρες μετά την αναστολή τούς ίδιους εργαζομένους και με τους ίδιους όρους εργασίας.

Τέλος, αν οι επαναλειτουργούσες επιχειρήσεις κάνουν χρήση του μέτρου της παράτασης αναστολής συμβάσεων εργασίας, εμπίπτουν στις διατάξεις που αφορούν τόσο την απαγόρευση καταγγελίας σύμβασης εργασίας για το σύνολο του προσωπικού τους μέχρι την 31η Μαΐου όσο και την υποχρέωση να διατηρήσουν τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας και με το ίδιο είδος σύμβασης εργασίας για 45 ημέρες από τον χρόνο λήξης της παράτασης αναστολής συμβάσεων εργασίας. Σύμφωνα με τους ειδικούς, στο 45ήμερο της προστασίας δεν απαγορεύονται οι απολύσεις, αλλά πρέπει να διατηρείται ο ίδιος αριθμός θέσεων εργασίας.

Πηγή