Αμφισβητείται η παγκόσμια πρωτοκαθεδρία του δολαρίου

10/1/2021

Η ενδυνάμωση της κινεζικής οικονομίας εντός του 2020 από τη μία και και η βαθιά ύφεση στις ΗΠΑ από την άλλη είχαν ως αποτέλεσμα το δολάριο να σημειώσει τη χειρότερη πορεία του από το 2017.

H ραγδαία ανάκαμψη της Κίνας, «με την ταχύτητα του φωτός» όπως χαρακτηριστικά αναφέρει το Bloomberg, έχει αναθερμάνει την αιώνια διαμάχη για το πόσο ακόμα μπορεί να διαρκέσει η παγκόσμια κυριαρχία του δολαρίου. Οι προσπάθειες που καταβάλλουν οι αμερικανικές αρχές για  να ελέγξουν την πανδημία και να τονώσουν την οικονομία των ΗΠΑ έρχεται σε οξεία αντίθεση με την εικόνα του ασιατικού οικονομικού γίγαντα που αναπτύσσεται δυναμικά.

Αυτή η απόκλιση ανάμεσα στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου συνοδεύτηκε από τη χειρότερη πορεία του δολαρίου από το 2017 και την παράλληλη ενίσχυση του κινεζικού γουάν. Το αποτέλεσμα ήταν να στραφούν οι επενδυτές στο γουάν, επενδύοντας σε περιουσιακά στοιχεία της Κίνας, δοκιμάζοντας το κινεζικό νόμισμα για τις εμπορικές τους συναλλαγές, ακόμη και δίνοντάς του σημαντικότερη θέση ως αποθεματικού νομίσματος.

Όπως επισημαίνει το Bloomberg, οι επενδυτές διοχέτευσαν 135 δις δολάρια σε κινεζικά ομόλογα στη διάρκεια των 12 μηνών μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου. Έχει συνηγορήσει υπέρ των κινεζικών ομολόγων το γεγονός ότι τα επιτόκια είναι αρνητικά ή σε σχεδόν αρνητικά επίπεδα σε πολύ μεγάλο μέρος του κόσμου. Τα δεκαετή ομόλογα του κινεζικού δημοσίου, όμως, έχουν απόδοση άνω του 3%. Στο ίδιο χρονικό διάστημα οι διεθνείς επενδυτές τοποθέτησαν επίσης 155 δις δολάρια σε κινεζικές μετοχές.

Κι ενώ πάνω από το 60% των παγκόσμιων συναλλαγματικών διαθεσίμων είναι τοποθετημένο σε δολάρια και το ίδιο συμβαίνει εδώ και πάνω από δύο δεκαετίες, στα τέλη του τρίτου τριμήνου αυτό το μερίδιο του αμερικανικού νομίσματος υποχώρησε στα χαμηλότερα επίπεδα που έχει καταγράψει από το 1996. Ταυτοχρόνως, το μερίδιο του γουάν στα παγκόσμια συναλλαγματικά διαθέσιμα αυξήθηκε στο 2,1%.

Η φημολογία πως επίκειται το τέλος της κυριαρχίας του δολαρίου ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος κάθε άλλο παρά καινούργια είναι. Πριν το γουάν, ο προηγούμενος υποψήφιος διάδοχος του δολαρίου στην πρώτη παγκόσμια θέση ήταν το ευρώ. Μέχρι στιγμής, πάντως, κανένα νόμισμα δεν έχει κατορθώσει να κάμψει τις δύο ισχυρές δυνάμεις που διασφαλίζουν την πρωτοκαθεδρία του δολαρίου: αφενός τον ρόλο των ΗΠΑ ως παγκόσμιας μηχανής της ανάπτυξης και αφετέρου το γεγονός ότι τα περιουσιακά στοιχεία των ΗΠΑ αποτελούν το ασφαλές καταφύγιο των επενδυτών σε περιόδους κρίσεις.

Οι δύο αυτοί πυλώνες έχουν χαρακτηριστεί από τους επενδυτικούς κύκλους «το χαμόγελο του δολαρίου». Το Bloomberg τονίζει, όμως, πως τελευταία η πανδημία έχει διαβρώσει τις δύο δυνάμεις που στηρίζουν το δολάριο. Το γουάν, αντιθέτως, επωφελείται από την πορεία της κινεζικής οικονομίας που θέτει το νόμισμα στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος και αναβαθμίζει τις προοπτικές του. Σύμφωνα με τον Μαρκ Τσάντλερ, αναλυτή της Bannockburn Global Forex, «το κέντρο της παγκόσμιας οικονομίας μετατοπίζεται από τον Βόρειο Ατλαντικό, όπου βρίσκεται τα τελευταία 500 χρόνια, στον Ειρηνικό και οι αγορές συναλλάγματος θα αντανακλούν αυτήν την πραγματικότητα με τον καιρό».

Το Bloomberg χαρακτηρίζει τις εξελίξεις «ειρωνεία της τύχης», καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ είχε επιδιώξει την αποδυνάμωση του δολαρίου. Κατηγόρησε επανειλημμένως το Πεκίνο για χειραγώγηση του νομίσματος με σκοπό να διασφαλισθεί η ανταγωνιστικότητα των κινεζικών εξαγωγών εις βάρος των αμερικανικών εξαγωγών. Η πανδημία, όμως, ήταν ο παράγοντας που αντέστρεψε την κατάσταση. Και η Κίνα καρπούται τα ευεργετικά αποτελέσματα.

Σύμφωνα με το Κέντρο Οικονομικών και Επιχειρηματικών Ερευνών, η δεύτερη σε μέγεθος οικονομία στον κόσμο αναμένεται να εκθρονίσει τις ΗΠΑ από τη πρώτη θέση στην παγκόσμια κατάταξη το 2028, πέντε χρόνια νωρίτερα από τις αρχικές εκτιμήσεις που ίσχυαν μέχρι πριν από ένα χρόνο. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του εν λόγω κέντρου, η αμερικανική οικονομία θα ανακάμψει σημειώνοντας ανάπτυξη 3,9% μέσα στο 2021, ενώ στην Κίνα η ανάπτυξη θα φθάσει το 8%.

Πηγή